(HABER MERKEZİ)-CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında şeker, çikolata, lokum, baklava örnekleriyle bayram ikramiyesi alım gücünde oluşan kaybı anlatarak, “Bayram ikramiyesi 100 lira iken bir koyun alınıyordu. Bugün 3000 TL ile bir but alınamıyor.” dedi.
En düşük emekli aylığının asgari ücret olması için kanun teklifi verdiğini belirten Gürer, 2018 yılında asgari ücretin %68’ine denk gelen bayram ikramiyesinin bugün %13,5’e gerilediğini söyleyerek, “Bayram ikramiyesi ile 2018 yılında 100 kg şeker alınırken, 2025 yılında 15 kg bayram şekeri alınabiliyor” diye konuştu.
BAYRAM İKRAMİYESİ ERİDİ
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, bayram ikramiyelerinin CHP önerisiyle iktidarın gündemine alındığını hatırlattı. 2018 yılında başlayan bayram ikramiyesinin asgari ücretin %62’si oranında belirlendiğini (asgari ücret: 1603 TL) ve 2024 yılında 3000 TL’ye çıkarılan bayram ikramiyesinin ise bugün asgari ücretin (asgari ücret: 22.104 TL) %13,57’sine gerilediğini ifade etti. Gürer: “2025 yılında en düşük emekli maaşı 14.469 TL oldu. Büyük kentlerde ev kirası emekli maaşını katlamış durumdadır. Asgari ücret dahi ilk ayda açlık sınırı altında kalmıştır. Enflasyon karşısında emekli maaşları yetersiz kalmıştır. Emekli, bir kilo et için gün doğmadan Et ve Süt Kurumu kapısında kuyruk oluşturmaktadır, protein içeren ürünleri almakta zorlanmaktadır.” dedi.
2018 YILI VE 2025 YILI ÜRÜN FİYATLARI ARASINDAKİ FARK
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, bayram ikramiyesi alım gücünün ne kadar eridiğini örneklerle anlattı. Şeker, çikolata, lokum ve baklava fiyatları üzerinden kıyaslamalar yaptı. Gürer: “Bayramların vazgeçilmezi şeker, çikolata, baklava ve lokumdur. Ankara Ticaret Odası verilerine göre, bayram ikramiyesi 1000 TL iken 2018 yılında cevizli baklavanın kilosu 60 TL, genel ortalama ise 80 TL idi. 12,5 kg baklava alınabiliyordu. 2024 yılı sonu itibarıyla cevizli baklavanın kilosu 490 TL, ortalama fıstıklı baklavanın kilosu ise 800 TL olmuştur. 3,5 kg baklava alınabiliyor. Ünlü bir marka baklavanın kilosu ise 1200 TL’dir. 3000 TL bayram ikramiyesi, sadece iki kilo marka kaliteli baklava alınmasına yetmektedir.
Şeker fiyatlarına baktığımızda, 2018 yılında bayram şekeri ortalama 10 TL iken bayram ikramiyesi ile 100 kilo bayram şekeri alınabiliyordu. 2024 yılında bayram şekeri ortalama 200 TL’ye yükselmiş, bayram ikramiyesiyle 15 kilo bayram şekeri alınabilmektedir.
2018 yılında madlen çikolatanın kilosu 98 TL, spesiyal çikolata 130 TL iken, 2024 yılında madlen çikolata 850 TL, spesiyal çikolata 1235 TL’ye çıkmıştır. 2018 yılında bayram ikramiyesiyle 10 kilo çikolata alınabilirken, 2024 yılında 3,5 kilo çikolata alınabiliyor.
2018 yılında bayram ikramiyesi ile kilosu 25 TL olan lokumdan 40 kilo alınırken, 2025 yılında 3000 TL bayram ikramiyesiyle 18 kilo lokum alınabiliyor.” diye konuştu.
