(HABER MERKEZİ)- İsviçre’nin Davos kasabasında bugün başlayan ve dünyanın zenginlerini bir araya getiren Dünya Ekonomi Forumu (WEF) öncesinde yardım ve kalkınma kuruluşu Oxfam, dünya genelinde sınıflar arası uçurumun ne denli çarpıcı hale geldiğini gözler önüne seren yeni bir rapor yayımladı. 2024’te milyarderlerin elinde toplanan toplam servet 13 trilyon dolardan 15 trilyon dolara çıkarken, Dünya Bankasının belirlediği kritere göre 3.6 milyar insan yoksulluk içinde yaşadı. Ekonomik ve siyasi gelişmeler, milyarderlerin ve yoksulların sayısının artacağı yönde ilerliyor.
204 YENİ MİLYARDER
Oxfam’ın verilerine göre, 2024 yılında 204 kişi daha milyarderler grubuna dahil oldu. Bu da haftada 4 kişinin milyarder olduğu anlamına geliyor. Buna karşılık yoksulların sayısı da artıyor. Dünya Bankası tarafından belirlenen kritere göre günlük kazancı 6.85 dolar olan insanlar yoksul olarak kabul ediliyor.
Süper zenginler olarak da tanımlanan milyarderler sadece ekonomiye değil, aynı zamanda siyasete de geçmişe göre daha açıktan müdahalelerde bulunuyorlar. Bugün göreve başlayan milyarder ABD Başkanı Donald Trump ve ona en fazla desteği veren dünyanın en zengin insanı Elon Musk bunun en somut örneği. Ancak siyasette ve ekranlarda görünmeyen milyarderler de ekonomik güçlerini kullanarak dünya çapında halkları yoksullaştıran politikalara yön veriyorlar.
MİLYARDERLER VE SERVETLERİ
Oxfam’ın açıklamasında dünya çapındaki milyarderlerin sayısı ve durumu şu şekilde sıralanıyor:
-2024 yılında 204 kişi daha milyarder oldu. Dünya çapında 2 bin 769 milyarder var.
-Bu milyarderlerin toplam serveti 2024 yılında 13 trilyon dolardan 15 trilyon dolara yükseldi. Bu da günde yaklaşık 5.7 milyar dolara karşılık geliyor. Bu veriler dünya genelinde milyarderlerin toplam servetinin 2024’te 2023’e kıyasla üç kat daha hızlı büyüdüğü anlamına geliyor.
-En zengin 10 milyarderin serveti günde ortalama 100 milyon dolar arttı. Bu kişiler bir gecede servetlerinin yüzde 99’unu kaybetseler bile yine de milyarder olmaya devam edecekler.
-Dünya çapında en fazla milyarder ABD’de. Onu Çin ve Hindistan takip ediyor. Almanya’da 2024 yılında toplam milyarder sayısı 9 kişi artarak 130’a yükseldi. Almanya dünyada en çok milyardere sahip dördüncü ülke.
-Oxfam, milyarderlerin toplam servetinin yüzde 36’sının miras yoluyla geldiğini hesapladı. Almanya’da bu oran yüzde 71.
2.7 BİN MİLYONER, 3.6 MİLYAR YOKSUL
Son verilere göre 8.1 milyar insanın yaşadığı dünyada 2 bin 769 kişi 15 trilyon dolarla zenginliğin büyük bir bölümünü elinde toplarken milyarlarca insan ise açlık, yoksulluk, işsizlik ve düşük ücretli işlerle yüz yüze. Dünya Bankası verileri baz alınarak yapılan hesaplamalara göre 3.6 milyar insan yoksulluk içinde yaşıyor. Gerçekte ise bu rakamın çok daha fazla olduğu tahmin ediliyor.
Bugün dünya genelinde 733 milyon insan açlık sınırında yaşıyor. Bu rakam 2019 yılına kıyasla yaklaşık 152 milyon daha fazla. Bu da zenginlerin sayısı arttıkça, açlık ve yoksulluk içinde yaşayan insanların sayısının arttığı gerçeğini bir kez daha çarpıcı şekilde gösteriyor.
KUZEY-GÜNEY AYRIMININ ANLAMI KALMADI
Oxfam’ın yeni eşitsizlik raporunda süper zenginliğin ve sosyal eşitsizliğin kökleri sömürgecilik tarihine kadar uzatılıyor.
1970 ile 2023 yılları arasında “Küresel Güney” ülkeleri “Küresel Kuzey”deki ülkelere 3.3 trilyon dolar faiz ödemesi yapmıştı. Ancak günümüz dünyasında servetin büyük bir bölümü “Küresel Kuzey” olarak adlandırılan Batılı emperyalist ülkelerde toplanmakla birlikte, “Küresel Güney” diye adlandırılan, Çin ve Hindistan’ın da içinde yer aldığı ülkelerde de önemli bir servet birikimi söz konusu. Üstelik bu ülkelerde de sınıflar arası çelişkiler sürekli derinleşiyor. Milyarder sayısında ABD’den sonra Çin ve Hindistan’ın gelmesi de bunun bir göstergesi. “Kuzey-Güney” ayrımlarının artık çok belirleyici bir önem arz etmediği görülüyor.
MİLYARDERLER VERGİSİ DE SORUNU ÇÖZMEYECEK
Oxfam Almanya Müdürü Serap Altınışık, rapor dolayısıyla yaptığı açıklamada, “Süper zenginlerin servetlerindeki artış sınır tanımazken, yoksullukla mücadelede neredeyse hiç ilerleme kaydedilmiyor. Örneğin Almanya yoksul ülkelere verdiği desteği bile kesiyor. Gelir adaletsizliği giderek büyüyor ve bu demokrasi açısından sonuçlara neden oluyor. Zenginlik siyasi gücü de ele geçiriyor. Bunu Trump’ın göreve başlamasıyla görüyoruz; dünyanın en zengin adamı Elon Musk tarafından desteklenen milyarder bir başkan” dedi.
Oxfam’ın milyarder ve yoksul sayısındaki artışa karşı önerdiği çözüm ise zenginlerden daha fazla vergi alınması. Sistem değişmeden zenginlerin daha fazla vergi ödemesinin mümkün olmadığı ise son 20 yıllık süreçte anlaşıldı. 2000’li yılların başında ortaya çıkan küreselleşme karşıtı hareketin temel taleplerinden birisi buydu. Ancak ekonomik ve siyasi alanda belirleyici olanlar sistemi ve ülkeleri yönetmeye devam ettikçe bunun gerçekleşmesinin pek de mümkün olmadığı görülüyor. Milyarderlerden alınan vergilerin artırılması tartışılırken, milyarderlerin mülksüzleştirilmesi ise pek tartışılmadı. Halbuki gerçek ve köklü çözüm vergilerin artırılması değil, ihtiyacından fazla servet ve mülke sahip olanların mülksüzleştirilmesi ve bunun halkın ihtiyaçlarına göre kullanılmasından geçiyor.
