HABER: AYŞE TOPAK
ADANA (BÖLGE)-Ürolog Op. Dr. Turab Ulaşoğlu, Sünnet Operasyonu, Sünnetin Sağlık Açısından Önemi ve Pandemi Döneminde Sünnet Hakkında Açıklamalarda Bulundu.
Bu denli önemli bir girişim, alanında uzman doktorlar tarafından yapılmalı. Ne zaman sona ereceğini kestiremediğimiz bu pandemi döneminde de tıbben uygun ortamlarda sünnet operasyonlarının devam etmesinde herhangi sakınca yok.
Sünnetin dünya tarihinde 15 bin yıldır aralıksız uygulanan en eski ve tek cerrahi girişimdir, Bebeklik döneminde yapılan sünnet, idrar yolu enfeksiyonu olasılığını önemli ölçüde azaltır. Bu çok kritik bir tıbbi kazanımdır. Çocuğun idrar yapmasını engelleyen bir durum olan penis derisi iltihabı (Balanit) sünnetli bebeklerde görülmez. Sünnet uygulaması, ilerleyen yaşlarda penis kanserinin yaklaşık olarak 2.5 kat daha az görülmesine neden olur. Penis kanseri nadir görülmesine rağmen, organ kaybına ve kişinin ölümüne neden olabilir.
Doğru sünnet yaşının 2 yaş altı olmalıdır. En doğru zaman ise 1-6 ay arasındadır. Unutmayalım ki çocuğun yaşı büyüdükçe sünnetin etkileri de büyür ve nispeten iyileşme zamanı da uzar. Ulaşoğlu, kırkını dolduran her çocuğun, rahatlıkla sünnete alınabileceğini belirtti. Doğar doğmaz sünnet ya da ilk bir ay içinde yapılan yeni doğan sünnetini doğru bulmuyorum. 2 yaş altında kalıcı hafıza oluşmadığı için, çocukların bu dönemi hatırlamamasının önemli bir avantajdır.
“Sünnet Hastalıklara Karşı Koruyucu”
“Sünnet derisi bazı virüsler için bekleme/depolama (rezervuar) görevi görür. Sünnetli erkeklerde HPV daha az görüldüğünden, eşlerinde de rahim ağzı kanseri çok az görülür. Genital herpese karşı da koruyucur, “1997-2007 yılları arasında yapılan çalışmada, sünnetin AIDS’e karşı %62 koruyucu olduğu kanıtlandı. Bu çalışma Lancet tıp dergisinde yayınlandı. AIDS’in hala etkin aşısı yoktur. Sünnetli olan erkeklerde cinsel yolla bulaşan hastalıklar daha az görülüyor. Dünya Sağlık Örgütü geçmiş yıllarda Afrika’da kabileler arasında yapılan bir araştırmayı yayınladı. Çalışmadan çıkan sonuç ilginçti: Sünnet olan kabilelerde, olmayanlara göre cinsel yolla bulaşan hastalıkların ve enfeksiyon (HIV vs.) oranının çok daha az görüldüğü gözlemlendi. Ve bu toplumlar için sünnet, WHO (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından öneri listesine alındı.
“Sünnet Mutlaka Doktor Tarafından Yapılmalı”
dışındaki kişilerin sünnet yapması yasaklanmıştır ve cezası vardır. Nedenine gelince; erkek çocuğunun cinsel organına müdahale ediyoruz. Bir organın anatomisini ve fizyolojisini bilmeden, o organa müdahale edemezsiniz. Bu açıdan bakınca işlemi sadece hekim yapmalıdır. Hekim dışındaki kimselerin yaptığı sünnetlerde geçmiş dönemlerde çok ciddi geri dönülemez sıkıntılar yaşandı. Sünnet sırasında organ kaybına kadar gidebilen korkunç sonuçlar olabiliyor. Hatalı sünnetler için ikinci müdahale gerekebiliyor. Bazı hataların ise telafisi bile mümkün olmuyor ne yazık ki! Yetkisiz ve bilinçsiz kişiler tarafından yapılan sünnetlerin iki büyük tehlikesi daha var. Birincisi; çocuğun psikolojisinin olumsuz etkilenmesi ve kalıcı psikolojik hasar bırakması. Bir diğeri ise; bir ömür boyu süren cinsel sorunlar. Sünnet yapılan ortam öncelikle gerekli tıbbi gereksinimleri karşılamalıdır. Bunlardan ilki ortamın dezenfeksiyonu ve aletlerin sterilizasyonudur.
Ayrıca; acil müdahale için gerekli ilaçların, oksijen tüpünün, laringoskopun vs. bulunması şarttır. Tabii en önemlisi de bunları kullanabilecek yetkin sağlık personelinin olması, yani doktor. Sünnet yapılan ortamda son olarak dikkat edilecek nokta ise; düzenlenmesi. Ortam çocuklara uygun hale getirilmelidir. Çocuk sünneti oyunun bir parçası olarak algılarsa travma etkisi en aza iner. Yaşı ne olursa olsun, sünnet çocuk için psikolojik bir travmadır. Bunu en aza indirmek gerekir. Anne ve babanın çocuğun yanında olması sakinleştirici bir atmosfer oluşturuyor. Ayrıca çocuğun ve ailenin doktora güven duyması da işlemi kolaylaştırıyor.
“Pandemi Döneminde Sünnet Ertelenmemeli”
Korona virüs, 2023 yılı yazına kadar bizi terk etmeyecek ki bu belki de iyimser bir tahmin. Ayrıca, etkili aşı bulunması bir hayli zaman alacak, çünkü kalıcı bağışıklık bırakmıyor ve mutasyona uğruyor. Bu dönemlerde çocuklar hijyenik ortamlarda ve steril cerrahi aletlerle sünnet olabilirler. Süreci dikkatli yönetip gerekli tedbirler alınmalı ve sünnet sonrası 15 gün kadar eve ziyaretçi kabul edilmemeli.
Sünnet sınırlı uyuşturma yani lokal anestezi ile yapılabilecek bir işlemdir. Sünnet için genel anestezi verilmesine gerek yoktur. Çocukların ve bebeklerin nörolojik sistemleri gelişimini tamamlamadığından, gereksiz yere verilen genel anestezi zarar verebilir. Son yıllarda yapılan araştırmalar genel anestezinin çocukların IQ puanlarını düşürdüğünü göstermiştir. Çok özel durumlar dışında genel anestezi ile sünnet yapılmasına gerek yoktur.
