Faruk Morkal, yüzmeyi küçük yaşlarda evlerinin önünden geçen sulama kanalında ağabeyi milli yüzücü Selahattin Morkal’ın desteğiyle öğrendi. Özellikle kurbağalama branşında defalarca Türkiye birinciliği kazanarak rekorlar kırdı. Yüzme tarihinde Balkan Şampiyonası’nda ilk madalya kazandıran Faruk Morkal, birçok uluslararası yarışların yanı sıra 1972 yılında Münih’de yapılan Olimpiyat Oyunları’nda ülkemizi temsil etti.
Yaşamı ve sporculuk öyküsünü “SULUMA KANALLARINDAN OLiMPİYATLARA” adlı bir kitapta toplayan Faruk Morkal’a Galatasaray Kulübü hem jübile yaptı, hem de kitabı için imza günü düzenledi. Morkal, yüzme federasyonu ve gazeteler tarafından defalarca yılın sporcusu seçildi. Geçmiş dönemlerde antrenörlük de yapan Morkal, fırsat buldukça yurtiçi ve yurtdışında veteranlar yüzme yarışlarına katılıyor.
HAZIRLAYAN: Ramazan ŞANIVAR
Faruk Morkal 06.05.1951 yılında Adana’da doğdu. İlkokulu aynı kentte tamamlayan çok genç yaşlarda her sporcunun rüyası olan Galatasaray’a transfer olunca lise eğitimini İstanbul’da Şişli Koleji’nde tamamladı. Daha sonra ki yıllarda da dönemin Adana Valisi Eski Milli Basketbolcu Nezih Okuş’un desteğiyle Adana Ticari İlimler Akademisi’nden mezun oldu.
Faruk Morkal, yüzmeyi çok küçük yaşlarda kendisi gibi milli ve rekortmen sporcu olan Selahattin Morkal’ın katkıları ile Gazipaşa Mahallesi’nde evlerinin önünden geçen sulama kanalında öğrendi. O yıllarda oturduğu semtte, yüzme sporunla yakından ilgilenen Bülent Belin ile Orhan Aydınalp’in ısrarıyla denenmek üzere etrafı turunç, palmiye ve hurma ağaçlarıyla çevrili Anadolu’nun ilk modern tesisi Atatürk Yüzme Havuzu’na 50 metre kelebekte diskalfiye olmasından dolayı büyük utanç yaşadı ve mahcubiyet hissederek eve üzgün döndü.
-‘’BU ÇOCUKTAN YÜZÜCÜ OLMAZ’’-
Morkal, diskalfiye edildiği havuzda bazı antrenör ve hakemlerin kendisiyle ilgili ‘’BU ÇOCUKTAN YÜZÜCÜ OLMAZ’’ denildiğini duyunca daha kahroldu ve yakınlarına ‘’BEN BU HAVUZUN EN BAŞARILI SPORCULARI ARASINA GİRECEĞİM’’ dedi. Ağabeyi Selahattin Morkal’da yaşananlara üzüldü ve kardeşine doğru kelebek ve kurbağalama yüzmeyi öğretti.
Faruk Morkal, ağabeyinin kendisine stil göstermesiyle yetinmedi. Her gün ailesinden gizli bir şekilde arkadaşı Mehmet Çetin ile birlikte Atatürk Yüzme Havuzu’na giderek antrenman ve müsabakaları izledi. Havuzda gördüklerini kanalda uygulayarak kendini geliştirdi. Yine aynı mahalleden İhsan ve Ali Rıza Öngören kardeşler, hepsinden öte kendisini akıntıya karşı yüzerken izleyen kızı ve diğer çocukları da sporcu olan, eski milli atlet ve Karataşgücü Kulübü’nün Başkanı Ökkeş Koşkun’un yardımıyla yeniden havuza götürüldü.
-GÖREVLİ FARUK MORKAL’I HAVUZA ALMADI-
Faruk Morkal’ın yeteneğini keşfeden ve Karataşgücü’nde lisans çıkartan Ökkeş Koşkun, hafta sonu yapılacak ilk resmi 50 metre kelebek için iyi dinlenip gelmesini öğütler. Ancak çok zayıf ve cılız bir çocuk olan Morkal’ı tanımayan görevli yarışa yakın bir saatte havuza girmesini engeller. O sırada havuza gelen milli yüzücü Fahri Gez, görevli ile tartışan Morkal’a kim olduğunu neden havuz içine girmek istediğini sorar. Morkal’da Karataşgücü Başkanı Ökkeş Koşkun’un kendisine yarışa gelmesini söylediğini ve Selahattin Morkal’in kardeşi olduğunu anlatır. Böylece Fahri Gez’in yardımıyla havuza girer.
