HABER: KERİME LARA ALTUN
ADANA (BÖLGE)-Medya Takip Merkezi (MTM), 2020 yılının öne çıkan ekonomi başlıklarını belirledi. Rapora göre dolar, ekonomi dünyasının yıl içinde en çok konuşulan haber konusu oldu. İşte araştırmanın detayları…
Türkiye içerde ve dışarıda yaşanan çeşitli gelişmelerle hareketli bir yılı geride bıraktı. İlk olarak Çin’de ortaya çıkarak global bir sorun haline gelen Koranavirüs salgınının Türkiye’ye geldiği Mart ayı itibari ile dolar kurundaki artış, hız kesmeden devam etti. İnsan yaşamını değiştirdiği kadar Dünya ekonomisini de tesiri altına alan koronavirüs, ekonomik kaygıları beraberinde getirdi. Pandemi süreci boyunca yaşanan kaygılar, alınan ekonomik tedbir ve destekler, TC Merkez Bankası ve Hazine ve Maliye Bakanlığındaki görev değişiklikleri, 2020 yılına damga vurarak ekonomiyi etkileyen başlıca faktörler oldu.
Dolar rekor üstüne rekor kırdı!
2020 yılına 5,95 TL seviyesinde başlayan dolar kuru, yılın ikinci yarısında 6,44-6,65 TL bandında seyretti. Genel olarak yıl boyunca dış ilişkiler ve koronavirüs salgınının yol açtığı ekonomik kaygılar ile yukarı yönlü ivmeyle seyreden dolar kuru, ABD’deki seçimlerin de etkisiyle 2020 yılının en yüksek seviyesini 6 Kasım’da 8,57 TL seviyesinde görerek tarihi rekor kırdı. Ekonomi yönetiminin değişmesi ve politika faizini yüzde 10,25’ten yüzde 15’e, yani fiili fonlama faizi düzeyine çekip, fonlamada sadeleşmeye gitmesi ile birlikte dolar az da olsa aşağı yönlü ivme göstererek 2020 yılını 7,43 seviyesinde kapattı. Türk lirası dolar karşısında yıl boyunca yüzde 24 oranında değer kaybetti.
MTM’nin medya raporuna göre dolar, yılbaşından itibaren toplam 1 milyon 660 bin 418 haberde yer aldı.
Euro kuru da dolarda olduğu gibi 2020 yılında yukarı yönlü ivmeyi seyretti. Yılın ilk işlem gününe 6,67 TL seviyesinde başlayan Euro, yılın en yüksek seviyesi olan 10,17 TL’ye çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü ve 2020 yılını 9,08 TL seviyelerinde kapattı.
2020 yılının kazandıranı altın oldu…
Yeni yılın ilk işlem gününe 291,1 TL gram fiyatı ile başlayan altın, 2020 yılında en çok kazandıran yatırım aracı oldu. Koronavirüs salgınının neden olduğu belirsizlikler, güvenli liman olarak bilinen altına talebi arttırdı. Yılın en yüksek seviyesi olan 527,00 TL’yi 6 Kasım tarihinde gören altın, bir önceki yıl kapanışına göre yüzde 55,91 artarak yatırımcısının yüzünü güldürdü. 2019 yılını 1.144,24 puandan tamamlayan BIST 100 endeksi 2020 sonunda 1.476,72 puana yükseldi. Endeksteki yıllık artış 332,48 puan ve yüzde 29,06 olarak gerçekleşti. 2019 yılında 291,20 liradan satılan 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı, 2020 yılının son işlem gününde 454,00 TL’ye yükseldi. 2019 yılını 1.939,00 TL civarında tamamlayan Cumhuriyet altınının satış fiyatı ise bu senenin sonunda 3.011, TL oldu.
Cumhuriyet altınının satış fiyatında bu yıl yüzde 55,29 artış kaydedildi. Rekor üstüne rekor kırarak TL karşısında yüzde 56 oranında değer kazanan altın, 2020 yılı boyunca toplam 599 bin 818 haberde yer aldı.
Ekonomik İstikrar Kalkanı devreye alındı
Koronavirüs salgınının ekonomide açtığı yaraları iyileştirebilmek amacıyla yeni “Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi” devreye sokuldu. Tarihin en büyük kredi paketi olarak hazırlanan ekonomi paketi, işverenden esnafa, çalışandan emekliye kadar pek çok kesim için önemli maddeler içerdi. Konuttan otomobile, tatil ve sosyal harcamaları dahi kapsayan paket, vergi ödemeleri ile ilgili düzenlemeyi de içerdi.
Ekonomik istikrar kalkanı paketi ile birlikte; 2 milyondan fazla mükellefin muhtasar, KDV ve prim ödemeleri 6 ay ertelendi. Böylece, yaklaşık 53,6 milyar liralık tahsilat ertelenmiş oldu. Nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemeleri asgari 3 ay ötelendi ve gerektiğinde bunlara ilave finansman desteği sağlandı. İç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranını yüzde 18’den yüzde 1’e indirildi. İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği verildi. Bu dönemde işlerinin olumsuz etkilendiğini beyan ederek talepte bulunan esnaf ve sanatkârların Halkbank’a olan kredi borçlarının, Nisan, Mayıs ve Haziran anapara ve faiz ödemeleri 3 ay süreyle ve faizsiz olarak ertelendi. Kısa Çalışma Ödeneği devreye alındı. Böylece faaliyetine ara veren işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verirken, işverenlerin de maliyetini azaltmış oldu. En düşük emekli maaşı 1.500 liraya yükseltildi. Her kesimi kapsayan ve birbirinden önemli maddeleri içeren Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi, Medya Takip Merkezi’nin raporuna göre 2020 yılı boyunca toplam 3 bin 89 haberde yer alırken, kısa çalışma ödeneğinden ise toplam 194 bin 654 haberde bahsedildi.
