(HABER MERKEZİ)- DİSK/Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi’nin (BİSAM) Haziran 2025 dönemi raporunu açıkladı. Rapora göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için yapması gereken aylık harcama 25.811 TL oldu. Açıklanan bu verilerde aile bütçesini zorlayan gıda harcamaları ve artan yaşam maliyetleri çekiyor. Bu tutar yalnızca gıda harcamalarını kapsarken, eğitim, barınma, ulaşım gibi temel ihtiyaçların dahil edildiği yoksulluk sınırı ise 89.282 TL’ye yükseldi.
Veriler, TÜİK harcama grupları, İstanbul Halk Ekmek ve zincir market fiyatları ile BİSAM Beslenme Kalıbı esas alınarak hesaplandı. Yetişkin bir erkeğin aylık gıda harcaması 7.265 TL, yetişkin bir kadının 6.923 TL, 15-18 yaş arası bir gencin 7.161 TL, 4-6 yaşındaki bir çocuğun ise 4.462 TL olarak belirlendi.
Yoksulluk sınırı 41 bin TL’yi aştı
Tek başına yaşayan bir bireyin sağlıklı beslenme ve temel ihtiyaçlarını karşılaması için gereken aylık toplam harcama ise 41.857 TL olarak hesaplandı. Bu rakam, gıda dışında barınma, ulaşım, sağlık ve diğer zorunlu giderleri de kapsıyor.
En yüksek pay meyve ve sebzede
Haziran 2025 döneminde günlük harcamalarda en yüksek maliyet 288,4 TL ile meyve ve sebzeye ayrıldı. Süt ve süt ürünleri 207,79 TL, et-tavuk-balık grubu 161,83 TL, ekmek ise 71,43 TL’lik harcama gerektirdi. Katı ve sıvı yağlara günlük 41,02 TL, yumurtaya 13,12 TL, şeker ve türevlerine ise 19,42 TL harcanması gerekiyor.
Gıda gruplarının toplam içindeki oranı da dikkat çekici. Meyve-sebze yüzde 33,5 ile ilk sırada yer alırken, et, yumurta ve kurubaklagiller yüzde 24,9; süt ve süt ürünleri yüzde 24,2 oranına sahip. Ekmek ve tahıl ürünleri yüzde 10,43, diğer gıda harcamaları ise yüzde 7 seviyesinde.
Yaş ve cinsiyet maliyetleri değiştiriyor
Bireylerin cinsiyeti ve yaş grubuna göre kalori ve besin gereksinimleri farklılık gösteriyor. Bu durum, gıda harcaması tutarlarına da yansıyor. Örneğin, süt ürünleri tüketimi 10-18 yaş grubunda daha yüksek olurken, yumurta tüketimi 4-6 yaş grubu için daha kritik görülüyor.
Hangi yöntem kullanıldı?
Açlık ve yoksulluk sınırı hesaplamaları, BİSAM’ın Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi tarafından oluşturulan Türkiye’ye Özgü Beslenme Kalıbı esas alınarak hazırlandı. Gıda fiyatları için TÜİK 2003 madde fiyatları baz alınmakla birlikte, ekmekte İstanbul Halk Ekmek, sebze-meyvede ise zincir marketlerin internet fiyatları kullanıldı.
Ayrıca, 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı, yalnızca gıda harcamaları temel alınarak belirleniyor. Yoksulluk sınırı ise bu verilerin, TÜİK’in en düşük gelir grubuna ait tüketim kalıplarına göre hesaplanmasıyla ortaya çıkıyor. Tek kişilik haneler içinse TÜİK’in tek kişilik harcama verileri baz alınıyor.
