En düşük emekli maaşı asgari ücretin altında kaldı, makas giderek açıldı. Emekliler zam hesaplarını asgari ücrete göre yaparken Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın devreye girmesini bekliyor. Milyonlarca emekliyi yakından ilgilendiren talep Türkiye Emekliler Derneği’nden geldi. Adana Şube Başkanı Ali Vuranay, en düşük emekli aylığının asgari ücret seviyesine yükseltilmesi çağrısında bulunurken, sorunun gerçek çözümü için intibak düzenlemesini işaret etti.
***
HABER: YENER EKİNCİ
Türkiye Emekliler Derneği Adana Şube Başkanı Ali Vuranay, en düşük emekli aylığının asgari ücret seviyesine yükseltilmesi çağrısında bulundu. Vuranay, gazetemize yaptığı açıklamada, asgari ücretin 2024 yılı için brüt 20 bin 2 lira, net 17 bin 2 lira olarak belirlendiğini anımsattı. 2023 yılı enflasyonunun tüketici fiyatlarında yüzde 64,77 olarak hesaplanmasıyla memur ve memur emeklisinin maaşına yüzde 49,25, işçi ve Bağkur emeklilerinin aylıklarına ise yüzde 37,57 artış yapılacağını belirten Vuranay, “Fiyat algısının kalmadığı ortamda, TÜİK enflasyonunun piyasa gerçeklerinden daha da uzaklaşması ve yüksek yaşam maliyeti, emekliyi çok büyük yoksulluğa doğru sürüklüyor. Hükümet yetkililerinin ve parlamentonun piyasanın gerçeklikleriyle yüzleşmesi gerekiyor. Açıklanan enflasyon oranları ve yapılan hesaplamaların hayatın olağan akışına aykırı olduğu aşikar” dedi.
‘’SOSYAL DEVLET GEREĞİ EMEKLİ MUHTAÇ EDİLMEMELİDİR’’
Emeklilerin son 10 yılın en sıkıntılı dönemini yaşadığına dikkat çeken Vuranay, “Emeklilerimizin alım gücü o kadar düşmüş ki, hayat pahalılığı o kadar zor bir duruma gelmiş ki, emeklinin artık sokağa, çarşıya ve pazara çıkacak hali kalmamıştır. Emekli bu ülkenin her karış toprağında emeği olan, alın teri olan ve en verimli çağını bu ülkenin kalkınmasına, istihdamına katkı sunan kişilerdir” dedi. Devletin emeklileri muhtaç hale düşürmemesi gerektiğini ifade eden Ali Vuranay, “Sosyal devlet gereği her emekliye hiç kimseye muhtaç etmeden, kendine yetebileceği kadar bir aylık bağlanmalıdır’’ ifadelerini kullandı.
‘’AÇIKLANAN ENFLASYON HAYATIN OLAĞAN AKIŞINA AYKIRI’’
2023 yılı enflasyonunun tüketici fiyatlarında yüzde 64,77 olarak hesaplanmasıyla memur ve memur emeklisinin maaşına yüzde 49,25, işçi ve Bağkur emeklilerinin aylıklarına ise yüzde 37,57 artış yapılacağını belirten Başkan Vuranay, şunları kaydetti: “Fiyat algısının kalmadığı ortamda, TÜİK enflasyonunun piyasa gerçeklerinden daha da uzaklaşması ve yüksek yaşam maliyeti, emekliyi çok büyük yoksulluğa doğru sürüklüyor. Hükümet yetkililerinin ve parlamentonun piyasanın gerçeklikleriyle yüzleşmesi gerekiyor. Açıklanan enflasyon oranları ve yapılan hesaplamaların hayatın olağan akışına aykırı olduğu aşikar. Zorlu kış şartlarının başladığı, başta ısınma ve barınma olmak üzere birçok temel tüketim harcaması grubuna gelen zamlar ve çarşı-pazarda gıda alışverişlerinde karşılaştığımız artışlar TÜİK’ in hesaplamalarının yakınından bile geçmemektedir. Bu gerçeklikten kopuş yüzünden olsa gerek, TÜİK yıllardır açıkladığı enflasyon sepetini bile artık açıklayamaz hale gelmiştir.“
“EMEKLİNİN SORUNLARININ GERÇEK ÇÖZÜMÜ İNTİBAK”
Memur ve memur emeklilerine uygulanacak yüzde 49,25’lik zamla emekliler arasındaki gelir adaletsizliğinin arttığına dikkati çeken Vuranay, taleplerini şöyle sıraladı, “Bu durumun ortadan kaldırılması emeklilerin ortak beklentisidir. TÜED olarak, en düşük emekli aylıklarının asgari ücrete çekilmesini, bütün aylıklara seyyanen zam uygulanmasını ve üzerine emekli zammı uygulanmasını istiyoruz. Bu artışların Hazine’ye oluşturacağı yük, emeklinin insan onuruna yaraşır bir hayat sürmesinden daha önemli değildir” diye konuştu. Vuranay, emeklisi mutlu bir toplum için kalıcı, kapsayıcı ve emeklisini kalkındıran bir modelle geçilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Emeklinin sorunlarının gerçek çözümü intibaktır. Bu ülke ekonomisinde asgari ücretten aşağıda bir maaş kesinlikle olmamalıdır” dedi.
