Çukurova Periyodik Kontrol ve Mühendislik firması Genel Müdürü Tuğçe Dumanoğlu, zorunlu olduğu için değil, gerekli olduğu için periyodik kontrol yaptırılması gerektiği uyarısında bulundu. Tuğçe Dumanoğlu, “Periyodik kontrol, işyerinde kullanılan ekipmanların iş sağlığı açısından görevini yerine getirip getirmediğinin belirlenmesi üzerine belirli periyotla yapılan test, deney ve muayene faaliyetleridir” dedi.
ÜCRETSİZ DANIŞMA HATTI: 0 (507) 129 38 54
RÖPORTAJ: YENER EKİNCİ
ADANA (BÖLGE) – Fabrika ve imalathane gibi işletmelerde periyodik kontroller, çalışma hayatının bir parçası olmakla beraber; iş ve çevre güvenliğinin de yapıtaşlarından biridir. Ülkemizde 6331 sayılı yasaya bağlı olarak çıkarılan yönetmeliklerde, birçok kontrolün zorunlu olduğu ve işverence yaptırılması gereği belirtilmiştir. Unutulmaması gereken en önemli unsur ise periyodik kontrollerin amacıdır. Tanımlamak gerekirse; periyodik kontrol, işletme içerisinde bağımsız ve konusunda uzman bir gözün çektiği fotoğraftır. Peki, bu fotoğrafı Adana’da en iyi kim çekiyor? Bu sorunun cevabını bulmak için yaptığımız arayışlar neticesinde kendimizi, ofisi Yeşiloba Mahallesi, Metal İşleri Sanayi Sitesi’nde yer alan Çukurova Periyodik Kontrol ve Mühendislik firmasında bulduk. Aynı zamanda A sınıfı iş güvenliği uzmanı olan genel müdür Tuğçe Dumanoğlu ile yaptıkları işler hakkında geniş kapsamlı bir röportaj gerçekleştirdik. İlgiyle okuyacaksınız.
Kısaca sizi tanımakla sohbetimize başlayabilir miyiz?
Adana’da, 1987 yılında dünyaya geldim. Sırasıyla; İsmet İnönü İlköğretim Okulu, İncirlik Lisesi ve Erciyes Üniversitesi Kimya Bölümü’nden mezun oldum. Mezun olduğum dönemde, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çıkarıldı ve akabinde iş güvenliği uzmanları yetiştirmek için eğitimler açıldı. Kimyagerlik yapmadan bu eğitimlere katılarak C sınıfı iş güvenliği uzmanı oldum. Şimdiki ismi Alpaslan Türkeş Üniversitesi olan Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nde, iş güvenliği üzerine yüksek lisansımı da tamamladıktan sonra 3 yıllık çalışmamın sonucu önce B, ardından A sınıfı iş güvenliği uzmanlığına kadar yükselmeyi başardım. Bu mesleği de kariyerimin zirvesinde bırakarak, yan kolu olan iş ekipmanlarının periyodik kısmına geçiş yaptım. Makine mühendisi olan ve meslekte 40 yıllık tecrübesi bulunan babam İbrahim Dumanoğlu ile ortak girdim bu işe. Şu sıralar, firmamızı daha da büyütmek adına yürüttüğüm çalışmalar zamanımın önemli kısmını meşgul ediyor.
Periyodik kontrol uzmanı ne iş yapar? Görev ve sorumlulukları nelerdir?
Periyodik kontrol uzmanı, işletmelerde yer alan iş ekipmanlarının düzenli aralıklar ile kontrol edilmesinden sorumlu kişidir. Yapılan tüm çalışmaları düzenli olarak raporlayıp ilgili kişilere bu raporları sunar. İşletmeler açısından varlığı oldukça önemlidir. Sistemin aksamadan ilerleyebilmesi için periyodik kontrol uzmanına ihtiyaç duyulur. Periyodik kontrol uzmanı görev tanımı içerisinde yer alan genel görev ve sorumluluklardan bazıları şunlardır;
*İş sağlığı ve güvenliği kapsamında gerekli görevlerinin tamamını yerine getirmek,
*İşletmede yer alan bütün makinelerin gerekli kontrollerini sağlamak,
*Makinelerde yer alan teknik aksaklıkları detaylı olarak gözlemleyip bu durumu belgelemek,
*Yapılan tüm kontroller ve diğer işlemleri düzenli olarak raporlamak,
*Ekip üyeleri ile koordineli şekilde çalışmak,
*İş planlaması ve düzenlemesi yapmak,
*Hidrofor ve elektrik tesisatı gibi işlemler için gerekli olan teknik ekipmanların kontrolünü sağlamak,
*Kaynakların israf edilmemesini hedefleyerek çalışma yürütmek,
*Gerekli kontrolleri yapılan makinelere kontrol yapılmıştır yazısı yapıştırmak,
*Temel görevlerin yerine getirilmesi esnasında ihtiyaç duyulan temel malzemelerin teminini sağlamaktır.
