KADEM’DEN ADANA’DA BİR İLK…
HABER: POLEN ÖZBOZDOĞANLI
ADANA (BÖLGE)-Kadın ve Demokrasi Derneği ( KADEM) Adana İl Temsilciliği, Adana’nın Kurtuluşunun 100. Yıldönümünde özel bir projeyle Adanalı Kadın Kahramanları anıyor. Milli Mücadelede kahramanlıklar göstermiş Adanalı Kadınları ‘’Tarihte Kahraman Adanalı Kadınlar’’ adlı projeyle yad eden KADEM Adana İl Temsilciliği konuyla ilgili bir konferans düzenledi.
KADEM İl Temsilciliği konferans salonunda gerçekleşen konferansta Alparslan Türkeş Üniversitesi Kütüphaneler Dökümantasyon Daire Başkanı Ahmet Karataş ile Çukurova Üniversitesi’nden Eğitimci-Yazar Abdurrahman Kütük tarihte kahramanlaşan Adanalı kahraman kadınları ve yaşadıkları yılları anlattı.
Konferansın açılış konuşmasını yapan KADEM Adana İl temsilcisi Reşan Arlıer, Adana Valiliği koordinasyonunda Adana’nın kurtuluşunun 100. Yıl kutlamaları etkinlikleri kapsamında Tarihte Adanalı Kadınlarımızı tanıtmak amacıyla konferans hazırladıklarını belirterek‘’Çukurova’ mızda Gülekli Hatice, Gamalı Fatma, Bağtepeli Zeynep Hatun, Tayyar Rahime, Arap Fatma başta olmak üzere kadın kahramanlarımız Çukurova’mızı savunarak İstiklal Mücadelemizi taçlandırdılar. Bugün düşmandan temizlenmiş her karış Çukurova Toprağında onların emeği, kanı ve gözyaşı bulunuyor. Şehadet umuduyla vatana anne şefkatiyle, cephede askere hizmet eden analarımızı kahraman kadınlarımızı rahmetle yad ediyoruz. Ruhları şad olsun. Kadem Adana Temsilciliği bir yıl sürecek ‘Tarihte Kahraman Adana Kadınları’ adlı projeyi hayata geçirerek, Kurtuluş savaşında bir çok kahramanlık hikayesinin öznesi olan Adanalı Kadın Kahramanları anmayı ve yeni nesillere tanıtmayı amaçlıyor ’’dedi. Reşan Arlıer, Kurtuluş Savaşının kaderini değiştiren kadın kahramanların verdikleri mücadeleyi Belgesel ve Kitapla ölümsüzleştireceklerini sözlerine ekledi.
Alparslan Türkeş Üniversitesi Kütüphaneler Dökümantasyon Daire Başkanı Ahmet Karataş da konuşmasında her toplumun 2 tarihi olduğunu bildirerek,’’Birincisi kendisinin yazdığı tarih, ikincisi de üzerinde yaşadığı toprakların tarihi. Üzerinde yaşadığımız toprakların tarihini bilmemiz lazım. Bunlara sahip olmazsanız yolunuzu şaşırırsınız. Yaşam sürekliliği olan bir kavramdır. ‘’şeklinde görüşlerini dile getirdi.
‘’Türk Sosyal hayatının her kademesinde her alanında aktif görev yapan Türk kadını, vatan savunmasında da erkeğinin yanında düşmanla omuz omuza savaşmasını bilmiştir’’diyen Çukurova Üniversitesi’nden Eğitimci-Yazar Abdurrahman Kütük de konuşmasında şunları söyledi:
‘’Adana’nın düşman işgalinden kurtuluşunun 100. Yılında KADEM, kahraman kadınlarımızı yadediyor. Milli Mücadelede Adana cephesindeki kadar hiçbir cephede böylesine destansı kadın kahraman yoktur. Onların kahramanlıkları adeta tarihin akışını değiştirmiş, Kurtuluş Savaşında birçok kahramanlıklar göstermişlerdir.’’
Abdurrahman Kütük, Adanalı Kadın kahramanlarımızı da şöyle özetledi:
KARA FATMA ASİYE HATUN
Çukurova’nın kahraman kadınlarının isim anasıdır. Her Adanalı kahraman Türk kadını ‘Kara Fatma’ adıyla destan yazmıştır. Ceyhan Nehri kıyıları ve Anavarza Kalesi eteklerine yerleşen Bozdoğan aşireti Aşiret beyi Kerimoğlu Hacı Osman’ın kızıdır. Asiye Hatun 1854 yılında 300 adamıyla Kırım Harbine katılır. Balkanlarda Babadağında süvarisiyle beraber Ruslara karşı savaşır. Kardeşinin biri bu savaşta şehit olur. Kara Fatma’nın kahramanlığı İngilizlerce de takdir edilir. Dönemin gazetelerinde yer alır. Kara Fatma’nın gravürü bile yapılıp gazetelere basılır. Bozdoğan aşiretinin boy beyi Kara Fatma atının üstünde mızrağı ve obasından 300 askerle Avrupalının da hayranlığını kazanmıştır. Karar Fatma’nın kahramanlıkları Çukurovalı kadınların ilham kaynağı olmuştur.
