Röportaj: Yener EKİNCİ
ADANA (BÖLGE) – Bölge gazetesi olarak, siz değerli okurlarımız için ağız ve diş sağlının önemi konusunda; Cemalpaşa Mahallesi, Toros Parkı civarında tam teşekküllü kliniği bulunan, Diş Hekimi Kübra Kumsal Seğmen ile bir röportaj gerçekleştirdik. Bu röportajı okuduktan sonra dişlerinize vereceğiniz önemin gerekliliğini bir kez daha anlayacaksınız. İyi okumalar.
Kısaca sizi tanımakla sohbetimize başlayabilir miyiz?
Kırşehir’de, 18 Aralık 1995 yılında dünyaya geldim. Polis memuru olan babamın tayini üzerinde 2004 yılında Adana’ya yerleştik. O tarihten bu yana da ailece Adana’da yaşıyoruz. Sırasıyla; Yunus Emre İlköğretim Okulu, Piri Reis Anadolu Lisesi ve Ordu Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden mezun oldum. Yaklaşık 3 ay bir klinikte çalışıp tecrübe kazandıktan sonra, kendi kliniğimi açarak hizmet vermeye başladım.
Ağız ve diş sağlığının hayatımızdaki önemi nedir?
Bir deyiş vardır ben hastalarıma hep söylerim. Hayat mottonuz bu olsun derim. ’Bakarsan bağ bakmazsan dağ olur.’ Bu kişinin her şeyi için gereklidir. Akıl sağlığı, cilt sağlığı, diş sağlığı… Hepsi. Kişi yemek yemeden yaşayamaz, az yerse zayıflar, çok yerse şişmanlar, istediğini yiyemezse üzülür, dengeli yerse yüzü güler mutlu ve sağlıklı olur. Her durumda dişlerine ihtiyacı vardır. Dişleri yoksa proteze ihtiyacı vardır. Dişleri veya protezleri ağızda tutabilmenin tek yolu da ağız hijyenini korumaktır. Bu durum sanırım ağız ve diş sağlığının önemini anlatıyor.
Günlük diş bakımımız nasıl olmalı? Daha beyaz ve sağlıklı dişler için nelere dikkat etmeliyiz?
Günde en azından 2 kere -ki ikincisi mutlaka yatmadan önce olmalı- tercihen 3 kere dişler fırçalanmalı. Akşam yatmadan önceki fırçalama seansını mutlaka diş ipi uygulaması takip etmeli. Ne kadar fırçalarsanız fırçalayın, dişlerin birbirine değdiği yanal alanları ipsiz temizlemek imkansızdır. Bunların yanında, dil temizliğini de tavsiye ediyorum. Diş fırçalarının arkasında yer alan temizleyici kısımla diller rahatlıkla temizlenebilir. Ayrıca; şekeri azaltmak, yapışkan yiyecekleri az tüketmek, asitli içeceklerden uzak durmak da başlıca prensipler. Genel sağlığımızın iyi olması da, haliyle diş sağlığı üzerinde büyük bir etkendir. Özellikle hormonal denge önemlidir.
Etkin bir diş fırçalama tekniği nasıldır?
Öncelikle diş fırçası orta sertlikte olmalıdır. Diş fırçamızı ıslatmadan, kuru bir şekilde mercimek tanesi kadar macunu sıkıp öylece fırçalamaya başlamalıyız. Şayet fırçayı ıslatırsak macun çabuk köpürür ve ferahlık hissiyatı oluşturacağı için fırçalamayı erken bırakmış oluruz. Dişleri 3 guruba ayırarak fırçalama yaparak daha etkili fırçalayabiliriz. İlk üst yüzeyler, sonra ön yüzeyler ve son olarak arka yüzeyleri fırçalarız. Bu sayede etkili bir fırçalama yapmış oluruz.
Ülke olarak ağız sağlığına verdiğimiz önemle yurtdışına oranla ne durumdayız?
Bu konuda maalesef yeterince duyarlı değiliz. Bunun çeşitli sebepleri olabilir. Ağız hijyeninin ne kadar önemli olduğunun devamlı olarak altının çizilmesi önemli. Bu konuyla ilgili sorumlu kuruluşlar daha etkin, yaygın ve devamlı olarak çalışmalı. Kamu ve özel şirketler de sosyal sorumluluk projeleriyle daha çok destek olmalı bence. Gelişmiş ülkelerde dental problemler çok daha az görülüyor.
Tedaviye gelen hastalarınız arasında Dentofobia (dişçi fobisi) korkusu olanlar için herhangi bir önleminiz var mı?