Firmanız çatısı altında kaç personel ile ne gibi hizmetler veriyorsunuz?
Toplamda 8 kişilik bir ekibe sahibiz. Söylediğim gibi bizler; fabrikalarda, işletmelerde ve imalathanelerde yer alan makinelerin ve elektrik tesisatlarının periyodik kontrollerini yapmakla yetkiliyiz. Her ekipmanın, farklı TSE standartlarına göre bakımları bulunuyor. Firma olarak bu bakımları gerçekleştiriyoruz ve eksikler varsa onları tespit ediyoruz. Müfettişler fabrikaya incelemeye geldikleri zaman uygunluk raporu veriyorlar. Yaptığımız işe detaylandırmak gerekirse;
KALDIRMA VE İLETME EKİPMANLARININ PERİYODİK KONTROLLERİ
Günümüzde kaldırma ve iletme ekipmanları ve aksesuarlarının operatör hataları ve kusurlu olan iş ekipmanının kullanılması neticesinde iş gücü kaybı oluşmaktadır. Kaldırma ve İletme Ekipmanlarının periyodik kontrollerinin yapılması hem güvenli çalışma koşularının gereği, hem de yasal mevzuatların zorunlu kıldığı bir uygulamadır. Kaldırma ve iletme ekipmanlarının güvenli ve ekonomik olarak çalışması için periyodik kontrollerinin ve korucu bakımların yapılması gereklidir. Planlı ve koruma amaçlı yapılan kontrol, kaldırma ve iletme ekipmanları elemanlarında oluşabilecek tehlikeli durumların zamanında tespit edilmesini sağlamak, güvenliği tehlikeye düşürecek ve büyük ekonomik kayıplara sebep olabilecek durumları önlemekte ve tesisin verimini arttırmaktadır. Kaldırma ve iletme ekipmanları periyodik kontrol / muayene süresi, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde standart veya azami bir süre belirtilmemişse imalatçının öngördüğü periyotla yapılır; bu da yoksa azami süre 1 yıldır.
BASINÇLI KAPLAR PERİYODİK KONTROLLERİ
6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nin Ek III Bölümünün 1.1. Maddesinde, “İş ekipmanlarının bakım, onarım ve periyodik kontrolleri, ilgili ulusal ve uluslararası standartlarda belirlenen aralıklarda ve kriterlerde, imalatçı verileri ile fen ve tekniğin gereklilikleri dikkate alınarak yapılır” hükmü bulunmaktadır.
İŞ MAKİNESİ PERİYODİK KONTROLLERİ
Genel olarak inşaat alanlarında kullanılan malzemelerin taşınması ve işlenmesi için kullanılan iş makinelerinin muayenesi alanında atıf yapılmış herhangi bir yönetmelik veya kanun olmamasına karşın İş Güvenliği Kanunu Gereği çalışma alanlarındaki risklerin azaltılması yönünde yapılan bildirim ve tebliğler dikkate alınarak kontrollerinin aksatılmaması gerekmektedir. Kontroller, iş güvenliği uzmanlarınca çalışma koşulları göz önüne alınarak risk analizinde belirtildiği periyotlarda veya uzman muayene personelinin önereceği periyotlarda, yılda en az bir defa olmak kaydı ile muayenesi yapılmalıdır. TS EN 474-4+A2 standardına uygun olarak İş Makinelerinin muayenesini uzman mühendis kadromuz ile gerçekleştirmekteyiz.
TORNA VE TEZGAHLARIN PERİYODİK KONTROLÜ
Özellikle, sanayi kuruluşları başta olmak üzere sanayi üretiminin büyük kısmını insan desteği ile oluşturan tezgahların periyodik kontrolleri, ‘Makine Emniyeti Direktifi ve İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ gereği zorunlu kılmıştır. Tezgahlarda dahil olmak üzere iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri; periyodik kontrol aralığı ve kriterleri ilgili üretim ve kullanım standartları göz önünde bulundurularak, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır. Bu hususlar, imalatçı tarafından belirlenmemiş ise iş ekipmanının periyodik muayenesi, bulunduğu işyeri ortam koşulları, kullanım sıklığı ile kullanım süresi gibi faktörler göz önünde bulundurularak, yapılacak risk değerlendirmesi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda yapılır.
