ADANA (İHA) – Adana’da yaz mevsiminde ürün bolluğu yaşanması
sebebiyle halde domatesin kilosu 50, karpuzun kilosu, 20 kuruşa kadar düştü.
Türkiye karpuz üretiminin yaklaşık yüzde 20’sinin karşılandığı Adana’da
havaların iyi gitmesi ve ürün bolluğu sebebiyle karpuzun kilogram fiyatı
tarladan çıkış fiyatı 80 kuruşken halde 20 kuruşa kadar düştü. Bursa domatesi
ise 1 lira 20 kuruştan tarladan çıkarken halde fiyatı 50 kuruşa kadar geriledi.
Karpuz ve domateste ürün bolluğu yaşanırken vatandaşların bu ürünlere talebinin
azalması ise satışları etkiledi ve tonlarca ürün kabzımalların elinde kaldı.
Adana Kabzımallar Odası Başkanı Ali Batman, Vedat Dalokay Hal Kompleksi’ndeki
ürün fiyatlarına ilişkin İHA muhabirine açıklamalarda bulundu. Domatesin kış
mevsiminde 6 liraya satıldığı zaman hiçbir suçları olmadığı halde kabzımalların
günah keçisi ilan edildiğini söyleyen Batman, “Bu ürünler arz talebe bağlı.
Ürün bolluğu olunca fiyatlar kendiliğinden aşağıya çeker, ürün kısıtlı olunca
fiyatlar yukarı çeker. Domates kış mevsiminde 5-6 liraya çıktı. Tüm Türkiye
ayağa kalktı. Şuanda halde domates 50 kuruş ile 60 kuruş. Üreticiye maliyeti 92
kuruş. Kirası, diğer masrafları derken 1 lira 20 kuruşa mal oluyor. Şuan niye
kimse bu üreticiye sahip çıkmıyor. En ufak bir pahalılıkta bütün günah keçisi komisyoncular
oluyor. Komisyoncuların bunda bir kabahati yok. Şuan ürün bol” diye konuştu.
“Ürün bol, fiyat düşük”
Karpuzun ise para etmediğini ellerinde tonlarca malın kaldığını ifade eden
Batman, şunları kaydetti:
“Karpuz 20 kuruş, 30 kuruş. Maliyeti ise 80 kuruş. Bu zararı kim ödeyecek
çiftçiye. Ama bilip bilmeyenler hallerde pahalılık almış gidiyor diyorlar.
Halimizde ürün bol, fiyat aşağıda. Ürün bol fiyat aşağıda, ürün az fiyat
yukarıda. Arz talep bu. Borsa vazifesi görüyoruz. Satışlar çok zayıf.”
Korsan satışlar yüzünden hem kabzımalların hem de vatandaşların zarar gördüğünü
anlatan ve ilçe belediyelerini denetime çağıran Ali Batman, “Korsan satışlar
var. Onun için devamlı hükumetten ricamız var. Ürünlerin hale girip
faturalanması lazım. Sonra kar marjı uygulaması yapılacak, o kara göre
perakende satışı yapılacak. Hale girmediği zaman vatandaş çok fahiş fiyattan
ürün yiyor. Şuan halde 50 kuruş 60 kuruş domates, dışarıda 2 lira, 2 buçuk
lira. Belediyeler bunun denetimini de yapmıyor zararını vatandaş görüyor”
ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanına çağrı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hal dernek başkanlarını toplantıya
çağırması gerektiğini vurgulayan Batman, “Zor durumdayız. Her şeyde günah
keçisi yapılmamıza biz izin vermeyeceğiz. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan,
Türkiye’deki bütün hal başkanlarını toplantıya çağırsın, biz orada nasıl ucuz
sebze ve meyve satılır, üretici ve tüketici nasıl kollanır bunları masaya
yatırmamız lazım. Yoksa bizi boşuna günah keçisi yapmasınlar. Çiftçinin bunun altından
kalkması mümkün değil. Ürünlerin hale girmesi lazım. Hale girmezse ürünler
denetim mekanizmasını çalıştıramazlar. Halden çıkınca faturayı alacak, faturaya
göre kar marjını koyacak ve satışını yapacak” şeklinde konuştu.
Ayrıca Adana Kabzımallar Odası Başkanı Ali Batman, vatandaşların ucuz sebze ve
meyve alması için 2-3 ailenin birleşip hale gelmesinin uygun olduğunu kaydetti.
Domates komisyoncusu Şevki Söğüt ise elinde satamadığı ve çürüdüğü için çöpe
dökeceği 2 ton domatesinin olduğunu belirterek, “Domates 2 gündür satılmıyor.
Salça fabrikaları da almıyor. Belediyeye haber verdik, gelip zabıt tutacaklar
ve ürünleri çöpe dökeceğiz. Zararı biz çekiyoruz. Zararı bize ait. Bu sene
çiftçinin hali çok kötü. Dışarıda söylendiği gibi değil. En iyi Bursa domatesi,
kasası 10 liradan satılmıyor. Bütün zararı komisyoncular çekiyor” diye konuştu.
Seyhan ilçesine bağlı pazarlarda domates 1 lira 25 kuruştan, karpuz ise tanesi
2 liradan satılıyor.