‘’BÜTÜN ÇABAMIZ EMEKLİNİN İNSANCA YAŞAMASI İÇİN’’
Başkan Ali Vuranay, emeklilerin insanca bir yaşam sürdürebilmeleri sağlama noktasında vermiş oldukları mücadeleyle ilgili vazgeçmeyecekleri taleplerini şu şekilde sıraladı;
EMEKLİYE REFAHTAN PAY VERİLMELİDİR
TÜFE’ye endeksli yüzdeli zamlar, aylıkları düşük olan emeklilerimizi mağdur eden bir sisteme dönüştüğünden, 5510 sayılı Kanun’un 55. maddesi değiştirilmeli ve seyyanen zamlar ile birlikte refahtan (milli gelirden) pay verilmelidir.
AYLIK BAĞLAMA ORANI YENİDEN YÜZDE 70 OLMALIDIR
Emekli aylıklarında, sosyal ödemelerinde norm ve standart birliğinin sağlanması için 506 Sayılı Kanun döneminde olduğu gibi, gösterge sistemine geçilmeli ve alt sınır aylık bağlama oranı yüzde 70 olarak belirlenmelidir.
EMEKLİNİN EK ÖDEME ORANLARI YÜKSELTİLMELİDİR
Vergi iadesinin yerine getirilen ve yüzde 4-5 arasında değişen oranlarda verilmekte olan ek ödemeler günümüzde değerini yitirdiğinden, KDV ve ÖTV oranları esas alınarak yüzde 10’a yükseltilmelidir.
EMEKLİYE SAĞLIKTA KATKI PAYI MUAFİYETİ GETİRİLMELİDİR
Emeklilerimizin ödemiş oldukları katkı payları, emeklilerin ödeme gücünü aşmıştır. Çalıştığı dönemlerde yüzde 12 sağlık primi ödeyen emeklilerimiz, sağlık hizmeti aldığında çeşitli adlar altında kesilen katkı paylarından muaf tutulmalıdır.
EMEKLİ PROMOSYONLARI İYİLEŞTİRİLMELİDİR
TÜED’in 10 yıl süren hukuk mücadelesi sonucu kazanılmış, ancak günümüzde yetersiz kalan promosyon ödemelerinin artışını öngören bir güncelleme yapılmalı ve bu ödemeler adil bir artış sistemine endekslenmelidir. Bankalarla yapılan pazarlık sürecinde emekliler de masada olmalıdır.
EMEKLİLERE SENDİKA HAKKI TANINMALIDIR
Emeklilerin “Sendika Hakkı” Anayasal bir hak ve özgürlüktür. Emeklilerin örgütlenmesinin önündeki engeller kaldırılmalı ve toplu sözleşme hakkı tanınmalıdır.
3600 EK GÖSTERGE TÜM MESLEK GRUPLARINI KAPSAMALIDIR
7417 sayılı Kanunla düzenlenen 3600 ek göstergeden, 2 yıllık yükseköğrenim gören; eğitim, sağlık ve din hizmetlerinde çalışanlar yararlanmış, teknik hizmetler sınıfında olanlar dışarıda bırakılmıştır. Ayrım yapılmaksızın, tüm meslek grupları kapsama alınmalıdır.
EMEKLİNİN KREDİ BORÇLARINA KOLAYLIK SAĞLANMALIDIR
Kredi veya kredi kartı borçları yüzünden bankaların kara listelerine düşen emeklilerin, kamu bankaları öncülüğünde düşük faiz oranı ile kredi ve kredi kartı borçları yeniden yapılandırılıp ödeme kolaylığı sağlanmalıdır.
EMEKLİYE KONUT ALIM VE KİRA DESTEĞİ SAĞLANMALIDIR
Evi olmayan emeklilerimize uygun ödeme koşullarıyla özel projeler yapılmalı, TOKİ projelerinde emeklilere ayrılan kontenjan yüzde 50’ye yükseltilmelidir. Aylık geliri, TÜİK tarafından yayınlanan asgari geçim standardının veya yasal Asgari Ücret ’in altında kalan emeklilerimize, kira desteği sağlanmalıdır.
ÖLÜM AYLIKLARINDA FARKLILIKLAR GİDERİLMELİDİR
Ekim 2008 öncesi ve Ekim 2008 sonrası dul ve yetimlere bağlanan hak sahibi aylıklarında eşitlik sağlanmalıdır.
EMEKLİYE YAKACAK ve GIDA YARDIMI YAPILMALIDIR
Aylık geliri, TÜİK tarafından yayınlanan asgari geçim standardının veya yasal Asgari Ücret’in altında kalan emeklilerimiz, günümüz koşullarında yetersiz beslenme ve ısınma sorunlarıyla karşı karşıya kalmıştır. Bu durumdaki emeklilerimize; yakacak ve gıda yardımları sağlanmalıdır.
YEREL YÖNETİMLERDE EMEKLİ MECLİSLERİ OLUŞTURULMALIDIR
Siyasi partiler ve sivil toplum örgütleri başta olmak üzere pek çok kuruluşun kadın ve gençlik kolları gibi kurulları var iken, yaşlı ve emekli kollarının olmaması önemli bir eksikliktir. Özellikle yerel yönetimlerde yaşlı ve emekli kurulları oluşturulmalıdır.
TÜED, EMEKLİNİN HAK ARAMA MÜCADELESİNİN SARSILMAZ İRADESİDİR
Kısa adı TÜED olan Türkiye Emekliler Derneğimiz 1970 yılında Ankara’da kurulmuştur. O günden bugüne sürdürdüğü kararlı ve sağduyulu hak arama mücadeleleriyle başta işçi emeklileri dul ve yetimleri olmak üzere, bütün emeklilerimizin ve kamuoyunun dikkatini üzerinde toplamış, 122 Şubesi ve 1 Milyona yakın üye sayısı ile Türkiye’nin en büyük sivil toplum kuruluşudur.