Belirlenen periyodik muayene aralığının bu Yönetmelikte belirtilen istisnalar dışında bir yılı aşmaması gerekmektedir.
ENDÜSTRİYEL KAPILARIN PERİYODİK KONTROLÜ
Endüstriyel raf sistemleri, işletmelere azami istifleme ve depolama alanı oluşturmak ve depoların maksimum hacimde kullanılmasını sağlamak amacı ile kurulan konstrüksiyonlardır. Zaman ve kullanıma bağlı yorulma, raf konfigürasyonundaki değişiklikler ve çarpma kaynaklı hasarlar raf taşıma kapasitesinin düşmesine ve kaza ihtimalinin artmasına sebep olur. Endüstriyel rafların periyodik kontrollerinin gerçekleştirilmesi, uygunsuzlukların önceden tespit edilmesini ve öngörülemeyen raf kazalarının yaratabileceği can ve mal kayıplarının önlenebilmesini sağlamaktadır. TS EN 15635 standardına göre firma içi kontrollerinin haftalık veya risk analiziyle belirlenecek periyodlarda eğitimli bir personel (PRSES) tarafından yapılması gerekmektedir. TS EN 15635 standardı kapsamında yılda en az bir defa yaptırılması zorunlu hale gelmiştir.
ELEKTRİK TOPRAKLAMA VE İÇ TESİSAT PERİYODİK KONTROLÜ
Elektrik İç Tesisat Periyodik Muayenesi “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” gereğince yılda en az bir kere yapılması mecburiyeti bulunmaktadır. Mevzuat gereği yapılması gereken bu yıllık periyodik muayenelerin amacı işyerinde iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili sağlık ve güvenlik yönünden uyulması gerekli asgari şartları belirlemektir. Başta can ve mal güvenliği için yapılması gereken bu muayenenin okul, fabrika, hastane, AVM, üretim tesisi, iş merkezi, otel vb. kuruluşlarda bulunan insanların yaralanmalı veya can kaybı sonuçlu tehlikeli kazalar yaşamaması için bu muayeneler önem arz etmektedir. Bunun yanı sıra işletmelerin kullanılamaz hale gelecek şekilde veya işletmenin uzun süre çalışmasına engel olacak şekilde (yangın veya uzun süreli enerji kesintisine sebep olacak elektriksel arızalar vb.) yaşanacak olaylar, istenmeyen büyük mali kayıplara neden olacağından periyodik muayenelerin yaptırılması oluşabilecek birçok istenmeyen tehlikeli olayın önüne geçmektedir.
PATLAMADAN KORUNMA VE ATEX DANIŞMANLIĞI
Patlama riski bulunan işletmelerde; patlayıcı ortam oluşmasını önlemek, yapılan işlerin doğası gereği patlayıcı ortam oluşmasının önlenmesi mümkün değilse patlayıcı ortamın tutuşmasını önlemek,
çalışanların sağlık ve güvenliklerini sağlayacak şekilde patlamanın zararlı etkilerini azaltacak önlemleri almak amacıyla; 30.04.2013 tarihli 28633 sayılı resmi gazetede yayımlanan “Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik” kapsamında hazırlanması gereken zorunlu bir doküman olup, Çalışma Bakanlığı müfettişlerince sorgulanmaktadır. Eksikliği durumunda da cezai işlem uygulanmaktadır. Çukurova Periyodik Kontrol olarak, uzman kadrolarımız tarafından Patlamadan Korunma Dokümanlarınız hazırlanmaktadır.
