ADANA (BÖLGE)-Son günlerde pek çok insan yüksek ateş, halsizlik, boğaz ağrısı ve öksürük şikayetleri yaşıyor. Özellikle kış aylarında salgınlara sebep olan influenza enfeksiyonu, genellikle solunum yoluyla bulaşıyor. İnfluenza A ve B, insanlarda en sık hastalık yapan tipleri olduğunu belirten Hastane Derindere Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Selda Kömeç, influenzadan nasıl korunmamız gerektiğini anlattı.
Belirtileri ani baş gösteriyor
Hasta kişilerin virüs taşıyan solunum salgılarının damlacık yoluyla başka kişiye geçmesi ile bulaşma gerçekleşir. Ancak özellikle çocuklar için günlük yaşamda temas edilen yüzeylerden de masa, kapı kulpu, oyuncak gibi yüzeylerden bulaşabilmektedir. Grip olan kişilerle aynı ortamda bulunmak (bir metre çapındaki alan) temas olarak kabul edilmektedir. Virüs bulaştığı yüzeylerde 2-8 saat boyunca canlılığını koruyabilir. Virüs bulaştıktan sonra belirtilerin çıkması 1-4 gün sürer. Klinik olarak akut solunum yolu enfeksiyonu yapar ve akut solunum yolu enfeksiyonu yapan diğer etkenlerden ayırt edilemez. Ani başlayan ateş, kuru öksürük, boğaz ağrısı, burun tıkanması ya da akması, baş ağrısı, gözlerde sulanma, kas ağrısı ve halsizlik bulguları olabilir. Küçük çocuklarda ateş daha yüksek; iştahsızlık, bulantı-kusma gibi mide-bağırsak yakınmaları daha sık ve ateşli havale geçirme eğilimi daha fazla olabilir. Yaklaşık olarak 1-2 haftalık bir sürede tamamen iyileşir fakat yaşlılar, çocuklar ve diğer duyarlı gruplarda akciğer, kalp veya beyin enfeksiyonu gibi ağır komplikasyonlar ortaya çıkabilir. İnfluenzaya bağlı ölüm hızı binde 0.5-1.0 arasındadır. Ölümlerin çoğunluğu, komplikasyonlar nedeni ile özellikle yaşlı kişilerde gerçekleşir.
İnfluenzaya Karşı Korunma En Etkili Yöntem: Aşı
İnaktive edilmiş virüslerden hazırlanan aşılar bağışıklandırma için kullanılmaktadır. Aşı bir sezon önce dolaşan virüslerden hazırlanır. Aşının etkinliği virüsün antijenik yapısını hızlı değiştirmesi nedeniyle %70-90 düzeyindedir. Her sene tekrarlanan aşılanmalar farklı antijenik yapıdaki virüsleri de kapsamaya başlayacağı için aşı etkinliğini arttıracaktır. Aşılanma hastalığın ağır geçmesini ve komplikasyonlarını engellemektedir.
Kimlere influenza aşısı yapılmalı?
- 65 yaş üzeri ve 6 yaş altı kişiler,
- Astımlı çocuklar, kronik kardiopulmoner hastalığı olanlar,
- Şeker hastalığı, böbrek hastalıkları ya da bağışıklık yetmezliği olanlar,
- Uzun süreli aspirin tedavisi alanlar (İnfluenza virüsü ile Reye Sendromu olasılığı),
- İnfluenza sezonunda gebeliğinin ikinci ya da üçüncü trimestrinde olacak kadınlar,
- Grip virüsünü riskli gruplara taşıyabilecek kişiler: Sağlık çalışanları, yaşlı bakım evlerinde çalışanlar, ev ziyareti yapanlar, grip açısından riskli kişinin ev halkı,
- HIV ile enfekte kişiler
Kimlere influenza aşısı yapılmamalı?
- Altı aydan küçük bebekler,
- Yumurta alerjisi olanlar,
- Yüksek ateşi olan erişkinler.
İnfluenza aşılamasında dikkat edilmesi gerekenler
- Aşı, İnfluenza sezonundan önce eylül-kasım aylarında yapılmalıdır.
- Diğer aşılarla (Pnömokok, MMR, Hemofilus influenza B ve OPV) birlikte yapılabilir, ancak farklı bölgelerden kas içine uygulanmalıdır.
- Aşı dokuz yaşından küçüklere bir ay ara ile iki doz yapılmalıdır.
- Emziren anneler aşı olabilir.
Aşı uygulamasından sonraki 6-12 saatte ateş, halsizlik ve kas ağrısı gibi yan etkiler olabilir. Yan etkiler 1-2 gün sürer, ender olarak aşırı duyarlılık reaksiyonları görülebilir.
Hastalığın tedavisinde antibiyotiklerin etkisi yok…
Antiviral ilaçlar, hastanın şikayetleri başladıktan sonraki 48 saat içinde hatta ilk 24 saat içinde kullanılırsa etkili olabilmektedir. Antiviral ilaçların yanında; ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaçlar, burun akıntısını ve tıkanıklığını giderici ilaçların kullanılması, yatak istirahati, bol sıvı alınması, hasta odasının sık sık havalandırılması grip tedavisinin temel taşlarıdır. Eller sık sık yıkanmalıdır. Komplikasyon gelişen vakalar yatarak tedavi edilmelidir. Antibiyotikler, influenza virüsüne karşı etkili olmadığı için kullanılmamalıdır.
İnfluenzaya karşı korunmak için bu önerilere kulak verin
- Korunmada en etkin yol aşılanmadır.
- Bulaşmayı önlemek için öksürme, aksırma sırasında ağız ve burun kâğıt mendille kapatılmalı, mendil çöpe atılmalıdır.
- Grip olan kişiler başkaları ile yakın temastan kaçınmalı, hastalık döneminde işe ve okula gitmemelidir.
- Grip olanların maske takması (cerrahi maske, standart maske) bulaşmanın önlenmesinde yardımcı olacaktır.
- Ellerin sık sık su ve sabunla yıkanması hastalıktan korunmaya yardımcı olur.
