Doyarak zayıflamak kolayın da kolayı
Adana’nın başarılı diyetisyenlerinden Sultan Yılmaz, doğru beslenmeyle gelecek sağlıklı bir yaşamamın tüyolarını Bölge gazetesi okurlarına anlattı. Diyetle ilgili bilinen yanlışlara da dikkat çeken Yılmaz, istenilen her şeyin yenilerek de kilo verilebileceğini kaydetti. Yılmaz, bir diyetisyen yardımı alarak kilolarla savaşmanın, sanıldığı kadar maddi bir külfeti bulunmadığının da altını çizdi.
Özel indirimden faydalanmak için: 0 (532) 570 20 67
Röportaj: Yener EKİNCİ
ADANA (BÖLGE) – Adana gibi yağlı yemekleriyle meşhur bir kentte yaşıyorsanız, kilo problemleriyle mutsuz olmanız kaçınılmaz bir gerçektir. Daha sağlıklı beslenmeye olan inancınızı yükseltmeye ihtiyacınız varsa, Turgut Özal Bulvarı’ndaki kliniğinde hizmet veren diyetisyen Sultan Yılmaz ile yaptığımız bu röportajı mutlaka sonuna kadar okuyun. Bu arada, unutmadan altını çizmekte fayda var. Kliniğin fiyat listesi gerçekten de her bütçeye uygun. Buna karşın Sultan Hoca, ricamızı kırmayıp gazetemiz aracılığıyla ulaşan danışanlara, yüzde 15 gibi ciddi bir indirim uygulama nezaketinde bulundu. Kendisine okurlarımız adına teşekkür ediyoruz.
Kısaca sizi tanımakla sohbetimize başlayabilir miyiz?
İstanbul Aydın Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü mezunuyum. İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi’nde de master yaptım. Uzmanlık alanım bariatrik cerrahi üzerine. Tüp mide ameliyatı ve mide botoksu gibi cerrahi müdahalelerin sorumlusu olan diyetisyeniyim. Ameliyat öncesi ve sonrasında kişinin beslenmesiyle ilgileniyorum. İstanbul’da çeşitli hastanelerde uzun yıllar görev aldıktan sonra memleketim Adana’ya dönerek yakın zamanda açtığım kliniğimde hizmet vermeye başladım.
Sağlıklı beslenme sizin için ne ifade ediyor?
Bana göre sağlıklı beslemek ruh, beden ve zihnin doyurulmasıdır. Bunun için hepimizin ihtiyaçları farklıdır. Bu ihtiyaçlar bir uzman tarafından listelenebilir; ama en önemli teması da kişiyi mutlu edip diyeti sürdürülebilir kılmasıdır.
Türk insanının beslenme alışkanlıklarını nasıl buluyorsunuz?
Dünya mutfakları içinde ilk üç mutfak arasında gösterilen Türk Mutfağı, geçmişten günümüze köklü bir kültürel değere sahiptir. Genel olarak çorbalar, tahıllı, etli ve sebzeli hazırlanan sulu yemek türleri, zeytinyağlılar, hamur işi, kızartma, tatlılar ve geleneksel içeceklerden meydana gelen Türk mutfağı; pekmez, bulgur, yoğurt, tarhana, gibi kendine özgü çeşitli gıda çeşitlerini de barındırdığından sağlıklı ve dengeli beslenmeye ve vejetaryen mutfağına da kaynak olacak niteliktedir. Yöreden yöreye farklılık gösteren beslenme biçimleri; özel günlerde, düğün, sünnet gibi kutlamalarda ve dini törenlerde kutsal bir ritüele dönüşmektedir. Türkiye’de bölgeden bölgeye farklılık gösteren yemek kültürü Adana’da sakatat ağırlıklı olurken, Ege bölgesinde bir ilimizde daha çok sebze ağırlıklı besinler tüketilebiliyor. Hepimize iyi gelen süper bir besin yoktur. Herkesin ihtiyacı birbirinden farklıdır; ama ortak noktada buluşturacak olursak en sık yapılan yanlış kızartma ve kavurmanın sık tercih edilmesi… Bunun yanı sıra hala ara öğün düzeni oturmadı. Genelde toplumumuz 2 öğün ile yetiniyor, bu da tabi metabolizmayı yavaşlatıyor. Öte yandan su içme gibi bir alışkanlığımız da yok. Bu da yapılan ikinci yanlış. Şeker ve tuz tüketimi de oldukça fazla. Günde 6 gram tuz almamız gerekirken, toplumumuzda 18 gram tuz kullanılıyor. Çok fazla karbonhidrat ve hazır gıdalar tüketiyoruz. Kahvaltı alışkanlığının olmaması, bütün gün aç kalmak, akşam geç saatte ve fazla meyve tüketmek, porsiyonların çok büyük olması, tek tip beslenmek, bir öğünü atlayıp diğer öğünde çok yemek yaptığımız bazı hatalardandır.