GÜLEKLİ HATİCE
Kurtuluş Savaşı’nda Adana cephesinin kaderini değiştiren Türk kadınıdır. Gülek köyünden olan Hatice 650 Fransız askerini yol gösterme bahanesiyle Karboğazı geçidine sokmuş, yiyecek getirme bahanesiyle köylülere haber vermiş, 44 eli silah tutan köylüyle 650 Fransız askerini esir almıştır. General Menil ve 650 Fransız askerinin Milli kuvvetlerce esir edilmesi, Fransızları dehşete düşürmüş ve Fransızların Mustafa Kemal ile anlaşma masasına oturmasını sağlamıştır. 20 Günlük mütareke ile Fransızlar Adana cephesinin tren yolunun kuzeyinde kalan bütün bölgelerin kurtarılmasına vesile olmuştur. Gülekli Hatice’nin bu cesur yürekliliği sayesinde Pozantı, Karaisalı, Aladağ, Kozan, Feke, Saimbeyli Haçin bölgesinden Fransızlar çekilerek Çukurova’nın yarısının kurtulmasını sağladı. Gülekli Hatice’nin Milli mücadeledeki kahramanlıkları filmlere romanlara konu edilecek boyuttadır.
RAHİME HATUN (TAYYAR RAHİME)
Kurtuluş savaşında Adana cephesinin doğusunda görev yapan Rahime Hatun, Hasanbeyli civarında Fransızların 89. Tümenine karşı savaşmış kahraman bir Adana kadınıdır.
BAĞTEPELİ ZEYNEP HATUN
Zeynep hatun Kozan cephesinde Berber bölüğü kumandanı Hacı Abdurrahman Efendi’nin karısıdır. Kocasıyla çete yönetmiş 120 kişilik çetesine her gün düzenli sıcak yemek çıkardı. Damadını da Sırkıntılar gurup kumandanı Ahmet Cevdet beyin emir eri yaptırdı. Zeynep Hatun köyü basan Kürt Reşit çetesine karşı dik durmuş, korkusuzca karşısına geçerek müdafaa etmesiyle meşhurdur. Köylerinde çıkan Kolera da 3 günde 3 oğlunu kaybetmenin derin acısını yaşamıştır. Kocası Kurtluuşaklı Hacı efendi milli mücadelenin önemli isimsiz kahramanlarından biridir. Zeynep Hatun’un mezarı Kozan Bağtepe köyündedir. Bağtepeli Zeynep Hatun, eşi Fransızlar tarafından hapse atıldığında 120 kişilik atlı milisin başına geçerek köyü ile birlikte 7 köyü savundu.
GAMACI FATMA
Karaisalı’nın Kaşoba köyünden genç bir kız, (Gamacı Fatma) Çukurova’yı , Torosları düşman işgal edince duramaz silahlanır Kuvay-i Milliye’ ye katılır.
TARSUSLU KARA FATMA (ADİLE ONBAŞI)
Batı cephesinde yararlılık gösteren diğer bir kadın kahraman Tarsuslu Kara Fatma’dır. Kara Fatma lakaplı asıl adı adile olan kahraman Adile Onbaşı diye hitap edilirdi.Tarsus’un kurtarılmasında büyük fayda sağladı. İstiklal Harbinde gösterdiği yararlılıktan ötürü Tarsuslu Kara Fatma’ya madalya verildi.
ARAP FATMA
Arap Fatma Kozan’da Müftü Hafız Osman Efendi’nin hizmetçisidir. Erkeklerin cephede oldukları dönemde Ermeniler sürekli ev basıp silah arıyordu. Müftünün evindeki silahları hizmetçi Arap Fatma boş olan yandaki ermeni evine beline ip bağlayarak gitmiş ve saklamış, Müftü ile ailesinin hayatını kurtarmıştır.
MELEK HATUN
Hacın (Saimbeyli) cephesinde 1920 yılında Ermenilerin yaptığı zulümleri ağıda dökerek tarihe tanıklık eden kahraman bir Türk kadınıdır. Yaktığı ağıtlarla Ermenilerin Türklere uyguladığı cinayetleri belgeleyen Melek hatun Adana’nın kahraman kadınlarından biridir.