Eskiden hemen herkeste bu korku vardı. Şimdiki teknolojiler sayesinde bu oran çok düştü; ancak gene de fobisi olanlarla karşılaşabiliyoruz. 15 dakikalık bir seanstan sonra kişi sakinleşiyor ve iletişim kurabiliyorum. Zaten anestezisini yaptıktan sonra kişi rahatlıyor. Bu arada, klasik müzik dinletiyorum veya ekrandan sevdiği bir şeyi izletiyorum. Daha ağır vakalarda hastanın psikolojik danışmanından yardım alarak sedasyon yani ilaçlarla rahatlatma yapıyorum. En son çare, genel anestezi altında (yani kişiyi uyutarak) tedavinin yapılması.
Toplum olarak ağız ve diş sağlığı konusunda doğru bildiğimiz yanlışlar ya da yanlış zannettiğimiz doğrular var mıdır ve eğer varsa bunlar nelerdir?
Maalesef doğru bildiğimiz yanlışlar oldukça fazla. Meslek hayatım boyunca sık sık rastladığım birkaçından bahsedeyim. Mesela; diş taşlarının temizlenmesinin dişlere zarar verdiği ve diş taşlarının daha çok oluşmasına yol açtığı bilgisi, dişi uyuşturmak için kullandığımız anestezik maddelerin dişlere zarar verdiği inancı, en sık rastladığım yanlış inançlardan. Ayrıca diş ağrılarını gidermek için halk arasında ağrı kesici ilacı içmek yerine, ağrıyan dişin üzerine alkollü bir şeyler koymak ve neticesinde yanak bölgesinde tahrişlere sebebiyet vermek bir diğer yanlış uygulama. Diş ağrısını dindirmek için diş hekimine danışmadan antibiyotik ilaçların kullanımı, genel sağlığa da zarar veren bir uygulamadır.
Ağız ve diş sağlığı ile genel vücut sağlığı arasında ki ilişki nedir?
Kendi alanlarında tedavi edilemeyen birçok enfeksiyon ve hastalıklarının kökeninde; yapılan araştırmalar sonucunda kronikleşmiş diş problemlerinin yattığı tespit edilmiştir. Sonuçta vücudumuz bir bütün ve ağız sağlığımızın bozulması diğer organlarımızı da olumsuz etkiler. Diş çürüklerine neden olan bakteriler böbrek, kalp gibi hayati organlarımıza yerleşip hastalıklara sebep olur. Ağız içi enfeksiyonlarının bir diğer etkisi de vücudumuzun bağışıklık sistemini olumsuz etkilemesidir. Ayrıca ağızda eksik diş sayısı fazla olduğunda yiyecekler yeteri kadar öğütülemediğinden mide ve bağırsak hastalıklarının başlıca sebeplerindendir.
Diş sağlığı ile psikolojik sağlığımız arasında bir bağlantı var mıdır ve varsa eğer ne düzeyde bir etkileşim söz konusudur?
İnsanlar istedikleri bir yiyeceği rahat bir şekilde çiğneyemediklerinde mutsuz olurlar. Elleriyle ağızlarını kapatarak gülen insan çok görmüşsünüzdür. Ağız kokusu problemi de toplum içinde kişiyi ve çevresini rahatsız eden bir diğer sorun. Gördüğüz gibi dişlerimiz sadece besinleri çiğnenemeye değil aynı zamanda düzgün konuşabilmeye ve güzel bir gülüşü de sağlamaya yarar. Ağızda ki eksik diş sayısı arttıkça daha yaşlı bir görünüm ortaya çıkar. Çarpık görünümlü dişler de estetik açıdan kötü göründüğünden, insanlarda psikolojik sorunlara sebep olmaktadır.
Diş hekimliği mesleğinin zorlukları nelerdir?
Diş hekimliği çok yönlü olmayı gerektiren bir meslek gurubudur. Örneğin hastaların ağız ve diş sağlığı tedavilerini yaparken hem bir sanatçı, yeri geldiğinde bir psikolog, aynı zamanda bir zanaatkar gibi davranması gerekmektedir. Uzun süre ayakta kalarak bedensel güç kullanımı gerektiren bir branştır. Bulaşıcı hastalıklarda en riskli gurup diş hekimleridir. Ve ülkemiz koşullarında ne yazık ki gerek kamu gerekse özel muayenehanelerde çalışan meslektaşlarım birçok zorlukla mücadele etmektedir. Diş hekimliği çok özveri gerektiren bir meslektir.
Bu sohbetin gerçekleşmesine zaman ayırdığınız için teşekkür ederim
Ben teşekkür eder, yayın hayatınızda başarılar dilerim.
