Son yıllarda, Türkiye’nin birçok sektörü özellikle de geleneksel zanaat ve el işlerinde çırak bulmakta zorlandığını dile getiriyor. Bu durum, sadece bir iş gücü sorunu değil, aynı zamanda kültürel mirasımızın korunması açısından da büyük bir tehlike arz ediyor.
Mesleki eğitim sisteminin ve meslek liselerinin zayıflaması, bu alandaki nitelikli eleman açığını daha da derinleştiriyor. Günümüzde gençler, genellikle akademik başarıya odaklanırken, el becerisi ve zanaat bilgisi gerektiren meslekler göz ardı ediliyor. Bu durum, hem bireylerin geleceği hem de toplumun ekonomik yapısı için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Geleneksel zanaatler, sadece ekonomik bir fonksiyon taşımakla kalmaz, aynı zamanda bir kültürel mirasın da taşıyıcısıdır. Ahşap oymacılığı, marangozluk, kuyumculuk, dokuma gibi zanaatlar sadece maddi bir ürün ortaya çıkarmakla kalmaz; aynı zamanda o mesleğin ardındaki bilgi ve tecrübeyi de gelecek nesillere aktarma görevini üstlenir. Ancak bu mesleklerde çırak bulunmaması, ustalık bilgisinin yok olmasına ve bu değerli kültürel mirasın kaybolmasına neden olabilir.
Günümüzde çok sayıda usta yanında yetiştirecek, mesleğini emanet edecek çırak bulamıyor. Terzi, ayakkabı tamircisi, oto tamircisi, marangozlar gibi çok sayıda el sanatları ile uğraşan meslekler gençlerin bu iş kollarına olan ilgisizlikten ve mesleği öğretip, emanet edecekleri gençleri bulamamaktan dolayı büyük sorunlar yaşıyorlar.
Gençler bu tarz işlerler zaman kaybetmek istemiyorlar. Günümüzde gençlerin bir kısmı okuyup kendi mesleğiyle ilgilenmek için kendisine bir hayat çizmeye çalışırken gençlerimizin bazı ve önemli bir kesimi ise sosyal medyadan para kazanmak, bahislerle ilgilenmek, borsadan anlıyormuş gibi oturduğu yerden, yorulmadan, emek vermeden para kazanmanın derdindeler.
Bu sorunlar maalesef ki artarak büyüyor ancak gençleri el sanatlarına yöneltmek, bazı mesleklerin devamlılığını sağlayabilmek için bazı çözüm önerileri yapabiliriz.
Kanaatime göre bu sorunun çözülmesi için öncelikle, mesleki eğitimin güçlendirilmesi gerekiyor. Meslek liselerinin ve ustalık eğitim programlarının teşvik edilmesi, gençlerin bu alanlara yönelmesini sağlayacaktır. Ayrıca, işletmelerin çıraklık programlarına desteği artırması ve bu süreci daha cazip hale getirmesi önemli bir adımdır. Gençler, öğretileceği bir mesleğin getirdiği maddi ve manevi değerleri gördüğünde, bu alanlara yönelmeye istekli hale gelebilirler.
Kapsayıcı ve yaratıcı projelerle, zanaat ve el işlerine olan ilgiyi artırmak da önemlidir. Örneğin, ustaların deneyimlerini paylaşabileceği atölyeler düzenlemek, yarışmalar ve sergiler ile gençlerin bu alanlara olan merakını uyandırmak, çırak bulma sorununu hafifletebilir.
Maalesef ki gelinen noktada çırak yetiştirilmemesi meselesi, Türkiye’nin geleceği için hayati öneme sahip bir konudur. Geleneksel mesleklerin sürekliliğini sağlamak ve bu değerleri korumak için toplumun her kesiminin üzerine düşen görevler vardır.
Bu sorun önemsenmeli ve gerekli adımlar atılmalıdır.