BAYRAM İKRAMİYESİ
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer bayram ikramiyesini kurban fiyatları üzerinden değerlendirdi ve Diyanet İşleri’nin 2018 yılında vekaletle kesim ücretini 850 TL olarak açıkladığını, 2018 yılında 1000 TL ile bir kurban alınabildiğini; 2024 yılında ise vekaletle kesim ücretinin 11.750 TL olarak belirlendiğini söyledi. Gürer, “Bir kurban değil, bayram ikramiyesi 3000 TL ile bir but dahi alınamaz duruma erdi” dedi.
Gürer, Ramazan kolisi üzerinden de bayram ikramiyesini değerlendirdi: “2018 yılında 49 lira olan Ramazan kolisi, 1000 TL bayram ikramiyesi ile 20 koli alınabiliyordu. 2025 yılında bayram ikramiyesi 3000 lira; Tarım Kredi Market’te bayram kolisi 529 TL ve bayram ikramiyesi ile 5 koli alınabiliyor.” dedi.
DOLAR, ALTIN VE AKARYAKITA GÖRE BAYRAM İKRAMİYESİ
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, dolar, altın, mazot ve benzin üzerinden bayram ikramiyesindeki erimeyi de anlattı. Gürer, “Dolar üzerinden bayram ikramiyesini değerlendirecek olursak; 2018 yılında bir dolar 4.62 lira ediyordu, 1000 TL olan bayram ikramiyesi ile 214 dolar alınabiliyordu. 2025 yılında bayram ikramiyesi 3000 TL, dolar 36,70 TL ve bayram ikramiyesi 81 dolara düşmüş bulunuyor.
2018 yılında bir gram altın 192 TL idi. Bayram ikramiyesi ile 5 gram altın alınabiliyordu. Çeyrek altın 316 lira idi; 3.16 adet çeyrek altın alınabiliyordu. 2025 yılında bayram ikramiyesi 3000 TL ile bir gram altın alınamıyor. Gram altın 3380 TL, bayram ikramiyesini geçti. Çeyrek altın 5517 TL; bayram ikramiyesi yanına dahi varamıyor. Cumhuriyet altını 2018 yılında 1288 TL idi. Bugün 22.000 TL; bayram ikramiyesi ile arasında uçurum var.” dedi.
Gürer, “Bayram ikramiyesi, 2018 yılına göre önemli ölçüde alım gücünü kaybettiği her değerlendirme ile görülüyor. Emekli bayram ikramiyeleri, en azından dini bayramlarda emeklinin yaşadığı yoksullukta bayramı ağız tadı ile geçirmesine vesile olmalıdır. Emekli, bayramda torununa harçlık verirken çoğu evladının desteği ile ayakta kalmaya çalışır duruma düşürülmüştür. Haziran 2018’de mazotun litresi 5,7 lira iken bu fiyat 2025 yılında 47.12 lira. 2018 yılında bayram ikramiyesi ile 175 litre mazot alınırken, 2025 yılında bayram ikramiyesi ile 63 litre alınabilmektedir.
Benzin fiyatı da 6,2 liradan 46.72 TL’ye yükselmiştir. 2018 yılında 161 litre alınabilirken, 2025 yılında 64 litre alınabilmektedir.” dedi.
CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİ İLE UÇAMIYORUZ
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Emekli, asgari ücretli kendisinden vazgeçtik, çocuklarına bayram ayakkabısı, bayram kıyafeti alamazken, gıdaya erişimde dahi sorun yaşarken; bir yanda iktidar zengini mutlu azınlık, 350 bin liralık çanta koluna takıyor. Bir yanda sabah gün doğarken et kuyruğunda yaşama tutunanlar, simit almakta zorlananlar; bir yanda deveyi hamutu ile yutanlar var.
Verilerle baktığımızda, Cumhurbaşkanlığı Sistemine geçilmesiyle dolar düşecek, ekonomi coşacak, milli gelirden kişi başına alınan pay artacak masallarının ne kadar boş olduğu ve paranın alım gücünün her yıl ne kadar düştüğü açıkça görülmektedir. Acilen emekli bayram ikramiyesi asgari ücret düzeyine yükseltilmelidir. Bayram ikramiyesinin asgari ücret düzeyinde olması için bir kez daha kanun teklifimi TBMM Başkanlığına sundum.” dedi.