Beslenme düzenini sağlıklı hale getirecek bir insanın mutfağından eksik olmaması gereken gıdalar hangileridir?
Sağlıklı beslenme için eksik olmaması gerekenler; mutlaka ekmek grubundan tercih edeceğimiz tam buğday, tam tahıl veya çavdar ekmekleri… Bir diğer olmazsa olmazımız yumurta ve peynirimiz… Et grubundan ise tercihimiz ve mutfağımızda bulunması gereken besin öğeleri ise tavuk ya da hindi göğüs, yağsız kıymamız ve en başta somon olmak üzere taze balık çeşitlerimiz… Bunların yanında mevsim salatamız, taze sebze ve meyvelerimiz mutfaklarımızın baş tacı olmalıdır.
Diyet denilince aklımıza kibrit kutusu büyüklüğünde peynir ve bir elma gibi yiyeceklerden oluşan menüler geliyor. Yasaklı listeler olmadan da diyet yapılamaz mı?
Zaten, ‘diyet’ demek yasaklı liste demek değildir. Bizim için önemli olan porsiyon kontrolüdür. Danışanlarım elbette her besin grubunu tüketecekler… Önemli olan miktarını belirleyip telafisini yapabilmekte. Yani, yasaklı diyet listeleri sürdürülebilir olmayacağından dolayı sonuçlar da kalıcı olmayacaktır. Benim tercihim yasaklı listeler değil, sürdürülebilir sağlıklı listelerdir.
Doğru diyet nasıl olmalı?
Yeterli ve dengeli beslenme için 5 temel besin grubundaki besinlerden ölçülü miktarda tüketilmelidir. Doğru diyet yemek yememek değil, yeterli ve dengeli beslenmektir. Aslında doğru diyet kişiye özgü yani yaşına, cinsiyetine, vücut analizine, sağlık durumuna göre hazırlanan diyet listeleridir. Doğru diyet yavaş yavaş; ama kalıcı olarak kilo vermektir. Düzenli aralıklarla beslenilen, kişi gereksinimlerine göre revize edilen listeler doğru diyettir.
Danışanlarınız arasında kilo vermek isteyen, size gelmeden önce defalarca farklı diyetler denemesine rağmen kendine hakim olamadığı için başarısız olanları nasıl motive ediyor ve nasıl bir beslenme öneriyorsunuz?
Çoğu zaman danışanlarımın ihtiyaçlarını, hatalarını, kaçırma noktalarını çok iyi gözlemlediğim için motive edeceğim nokta da kişinin ihtiyacına göre değişiyor aslında. Sadece diyet yazıp yollamak değil, o kişinin geçen bir haftalık süreçte neler yaşadığını, nelerde zorlandığını masaya yatırarak birlikte çözüme kavuşturuyoruz. Bu da motivasyonumuzu yükseltiyor. Bunun yanı sıra ne istediklerini sık sık öğrenip, listelerimizi ona göre şekillendiriyoruz. Benim listelerimde yasak hiçbir gıda yoktur; doğru pişirme tekniği ile doğru miktarda yemeyi öğretmek temel hedeftir. Örneğin, bazı haftalar hiç diyet yapmak istemeyen birisini koruma olarak geçirdiğim zamanlar da olabiliyor. Bu tamamen kişinin o haftaki ruh haline göre değişen bir durumdur.
Diyette sıklıkla yapılan hatalar nelerdir?