YANGIN TESİSATI PERİYODİK KONTROLLERİ
Yangın tesisatı periyodik muayenesi için yetkilendirilen kişiler belli standartlar ölçüsünde bu kontrolleri yapmak durumundadır. Gerekli kontrol formunu eksiksiz şekilde düzenleyebilecek yeterliliğe sahip olmalıdırlar. Muayene sırasında binanın yangın söndürme sisteminin projesine ve aynı zamanda yangın söndürme tesisatına bakılır. Bu süreçte gerekli standartların sağlanmış olup olmadığına dikkat edilir. Belirtilen kriterler doğrultusunda tesisat, hidrantlar, lanslar, motopomplar teste tutularak kontroller yapılır. Kontroller sırasında hortumların basınç testi, hortum sağlamlığı, yangın tüplerinin kontrolleri gibi detaylar bu muayene sırasında gözden geçirilmektedir. Bu muayenelerin büyük bir titizlik içerisinde gerçekleştirilmesi ve uzman kişiler tarafından yaptırılması son derece önemlidir. Kontrol sırasında olası bir tehlike gözlemlendiğinde bunların mutlaka raporlara yansıtılması gerekiyor.
YANGIN YETERLİLİK RAPORU
Otomatik yangın algılama sistemleri sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliği ve binaların yangından korunması yönetmeliğinde yer alan hususlar doğrultusunda kurulmakta ve periyodik bakımları yapılmaktadır.
RAF SİSTEMLERİ PERİYODİK KONTROL
Endüstriyel raf sistemleri, işletmelere azami istifleme ve depolama alanı oluşturmak ve depoların maksimum hacimde kullanılmasını sağlamak amacı ile kurulan konstrüksiyonlardır. Zaman ve kullanıma bağlı yorulma, raf konfigürasyonundaki değişiklikler ve çarpma kaynaklı hasarlar raf taşıma kapasitesinin düşmesine ve kaza ihtimalinin artmasına sebep olur. Endüstriyel rafların periyodik kontrollerinin gerçekleştirilmesi, uygunsuzlukların önceden tespit edilmesini ve öngörülemeyen raf kazalarının yaratabileceği can ve mal kayıplarının önlenebilmesini sağlamaktadır. TS EN 15635 standardına göre firma içi kontrollerinin haftalık veya risk analiziyle belirlenecek periyodlarda eğitimli bir personel (PRSES) tarafından yapılması gerekmektedir. Kontrolün, TS EN 15635 standardı kapsamında yılda en az bir defa yaptırılması zorunlu hale gelmiştir.
HAVALANDIRMA TESİSATI PERİYODİK KONTROLÜ
Havalandırma ve klima tesisatı periyodik kontrolünü firmamız alanında uzman personeller ile gerçekleştirmektedir. Standartlara ve yönetmeliklere bağlı, kontrol esaslarını ve İSG kurallarını bilen, işletme kurallarına saygılı çalışma arkadaşlarımız tarafından periyodik kontrollerinizi gerçekleştirmekteyiz. Periyodik kontrolü yapılacak her ekipmanın teknik özellikleri farklı olduğundan her bir ekipman için farklı yöntemler kullanılmaktadır. Bütün bunların yanı sıra; mühendislik hizmetleri kapsamında; yangı tesisatı kurulumu, havalandırma tesisatı kurulumu ve paratoner kurulumu gerçekleştirmekteyiz.
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI PERİYODİK KONTROL YAPABİLİR Mİ?
İş güvenliği uzmanı olup periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi olarak kayıt numarasına sahip olan kişiler, iş güvenliği uzmanı olarak hizmet verdikleri işyerlerinde periyodik kontrol hizmeti veremez.
Periyodik kontrol ile periyodik bakım aynı şeyler midir?
Hayır. Bakım işlemleri İş ekipmanında ve bileşenlerinde yapılan her türlü revizyon, tamir, değişim, ayar, arıza giderme, temizlik ve kalibrasyon işlemlerinden herhangi birisinin veya birkaçının birlikte uygulandığı işlemlerdir. Bu nedenle periyodik bakım işlemleri imalatçı veya üretici firmalar ile bu firmaların yetkilendirdiği servisler tarafından yapılır. Periyodik kontrol ise iş ekipmanlarının bir veya birden çok özelliğinin ölçüm, inceleme ve/veya deneme yöntemiyle bu yönetmeliğin, ürünün ilgili standardının ve/veya imalatçının belirlediği teknik kriterlere göre durumunun kontrol edildiği faaliyetleri kapsamaktadır. Yönetmelik kapsamında yer alan iş ekipman bilgi sisteminde K sınıfı kalıcı kayıt numarasına sahip personellerce yapılır. Herhangi bir yetkili servis tarafından bu işlem gerçekleştirilmez.
Bu sohbetin gerçekleşmesine zaman ayırdığınız için teşekkür ederim
Ben teşekkür eder, yayın hayatınızda başarılar dilerim.
