Ne olduğunu bilirsiniz değil mi bahtabakanın. İçimizdeki her on kişiden en az yedisi, sekizi görmüştür. Bir kısmı da bahtına baktırmıştır. Özellikle çocukluk dönemimde bahtabakandan geleceği hakkında bilgi alanların sayısı hiç de az değildi.
Bu kadar tariften kelli ne menem şey olduğunu anladığınızdan eminim. Hadi diğer ismini de verelim: Toroslara yaslanan köylerimizdeki adı keler. Evet, doğru; bukalemun!.. Hani şu iri kafalı, kambur ve yavaş hareketli kertenkele benzeri sürüngen var ya o işte!.. En şaşırtıcı yeteneği, bir gözüyle güneybatıyı izlerken diğeriyle ve aynı anda kuzey doğuya bakabilir. Aynı anda, biriyle yeryüzünü, diğeriyle mavi semayı gözden geçirebilir.
Hayvan bilimcilerinin saptamasına saygılıyız; dediklerine göre boyu 8 santimden 60 santime kadar olabilirmiş ama en çok 30 santim dolaylarındaymış. Bendeniz 40 santimden daha büyük olanına rastlamıştım bundan 15 yıl kadar önce. Boyu neyse ne de, asıl büyüklük dilinde; boyunun bir buçuk katı imiş. Şöyle anlatalım: 30 santim boyundaki bahtabakanın dili 45 santim olabiliyormuş; mabalı(*)-günahı bilim adamlarının boynuna… Asıl esrarengiz niteliğini okuyunca, bahse girerim ki, şaşıracaksınız şimdi. O dili var ya o dili, jet uçağının hızından beş kat daha hızlı hareket edebiliyormuş. Bunu da, gözüne kestirdiği avı salisenin yüzde birinde mi desem, binde birinde mi desem, öyle bir hızla uzattığı diline yapıştırıp hooop mideye indiriyormuş.
BAHTABAKAN VE SİYASET
Adındaki bakanlığa bakıp da siyasetle ilişkilendirmek yanlış olur. Bir kere bahtabakan dediğimiz hayvancağız kendince uygun gördüğü anda ve icabında renk değiştirebilir. Siyasetçiler içinde dün “Ak” dediğine bugün “Siyah” diyeni gördünüz mü hiç? Yalan olmasın, biz herhalde gördük ama hepsi değil caanıım… O nedenle siyasete bulaştırmayalım. Renk değişikliği sadece bahta bakmak, yani falcılık amacıyla oluyor. Meselâ civan delikanlı Şemsettin’e gönül vermiş Zembile Kız bahtabakanın üstüne kırmızı şalını attığında hayvanın rengi kırmızıya dönerse, demek ki niyeti olacak diye anlar(mış).
Anlayacağınız, bahtabakana fal baktıran herkesin niyeti “olacak” sınıfından oluyor doğal olarak. Haa, gerçekten oluyor mu, ona da siz karar veriverin artık. Böylece, bahtabakanın ifadesiyle inanlar mutlu oluyor. Peki, siz hiç ifadesiyle mutlu olmadığınız siyasetçi olabileceğini düşünüyor musunuz? Benim fikrim mi? Size ne!.. O beni ilgilendirir. Ancak, bilimsel makaleler bakılırsa, bazı bukalemunlar renk değiştiremezmiş. Bildiğim kadarıyla bizdekiler renk değiştiren cinsten. Duruma göre, renkten renge girebiliyor yani. Başka ülkelerdeki bahtabakanlara bahtabakan denmez, bukalemun bile demek zor; düzünden gidip kertenkele filan demek caiz sayılır.
BAHTABAKAN BESLEYENLER
Bazı bahtabakanlar diğerlerinden çok daha iyi yaşar. Çünkü milletimiz ahfadından bazıları habire renk değiştiren bahtabakanları beslemekten hoşlanıyor besbelli. Onların bugün sarı, yarın sıklamen, öbürgün kobalt mavisi, ertesi gün de alizarin kırmızısına evrilmesini hayranlıkla takip ederek bahtabakana daha da sıkı bağlanıyorlar.
Beslemek isterseniz, siz bilirsiniz… Aklınızda bulunsun, bahtabakanlar çoğunlukla hamam böceği ve canlı sinek yemeyi sever. Besliyorsanız ve bu besinleri sağlayamıyorsanız, kurutulmuş karides de verebilirsiniz. Şayet bulursa, çekirgeye bayılır. Sıçrayan bu hayvanı iç edebilmek için özellikle dolaştıkları düşünülür. Yaklaştığında, artık çekirdeğin sıçrama şansı yoktur; şimşekten hızlı dilini oynattığı anda çekirge yok olmuştur.
Bizden anlatması… Bukalemunları değerlendirmek keyfinize kalmış.
(*) Mabal: (Adanaca) Vebal