-İLK ADANA DIŞI SEYAHAT VE İLK MADALYA-
Resmi yarışa ilk kez gireceği için hayli heyecanlı olan Morkal, bu kez yüzmenin en zor branşı olan 50 metre kelebekte güçlü rakiplerine rağmen birinci olarak kendi için ‘’Bu çocuktan yüzücü olmaz’’ diyenleri mahcup etti. Morkal’ı ilk kutlayan da Fahri Gez oldu. Başkan Ökkeş Koşkun da Morkal’ı kucaklayarak 20 gün sonra Bursa’da gerçekleştirilecek Türkiye Şampiyonası’na götüreceğini söyledi.
İlk kez Adana dışına çıkacağı ve tanımadığı çok güçlü rakipleri olacağı için büyük heyecan yaşayan Morkal, ilk katıldığı Türkiye Şampiyonası’nda 100 metre kurbağalama yarışında 3. olarak ilk madalya kazanmanın sevincini yaşadı.
-TÜRKİYE-ISPANYA GENÇ İLK MİLLİ MÜSABAKA-
İstanbul’da Türkiye-Ispanya arasında gerçekleştirilecek ikili müsabaka için yapılan seçmeleri Adana takımından sadece Ayhan Karataş ve Faruk Morkal kazandı. Ortaköy’de bulunan Lido Havuzuna su çeken motorun arıza yapması üzerine antrenmaları boğazın soğuk ve akıntılı denizinde yapan Morkal yarışmada 3. elde ederek dikkati çekti. Faruk Morkal, başarılarına her gün bir yenisini ekleyerek milli takımın değişmeyen elamanı oldu. 17 yıl gençlerde yüzerken bile büyüklerin derecelerini yakaladı ve kesintisiz çok sayıda rekorlar kırdı. Karataşgücü’nde başladığı yüzme serüvenine Adana Demirspor’da devam etti. Ardından Galatarasaray’a transfer oldu. 1967’de Engin Ünal’ın 200 metre kelebekte 11 yıllık rekorunu 2.37 ile kırdı. Daha sonra1975 yılında Yüzme İhtisas Kulübü’ne transfer oldu. 1971 yılında İzmir’de gerçekleştirilen Balkan Şampiyonası’nda 100 metre kurbağalamada ilk kez yüzme tarihinde madalya kazanan Morkal’a dönemin Federasyon Başkanı Fahiman Akdağ, Balkan Şampiyonası’nda ilk madalya kazandırdığı için ödül olarak 3 gün Roma’da tatil yapmasını sağladı. Morkal, 1967 Tunus, 1971 İzmir ve 1975 Cezayir’de gerçekleştirilen Akdeniz Oyunları’na katıldı.
-1972 MÜNİH OLİMPİYAT OYUNLARI VE MARK SPİTZ İLE AYNI HAVUZDA-
Faruk Morkal, 1960 Roma Olimpiyat Oyunları”na katılan Ünsal Fikirci”den sonra olimpiyatlara Adana’dan katılan ikinci sporcu oldu. Morkal, Feridun Aybars ile 1972 Münih Olimpiyatları”na katıldı. Dünyanın en güçlü kulaçlarıyla yarıştı. Özellikle 7 altın madalya kazanan Mark Spitz ile aynı havuzu paylaştı. Burada unutamadığı en büyük olay Kara Eylül adında bir örgütün olimpiyat köyünü basarak İsrail’li sporcu ve antrenörleri öldürmesiydi. Olimpiyat ve sporun ruhuyla bağdaşmayan feci olayda İsrailli 8 sporcu ve 3 antrenör ile bir Alman Polis ve 5 saldırgan öldü.
-GALATASARAY ADANA’DAN 3 SPORCUYU KAÇIRDI-
1969 yılında Adanalı Faruk Morkal, Ahmet Bozdoğan ve Ayhan Karataş, sürekli rekorlar kırarak spor otoritelerinin dikkatini çekmişti. 3 sporcu aynı zamanda çok başarılı sutopu da oynuyorlardı. Galatasaray kulübü 3 sporcuyu kulübünden izin almadan gizli bir şekilde kaçırdı. Demirspor’un efsane sporcusu Muharrem Gülergin ile o dönemde antrenörlük yapan Aytaç Pekkoçak, Galatasaray’ı kınayarak sporcuları Adana’ya göndermelerini istediler. Ahmet Bozdoğan, Adana’ya döndü. Ancak, Faruk Morkal ile Ayhan Karataş bir sezon Galatasaray’da yüzdüler ve sutopu oynadılar.
