(HABER MERKEZİ)-UNICEF, bu yıl tahminen en az 289 çocuğun Kuzey Afrika’dan Avrupa’ya uzanan Orta Akdeniz’deki tehlikeli göç yolunu geçmeye çalışırken hayatını kaybettiğini ya da kaybolduğunu bildirdi. Bu da her hafta, güvenlik, barış ve daha iyi fırsatlar arayan yaklaşık on bir çocuğun ölmesi veya kaybolması anlamına geliyor.
UNICEF, 2018’den bu yana yaklaşık 1.500 çocuğun Orta Akdeniz’i geçmeye çalışırken öldüğünü veya kaybolduğunu tahmin ediyor. IOM’nin Kayıp Göçmenler Projesi kayıtlarına göre bu sayı, bu güzergah üzerinde ölen veya kaybolan 8.274 kişinin 5’te 1’ini oluşturuyor.
Orta Akdeniz’den geçiş yapan pek çok geminin enkazında hayatta kalan kimse bulunamıyor. Bu gemilerin kayıt dışı olması nedeniyle, hayatını kaybeden çocukların sayısını doğrulamak da neredeyse imkânsız hale geliyor. Bu sayının daha da yüksek olması muhtemel. Yunanistan’da ve İspanya’nın Kanarya Adaları kıyılarında meydana gelen son trajediler de dahil son aylarda hem bu rotada hem Akdeniz’deki diğer geçiş noktalarında hem de Batı Afrika – Atlantik rotasında hayatını kaybedenler arasında çocuklar ve bebekler de bulunuyor.
UNICEF Genel Direktörü Catherine Russell, “Güvenli bir yer bulma, aileleriyle yeniden bir araya gelme ve daha umutlu bir gelecek arayışında olan çok sayıda çocuk Akdeniz kıyılarından teknelere biniyor, ancak yolda hayatlarını kaybediyor veya kayboluyor. Çocukların sığınma hakkına erişmeleri için onlara güvenli ve yasal yollar sunmalıyız. Ayrıca denizde hayat kurtarma çabalarını güçlendirmeliyiz. Bunları yapmamız şart. Fakat bundan da önce çocukları hayatlarını riske atmaya iten temel nedenleri ele almak amacıyla çok daha fazlasının yapılması gerekiyor”, dedi.
UNICEF, haftada ortalama 428 çocuk olmak üzere 11.600 çocuğun, Ocak 2023’ten bu yana Kuzey Afrika’dan İtalya kıyılarına vardığını tahmin ediyor. Bu, çocuklar için barındırdığı ciddi risklere rağmen, 2022’nin aynı dönemine kıyasla iki kat artış anlamına geliyor. Çocukların çoğu, Afrika ve Ortadoğu’daki ülkelerden hâlihazırda tehlikeli yolculuklar yapmış olarak Libya ve Tunus’tan yola çıkıyor.
2023’ün ilk üç ayında 3.300 çocuğun (Avrupa’ya bu yolla gelen tüm çocukların yüzde 71’i) refakatsiz olduğu veya ebeveynlerinden ya da yasal vasilerinden ayrı olduğu kaydedildi. Bu durum ise onları daha da büyük bir şiddet, sömürü ve istismar riski altına sokuyor. Yalnız seyahat eden kız çocukları, özellikle yolculuklarından önce, yolculuk sırasında ve sonrasında şiddete maruz kalıyor.
Orta Akdeniz, çocukların seyahat ettiği en tehlikeli güzergahlardan biri haline geldi. Bununla birlikte, denizde ölüm riski, bu çocukların karşılaştığı birçok trajediden sadece biri. Bunun yanı sıra şiddet tehditleri veya şiddete maruz kalınması, eğitim veya gelecek fırsatlarından yoksun kalma, baskınlar ve gözaltına alınma ya da aileden ayrılma gibi birçok riskle karşı karşıyalar. Bu riskler, çocukların güvenli bir şekilde hareket edecekleri yolların sınırlı olması, yol üzerindeki ülkelerde korumaya erişim eksikliği ve yetersiz ve yavaş arama-kurtarma operasyonları nedeniyle daha da artmakta.
UNICEF, uluslararası hukuk ve Çocuk Hakları Sözleşmesi kapsamındaki yükümlülüklere uygun olarak hükümetlere, savunmasız durumdaki çocukları denizde ve yola çıkış, geçiş ve varış ülkelerinde aşağıdaki yollarla daha iyi koruma çağrısında bulunuyor:
- Ulusal ve uluslararası hukuktan doğan yükümlülükler doğrultusunda çocukların haklarını ve yüksek yararlarını korumak,
- Genişletilmiş aile birleşimi ve mülteci yerleştirme kotası da dahil olmak üzere, çocukların göç etme ve sığınma hakkına erişimleri için güvenli ve yasal yollar sunmak,
- Arama-kurtarma operasyonlarında koordinasyonu güçlendirmek ve güvenli yerlere hızlı bir şekilde varmayı sağlamak,
- Başta refakatsiz çocuklar olmak üzere sömürü ve şiddet riski altındaki çocukları daha fazla sisteme dahil etmek ve korumak amacıyla ulusal çocuk koruma sistemlerini güçlendirmek,
- Çatışma ve iklim risklerini ele alarak, sosyal koruma kapsamını ve öğrenme ve gelir elde etme fırsatlarını arttırarak yola çıkış ve transit ülkelerdeki çocuklar ve ergenler için beklentileri iyileştirmek,
- Çocukların, sahip oldukları seçenekler ve deniz yolculuğunun tehlikeleri hakkında bilgi sahibi olarak güvenli tercih yapmaları için bilgiye erişimlerini sağlamak,
- Tüm mülteci ve göçmen çocukların eğitim, sağlık ve diğer temel hizmetlere erişimlerini güvence altına almak.
UNICEF ayrıca Avrupa Birliği’nden, müzakere aşamasında olan AB Göç ve İltica Paktı’nda yukarıdaki hususlara yer vermesini talep etmektedir.
UNICEF, çocukların hareket halindeyken karşılaştıkları riskleri önlemek ve azaltmak için ulusal çocuk koruma, sosyal koruma ve göç ve iltica sistemlerini güçlendirmede ülkeleri destekleme yönündeki çalışmalarını sürdürmektedir. Ayrıca kendilerinin ya da ebeveynlerinin yasal statüsüne bakılmaksızın tüm çocuklara destek ve kapsayıcı hizmetler sunmaktadır.
