“İki mars, bir ters” diyenleri duymuşsunuzdur. Tavlada, karşı taraf hiç pul almadan kaybederse “Mars” olur. Mars, iki sayı yazdırır. İki kez mars eden, 4 sayı alır. Bir parti tavla 5 sayılıktır. İki marstan sonra alınacak oyun, kazanana gururlu gururlu “İki mars, bir ters” sözünü söyletir.
Bizdeki yaygın anlamıyla “Mars” sözcüğünü kısaca anlattık.
Yeryüzünün en yaygın oyunlarından sayılan tavla dışında, bir de gökyüzünün Mars’ı var. Bağlı olduğumuz Güneş Sistemindeki gezegenlerden biri. Kızıl rengiyle bilinir.
İlim ve bilim adamları binlerce yıldır gökyüzünü inceleyip durur. Teleskopun icadından sonra insanoğlu yıldızlara kimlik vermeye başladı. Derken, enleri, boyları, atmosfer nitelikleri, güneşe uzaklıkları vesaire ince ince hesaplarla bulundu. Yetmedi, bir de uzay seferleri başladı.
İnce ince hesaplar sonucunda şimdi hangi yıldız, hangi saniyede uzayın hangi noktasındadır biliniyor. Örneğin, içinde bulunduğumuz Ekim boyunca Mars dünyamıza en yakın yörüngede ve her gece yarısında kocaman görülebiliyormuş.
Öğrendiklerimizden birkaç ağız laf edelim. Mars ve dünyamızın kütlesi birbirine çok yakınmış. Hacmi, bizimkinin ancak yüzde 15’i kadar fakat kütlesi bizden yüzde on kadar fazla. Mabalı (vebali) ölçenin boynuna; Güneş Sistemindeki en yüksek dağ Mars’taymış; yüksekliği 21 kilometre, çapı da 600 kilometre. Volkanik, hatta son bulgulara göre, halen aktif olduğu iddia savlanıyor. Yine, Güneş Sistemindeki en güçlü toz fırtınaları da buraya özgüymüş. Bir özellik daha; Mars’tayken bakarsak, güneşi, dünyadakinin yarısı kadar görebiliriz. Kızıl gezegenin Çapı, 6.792 kilometre. Biz sollarız; çapımız 12.742 km. Bizim tek uydumuz ay, Mars’ın Phobos ve Deimos isimli iki uyduyla bizden önde. Sıcaktan hoşlanmayanlara önerilir; ısı her zaman sıfırın altında: eksi 85 ile eksi 5 arasında. Klimasız otur yani. Bir de yüksek atlama meraklıları için ideal yer: dünyada sıçrayabildiğinin üç katı zıplayabilirsiz. Mars yılı, 687 dünya günü kadarmış
Mısırlılar Mars’ı ilk keşfeden millet; 3500 yıl kadar önce yakalamışlar. Mars, adını Romalıların Mitolojik Savaş Tanrısı Martius’tan almış. Çok eskiden savaşlar buzlar çözülürken başladığı için, yılbaşı olarak farzedilen Mart ayı da adını yine Martius’tan almış.
BU MARS KAÇMAZ
Bugünlerde kızıl gezegeni gördünüz, gördünüz. Kaçırırsanız bir dahaki yaklaşımı 2035 senesinde olacak.
Şimdi de ajanslardan gelen haberi okuyalım:
“En yakın konumda olduğu bugünlerde Mars’ı parlak bir yıldız olarak göreceğiz. Uydumuz Ay’dan yaklaşık 2 kat büyüklükte olan ve 225 milyon kilometre ötemizde olan Mars’ı zaman zaman yakınlaşma sebebiyle her zamankinden daha parlak görebiliyoruz. Mars daha önceki yaklaşımını 2003’te gerçekleştirmişti.”
Bizden söylemesi, izlemek-izlememek herkesin kendi keyfine bakar. Benim önerim, herkesin izlemesi; çünkü bu mars kaçmaz. 15 yıl sonrasına ölür müyüüüz, kalır mıyız, Allah bilir. Zaten COVİD 19 hükmünü sürdürüp gidiyor.