-MASTER DÜNYASINA MACERALI GİRİŞ-
Morkal, yüzme sporundan kopmamak ve fiziksel ve zihinsel olarak sağlıklı kalmak için Türkiye”de pek bilinmeyen 40 yaş üstü masterler yarışlarına katılmaya başladı. Türkiye”de yarışlarda önemli dereceler elde etti. 2003 yılında Fransa”da yapılacak Avrupa Şampiyonası için Çukurova Üniversitesi Kapalı Yüzme Havuzu”nda hazırlandı. Sponsor, vize işlemleri, uçuk yolculuğunda yaşadığı aksilik nedeniyle Fransa”ya kadar gitmesine rağmen, yarış saatini kaçırdı ve müsabakaya giremedi. Bu durumdan çok etkilenen Morkal, bu kez Stockholm”de gerçekleştirilen Avrupa Şampiyonası”nda katılan tek Türk yüzücü oldu. 4 bin bin 150 sporcunun katıldığı yarışmada başarı sağladı. 2006 yılında 52. Berlin Uluslararası, 2007 yılında ise Slovenya”da yapılan Avrupa Şampiyonası”na katıldı.
-DEFALARCA YEREL VE ULUSAL GAZETELER TARAFINDAN YILIN SPORCUSU SEÇİLDİ-
Morkal başarıları nedeniyle başta Milliyet olmak üzere Hürriyet, Tercüman ve Fotospor gazeteleri tarafından yılın sporcusu seçildi. 1978 yılında Yüzme İhtisas Kulübü”nün de desteğiyle Sezen Aksu, Selçuk Ural, Mustafa Yolaçan, Nurhan Damcıoğlu ve Tülay Karaca”nın katılımıyla jübile düzenledi. Ailece sporcu olan Morkal”in ağabeyi milli sporcu ve maratoncu Selahattin ve kardeşleri Talip ve Ahmet”in de önemli dereceleri bulunuyor. Çocukları Mehmet, ikizleri Mert ve Merve”de babaları gibi iyi sporcu oldular.
-SULAMA KANALINDAN OLİMPİYATLARA ADLI KİTABI VAR-
Yüzme sporunda Adana’yı hem Türkiye’de, hem de uluslararası arenada başarıyla temsil edip, madalyalar kazanan Faruk Morkal, anılarını; ‘Sulama Kanallarından Olimpiyat Oyunları’na adlı kitabında kaleme aldı. Yeni çıkan kitabı hakkında açıklamalarda bulunan Morkal, böylesi bir kitabı hazırlamanın haklı gururunu yaşadığını ve kaleme almış olduğu kitabından da tüm sporcuların faydalanması çağrısında bulundu. Morkal, “Sporun yasaları, kuralları, temel ilkeleri, etik değerleri, akılla fiziki yapıya endeksli antrenman programı yapmaları, psikolojik, moral destek modelleri en gelişmiş disiplinleri, sporcunun yararlanması, gayret hatta enerjisinin artması bakımından önemli. Fakat, bunların her biri ve tümü ne denli kusursuz olursa olsun yeteneksiz olanı şampiyon ve rekortmen yapmaz. Bu kitabı yeteneklerinin üstünde yükselen tüm şampiyon ve rekortmen sporculara ithaf ediyorum. Çünkü onlar dünyamızın daha renkli, sevimli ümit edilebilen yaşanılan olmasında önemli rol almışlardır” dedi.
NE DEDİLER…..
Fehiman Akdağ (Yüzme Federasyonu Eski Başkanı); ” Tanrı Faruk”a başarılı olması için gerekli her şeyi vermiş. Yetenekli ve akıllı. Bugüne kadar Türkiye”ye gelmiş en iyi yüzücülerin başında geliyor.” (1973)
Şükrü Gülesin (Spor Yazarı) “Faruk Morkal Türkiye sınırlarının bir karış dışında doğsaydı, bugün Avrupa şampiyonuydu.”
Prof. Dr. Kaya Çilingiroğlu; “Yanlış görmemiştim. Evet 12-13 yaşlarında esmer, ince, güler yüzlü. Sempatik bir çocuktu. Sonradan adının Faruk Morkal olduğunu öğrendim. Faruk”un yüzmede uzun yıllar Türkiye”nin yüz akı olacağı o günlerde belli olmuştu.”
Necmi Tanyolaç (Spor Yazarı) “Faruk Morkal”a hazırlanması çalışması için ne verdik ki, ne istiyoruz ? Faruk Morkal, Adana”da ki evinin yanından geçen sulama kanalından İşveç”e ulaştı. Dünyanın neresinde böyle bir sporcu bulabilir siniz ?”
