(HABER MERKEZİ)- Türkiye vergi tahsilatı performansında Avrupa’nın gerisinde kalırken uzmanlar bu tabloyu vergi bilinci eksikliği, sık yapılan vergi afları ve kayıt dışı ekonominin genişliği gibi faktörlere bağlayarak, Türkiye’nin vergi kaçakçılığında Avrupa birincisi olduğu açıklandı.
Dünya Bankası ve OECD verilerine göre Türkiye’nin mevcut vergi tahsilat oranı, potansiyelinin yüzde 30 altında kaldı. OECD’ye göre Türkiye’de ekonominin yaklaşık yüzde 30’unu kayıt dışı sektör oluşturuyor. Bu oran ile Türkiye OECD ülkeleri arasında vergi kaçağında zirvede yer aldı.
YASAL ZORUNLULUK DEĞİL AHLAKİ SORUMLULUK!
Türkiye Gazetesi’nin haberine göre, gelişmiş ülkelerde vergi ödeme, yalnızca bir yasal zorunluluk olarak değil, aynı zamanda bir vatandaşlık görevi ve ahlaki sorumluluk olarak kabul ediliyor. Özellikle Avrupa ve ABD’de vergi ödeme bilinci eğitim sisteminin ilk aşamalarından itibaren bireylere aşılanıyor ve vergi kaçırmak, toplum tarafından hoş karşılanmıyor. Vergisini düzenli ödemeyenler sosyal baskı altında kalırken, vergi denetimleri de oldukça sıkı uygulanıyor. Bu tür yapısal önlemler, vergi uyumunu artırarak devletin gelir akışının sürekliliğini sağlıyor.
DÜNYADA VERGİ AFFI YOK
Ancak Türkiye’de durum oldukça farklı. Yapılan anketler, vatandaşların büyük bir kısmının “nasıl olsa vergi affı çıkar” düşüncesiyle vergi borçlarını ödemekten kaçındığını gösteriyor. Türkiye, son yıllarda vergi aflarını sık sık gündeme getirirken, bu durumun vergi ödeme alışkanlıklarına olumsuz etkisi olduğu düşünülüyor. Vergi affı uygulamalarına yönelik eleştiriler, bu afların vergi disiplinini zayıflattığı ve düzenli vergi ödeyen mükellefleri olumsuz etkilediği yönünde…
OECD ülkeleri ve ABD’de ise vergi affı uygulanmıyor. Bazı ülkelerde, belirli borç yapılandırmaları ve ödeme kolaylıkları sunulsa da vergi borçlarının tamamen affedilmesi nadir bir durum. Uzmanlar, Türkiye’deki sık af uygulamalarının kısa vadede bütçe açığını kapatma yönünde fayda sağlasa da uzun vadede vergiye uyumunu olumsuz etkilediğini belirtiyor. Türkiye’deki kayıt dışı ekonomi oranı ve vergi kaçakçılığı verileri, devletin düzenli gelir elde etmesini zorlaştırıyor.
TAHSİLATTA AKSAKLIK VAR
Türkiye, vergi alanında dünya ortalamasının üstünde bir kapsama sahipken, tahsilatta yaşanan aksaklıklar bu potansiyelin tam olarak değerlendirilemediğine işaret ediyor. Uzmanlara göre, Türkiye’nin vergi bilinci oluşturacak eğitim sistemini güçlendirmesi, vergi aflarını sınırlaması ve etkin denetim mekanizmaları geliştirmesi, vergi tahsilat performansını artırmak için kritik adımlar olacak.
