(HABER MERKEZİ)- Üçlü Danışma Kurulu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ev sahipliğinde ilk toplantısını gerçekleştirdi. Çalışma Genel Müdürü Mehmet Baş’ın başkanlık ettiği toplantıda, aralık ayında başlayacak yeni dönem asgari ücret görüşmeleri öncesi taraflar, komisyonun temsil dengesi ve karar alma süreçlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Toplantıya, Türk-İş Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç’un yanı sıra HAK-İŞ ve DİSK temsilcileri de katıldı.
Geçmiş açıklamalarıyla dikkat çeken sendika liderleri, asgari ücret sürecine ilişkin önceki tutumlarını koruyor. TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, 25 Aralık 2024’te yaptığı basın toplantısında, “Adil olmayan bir komisyonda 50 yıl durduk. Bu saatten sonra adil bir düzenleme yapılmadığı sürece TÜRK-İŞ olarak ‘Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na katılmayacağız” ifadelerini kullanmıştı.
HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan da 27 Ekim 2025’te yaptığı açıklamada, komisyonun yapısının değişmesi gerektiğini vurgulamış ve “TÜRK-İŞ ile görüştük, katılmayacaklarını teyit ettiler. Bizim de katılmayacağımızı kendilerine tekrar ifade ettim” demişti.
ASGARİ ÜCRET NE KADAR?
Halihazırda bir işçinin brüt asgari ücreti 26 bin 5 lira 50 kuruş, net ücret ise 22 bin 104 lira 67 kuruş.
Bir işçinin işverene toplam maliyeti 30 bin 621 lira 48 kuruşa ulaşıyor. Bu tutarın 4 bin 95 lira 87 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 520 lira 11 kuruşunu ise işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.
İŞ GÜCÜNÜN YARISI ASGARİ ÜCRETLİ
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’ndan Prof. Dr. Aziz Çelik ve DİSK-AR uzmanları Deniz Beyazbulut ve Zeynep Kandaz tarafından hazırlanan Asgari Ücret Araştırmasına göre, iş gücünün yarısı asgari ücretle çalıştığı belirtiliyor.
ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonutarafından belirleniyor.
Komisyon, yeni asgari ücret çalışmaları kapsamında Aralık ayında belirlenen tarihlerde toplanıyor. Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde ise başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
SENDİKALAR NEDEN TEPKİLİ?
Sendika ve konfederasyonların uzun süredir dile getirdiği temel eleştirilerden başlıca nedenleri arasında, komisyon yapında işçi temsiliyetinin yetersiz oluşu yer alıyor. BBC Türkçe’ye konuşan Prof. Çelik, 2000 yılından bu yana komisyonda sadece sekiz kez oy birliği ile asgari ücrete karar verildiğini, 17 kez işçilerin muhalefet etmesine rağmen asgari ücretin işveren ve hükümet oylarıyla saptandığını belirtti.
Üçlü Danışma Kurulu’nun ilk toplantısında, bu yapının daha dengeli hale getirilmesi ve karar süreçlerinde “tarafların etkisinin eşitlenmesi” yönünde öneriler de gündeme geldi. Komisyonun yapısında bir değişiklik kararı alınması durumunda, yasal düzenlemeye gidilmesi gerekiyor.
ASGARİ ÜCRETLİNİN ALIM GÜCÜ ERİDİ
DİSK’in ücret kayıtları izleme raporuna göre asgari ücretin alım gücü dokuz ayda 6 bin lira eridi. Zaten açlık sınırının altında kalan ücret, reel olarak 16 bin liraya gerilemiş durumda. Emeğin milli gelirden aldığı payın keskin biçimde azaldığına da dikkat çeken Çerkezoğlu, “Dünyanın her yerinde asgari ücret işçinin ailesiyle birlikte geçinebileceği şekilde belirlenir. Bu, uluslararası sözleşmelerin de gereğidir” dedi ve tüm bu sorunlara karşı mücadelenin büyümesi gerektiğini vurguladı.
OLASI ZAM SENARYOLARI
Uzmanlar, 2026 yılı için asgari ücrete yüzde 20 ila 40 aralığında zam yapılmasını öngörüyor. Uluslararası finans kuruluşlarından gelen tahminler ise dikkat çekici. JP Morgan, 2026 yılında asgari ücretin %20 oranında artabileceğini öngörüyor. Morgan Stanley ise %20 ila %25 arasında bir artış bekliyor.
Yüzde 20 zam gelirse, net asgari ücret 26.524 TL olacak.
Yüzde 25 zam gelirse, net asgari ücret 27.630 TL seviyesine çıkacak.
Asgari ücrete yüzde 28 oranında zam yapılırsa, emekçilerin eline geçen net maaş 22.104 TL’den 28.294 TL’ye yükselecek.
Zam oranı yüzde 35 olursa, net asgari ücret 29.841 TL, brüt tutar 35.107 TL olacak. Yüzde 40’lık bir artış durumunda ise çalışanların eline 30.946 TL geçeceği ifade ediliyor.