Daha ince olma hevesi, aynada daha fit bedenler görme isteği diyetlere ve diyet ürünlere olan ilgiyi artırdı. Milyonları ilgilendiren bu hassas konu, bu kadar da yoğun rağbet görünce elbette doğru yanlış uygulamalar her zaman olduğu gibi bize göz kırpıyor. Bu da kişilerin sağlıklarını düşünmeden ne pahasına olursa incelme isteğiyle hatalı yollara sapmalarına neden oluyor. Bana göre bu yollardan en tehlikelisi de ‘zayıflatan ilaçlar’ adı altında satılan ürünlere kontrolsüz bir şekilde ilgi gösterilmesi ve açlık diyetleri uygulanmasıdır. Popüler diyetleri uygulamak yerine, şahsımıza özgü hazırlanmış diyetlerle sağlıklı kilo vermek çok daha faydalı olacaktır. Aksi halde diyet esnasında yaptığımız hatalar, geri dönüşü olmayan sağlık problemleri yaşamamıza neden olabilir. Çok fazla sosyal medyada doğru olmayan reklamlara maruz kalmak da, sıklıkla yapışan hatalara sebep olabiliyor. Bu hatalara düşmemek, zayıflayacağım derken vücudumuza eziyet etmeden ve sağlığımızı yitirmeden incelmek için acele etmemeli, kendi vücudumuza uygun sağlıklı listeleri uygulamalıyız.
Hep kilo vermek isteyenlerden bahsediyoruz, bir de kilo almak isteyenler ve genellikle hüsrana uğrayanlar var. Kilo alamayanlar için genel olarak ne tavsiye ediyorsunuz?
Bu, sosyal medya üzerinden bana da sıkça gelen bir soru. Maalesef kilo almak çok kolaymış gibi bir algı hatası var; ama kilo vermekten daha da zor olabiliyor. Burada kişinin yaptığı hatalar tespit edilip, kan testine bakılıp herhangi bir fizyolojik sorun olup olmadığından emin olarak kişiye özel listeler hazırlanması gerekiyor. Buradan çok matbu bir öneride bulunmak kolay değil aslında; ama bu kişilerin özellikle yemek yeme ile ilgili sorunları olduğu için, temel amacımız yedikleri tabakları daha besleyici hale getirmek olmalıdır. Örneğin pilav yiyecekse sade bir pilav yemesindense havuçlu, bezelyeli bir pilav hazırlamak; sebze yemeklerini bulgurlu ve kıymalı tercih etmek; sütlü tatlıları üzerine bol fındık ile tercih etmek gibi. Amaç aynı hacimde yemeği besinsel olarak daha zengin bir hale getirmektir. Asla fast-food gibi abur cuburlarla sağlıksız bir şekilde kilo almamaları gerektiğini özellikle vurgulamak istiyorum.
Sağlıklı bir büyüme ve gelişme süreci için çocukların nasıl beslenmesi gerekir?
Gelişme çağındaki çocuklar sürekli olarak bir büyüme halindedir. Bu süreçte çocukların sağlıklı büyüyebilmeleri için yeterli ve dengeli beslenme çok önemlidir. Çocuk beslenmesi eğer sağlıklı bir şekilde ilerlerse, gelecekte oluşabilecek diyabet, kolesterol, kalp hastalıkları, obezite gibi sağlık sorunlarının oluşma ihtimali de düşer. Çocukların süt grubundan günde 2-3 porsiyon, et ve yumurta ya da kuru baklagillerden 2-3 porsiyon, meyve ve sebzelerden en az 5-6 porsiyon ve tahıl grubundan 6-8 porsiyon kadar tüketmesi gerekir.
Sporcu beslenmesi nasıl olmalıdır?
Öncelikle şunu belirtmek isterim her sporcu için beslenme düzeni farklılık gösterir. Yapılan spor branşına göre beslenme değişir. Sporcu beslenmesinde protein içeriği normal, karbonhidrattan zengin ve yağ içeriğinden düşük besinler diyet programlarında bulunmalıdır. Bununla birlikte sporcuların sıvı kaybı normal bireylere göre daha yüksek olduğu için tüketilen su miktarı fazla olmalıdır. Spor yoğunluğuna göre değişmekle beraber mutlaka bir uzman eşliğinde hazırlanan program çerçevesinde ilerlenmelidir.
‘Maddi külfet’ olur düşüncesiyle insanlar diyetisyene gitmeye çekiniyorlar. Uzman kontrolünde zayıflamak veya kilo almak pahalı bir iş mi?
Kesinlikle değil.
Son olarak Bölge gazetesi okurları için özel bir indirim uygulama imkanınız var mı?
Gazeteniz okurlarına, yüzde 15 gibi bir indirim uygulayabiliriz.
Bu sohbetin gerçekleşmesine zaman ayırdığınız için teşekkür ederim.
Ben teşekkür eder, yayın hayatınızda başarılar dilerim.