Enflasyon Nisan’da artacak mı?
HABER: Yener EKİNCİ
ADANA (BÖLGE)-Tüketici Fiyatları Endeksi’nin (TÜFE) Nisan ayında gıda ve tütün fiyatlarındaki artış öncülüğünde aylık yüzde 2.4 artış göstermesi, yıllık enflasyonun ise yüzde 19.71’den yüzde 20.33’e yükselmesi bekleniyor.
Yıllık enflasyon son 15 yılın rekor seviyesini Ekim’de yüzde 25.24 ile görmüş daha sonra yönünü aşağı çevirerek Ocak ayında yüzde 20.35’e, Şubat’ta yüzde 19.67’ye gerilemiş, Mart’ta ise yatay bir seyirle yüzde 19.71 olmuştu.
Reuters’ın toplam 12 kurumun katılımı ile gerçekleştirdiği ankete göre aylık tahminler yüzde 1.94 ile yüzde 2.8 artış bandında yer alırken yıl sonu tahminleri ise bir önceki anketteki yüzde 15.85 seviyesinden 16.1’e yükseldi. Reuters’da 8 Nisan’da yer alan habere göre sigarada Ocak’taki vergi düzenlemeleri sonrası beklenen zam yerel seçimleri takip eden haftasonu gerçekleşti.
Bazı sigara fiyatları yaklaşık yüzde 20 artarken artışın tüketici enflasyonuna 0.8-1 puan civarında yükseltici etkisi bekleniyordu. Pazar liderine ait sigaralarda fiyat 2 TL artış gösterdi. Türkiye’de ilgili zamlar önce pazar firmaya ait sigaralara fiyatlarına artış olarak yansıyor ardından diğer markalar da genel olarak lideri takip ediyor. Ancak diğer firmalar Nisan ayı içinde zam yapmadı. Bu nedenle ilgili enflasyon etkisinin tamamının Nisan ayında görülmeme ihtimali bulunuyor.
Bir diğer taraftan ise Resmi Gazete’nin önceki günkü sayısında yer alan bazı mallara uygulanacak ÖTV oran ve tutarları ile ÖTV oranlarına esas özel tüketim vergisi matrahlarının yeniden belirlenmesine ilişkin Cumhurbaşkanı Kararına göre; tütün içeren sigaralar, tütün yerine geçen maddelerden yapılmış sigara, puro ve sigarillolar, enfiye ve çiğnemeye mahsus tütünde asgari maktu vergi tutarı 0.2679 lira oldu. Bu tutar Ocak ayında sıfırlanmıştı. İlgili yasal değişikliklerin etkilerinin firmaların fiyatlara nasıl yansıtacağı ile şekillenmiş olacak.
Merkez Bankası bu hafta gerçekleştirdiği yılın ikinci enflasyon raporunda enflasyonu düşürmeye odaklı, sıkı bir politika duruşu ve güçlendirilmiş politika koordinasyonu altında, enflasyonun kademeli olarak hedeflere yakınsayacağını öngörerek, 2019 yıl sonunda yüzde 14.6 olarak gerçekleşeceğini, 2020 yıl sonunda yüzde 8.2’ye, 2021 yıl sonunda ise yüzde 5.4’e geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağı öngörüsünü kordu.
TCMB başkanı Murat Çetinkaya toplantıda Sıkı para politikası duruşu altında 2020’nin ikinci çeyreğinde enflasyonun tek haneye ineceğini öngördüklerini söyledi.
GIDA FİYATLARINDA YÜKSELİŞ SÜRÜYOR
Nisan ayına ilişkin öncü veriler gıda fiyatlarında yükselişin devam ettiğine işaret ediyor. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), Ankara’da hesaplanan gıda enflasyonunun Nisan’da bir önceki aya göre yüzde 4.61 arttığını açıkladı.
İstanbul Ticaret Odası’nın öncü verilerine göre ise Nisan’da perakende fiyatlar bir önceki aya göre gıda harcamalarında yüzde 3.25 artış gösterdi.
TCMB ise yıl sonu gıda enflasyonu tahminini bu hafta güncellediği enflasyon raporunda yüzde 13’ten yüzde 16’ya yükseltti ancak gıda fiyatları enflasyonun yüzde 29.77’den nasıl bir seyir izleyeceği de yakından takip edilecek. Ekonomistlerin beklentisi enflasyonun yılın ilk yarısında yüzde 20 üzerinde ya da civarında seyretmesi yönünde. Haziran ayından itibaren ise baz etkisiyle birlikte enflasyonda sert düşüşlerin görülmesi bekleniyor.
Ancak aynı şekilde baz etkisi nedeniyle yılın son çeyreğinde ise enflasyonda bu kez yukarı yönlü bir etki bekleniyor. Ekonomistlerin yılsonu enflasyon tahminlerin medyanı yüzde 16.1 ile yüzde 15.9 seviyesindeki YEP tahminlerine paralel.