‘GELECEĞİN GIDASI BAKLİYAT PROTEİNİ OLACAK’
HABER: Güleser KELEŞ
ADANA (BÖLGE)-Mersin’de düzenlenen 10 Şubat Dünya Bakliyat Günü kutlamasında konuşan Akdeniz Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (AHBİB) Başkanı Hüseyin Arslan, 4 yıl önceki “Sürdürülebilir Tarım İçin Bakliyat” sloganının günümüzde “Sürdürülebilir Gelecek İçin Bitkisel Protein” şekline dönüştüğünü belirtip, “Geleceğin gıdası bakliyat proteini olacak. Bakliyat proteini kullanılarak hazırlanan vejetaryen burger, etsiz sosis, vejetaryen tavuk gibi ete birebir benzeyen gıdalar, artık dünya zinciri olan fast food restoranların menülerine girdi” dedi. Küresel bakliyat proteini pazarının 2 milyon tona ulaştığını kaydeden Arslan, bakliyat ürünlerinin ortalama ton fiyatının 200 dolara olduğunu, aynı miktardaki bakliyat proteininin ise 8 bin dolardan satıldığına dikkat çekti.
‘Bakliyat Atlası’ belgeselinde 10 bin
yıllık tarih yansıtıldı
Mersin Ticaret Borsası’nın Hilton Otel’de düzenlediği Dünya
Bakliyat Günü kutlamasında kent protokolü ve davetlilere bakliyat ürünlerinden
oluşan 15 çeşit meze, çorba, börek, ana yemek ve tatlı ikram edildi. Bakliyat
kullanılarak pişirilen lahmacun, renkli etkinliğin sürprizi oldu. Akdeniz
İhracatçı Birlikleri’nce (AKİB) hazırlatılan, bakliyatın
Anadolu’daki 10 bin yıllık tarihini yansıtan “Bakliyat Atlası” belgesel filmi ilgiyle izlendi.
Yeni
slogan ‘Sürdürülebilir Gelecek İçin Bitkisel Protein’
Bakliyatın çok yönlü değerlendirildiği kutlamada söz alan AHBİB Başkanı Hüseyin
Arslan, Uluslararası Bakliyat Konfederasyonu
Başkanlığı görevini yürütürken, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)
işbirliği içinde çalışmalar yapıp, 44 ülkenin onayı ile 2016 yılının ‘Dünya
Bakliyat Yılı’ ilan edilmesini sağladıklarını, o tarihten bu yana da 10
Şubat’ın ‘Dünya Bakliyat Günü’ olarak kutlandığını anımsattı. Dört yıl önce 10
Şubat Dünya Bakliyat Günü’nü ilan ederken belirledikleri “Sürdürülebilir Tarım
İçin Bakliyat” sloganının günümüzde “Sürdürülebilir Gelecek İçin Bitkisel
Protein” şekline dönüştüğünü kaydeden Başkan Arslan, beslenme modellerindeki
değişime paralel olarak bakliyat proteini üretiminin hızla geliştiğini ifade
etti.
Bakliyat proteini 40 kat daha değerli
İnsanların yaşaması için günde 80 gram protein
yemesi gerektiğini, hayvansal gıda tüketemeyenlerin protein alabilecekleri tek
kaynağın bakliyat olduğuna işaret eden Başkan Arslan “Ekosistem,
çocuk beslenmesi, yaşlı beslenmesi, hasta beslenmesi gibi konular ve çevreci
olması dolayısıyla bakliyatın önemi gittikçe artıyor. İnsanlığın geleceği bir
ölçüde bakliyatla ilgili şekilleniyor. Bakliyat ürünlerinin sağlıklı ve
ekonomik olduğu farkındalığı küresel ölçekte hızla gelişiyor. Dünyada bakliyat proteini
kullanarak kırmızı et benzeri gıdalar üretiliyor. Bir ton bakliyat 200 dolara
satılarken, bir ton bakliyat proteini 8 bin dolara alıcı buluyor” dedi. Başkan
Arslan, bakliyat proteini kullanılarak hazırlanan vejetaryen burger, etsiz
sosis, vejetaryen tavuk gibi ete birebir benzeyen gıdaların artık dünya zinciri
olan fast food restoranların menülerine de girdiğine dikkat çekti.
Rusya, Ukrayna ve Kazakistan üretim
yarışına dâhil oldu
Bakliyat tüketiminde geleneksel olmayan pazar büyüklüğünün 2 milyon tona
ulaştığını kaydeden Başkan Arslan, “Yakın geçmişte Kanada ve
Avustralya’nın yeni üretici ülkeler olduğunu söylerdik. Artık bu ülkeler çok
büyük ihracatçı oldular. Günümüzdeki yeni ülkeler Rusya, Ukrayna, Kazakistan ve
Orta Asya Cumhuriyetleri oldu. Rusya ve Ukrayna, bezelye üretiminde 5 milyon
tona ulaştı ve Kanada’yı geçti. Türkiye olarak 1980’li yıllarda 2 milyon ton olan bakliyat
üretimimiz, 1 milyon tona kadar geriledi. 40 yıl önceki üretim rakamlarını
yeniden yakalamak için bütüncül politikalar uygulamamız gerekiyor” dedi.
Üç ülke bakliyat proteini
araştırmalarına milyonlar akıtıyor
Güney Kore, Avustralya ve Kanada’da hükümetlerin bakliyat ürünleriyle ilgili
bilimsel araştırmaları desteklediğini, bakliyat proteininin geliştirilmesi
konusunda üniversitelere milyonlarca dolar kaynak aktardığını dile getiren
Başkan Arslan, şunları söyledi:
“200 dolara bakliyat satmak mı, 8 bin dolara bakliyat proteini satmak mı iyi? Bakliyat
proteini pazarının 2 milyon tona eriştiğini dikkate aldığımızda 16 milyar
dolarlık kazançtan söz ediyoruz. Bakliyat üreticisi ülkeler bu paraların
peşindeler. Bakliyat rekoltesi 1,3 milyon ton civarındaki olan ülkemizde
üretimi artırmaya yönelik tarımsal politikalar şekillenirken, bakliyat proteini
üretimindeki gelişmelerin yakından takip edilmesi, bilimsel araştırmaların
desteklenmesi gerekiyor.”
Yeni yılın ilk ayında yüzde 9,5 artışla
98,5 milyon dolarlık ihracat
AHBİB’in 2020 Ocak ayı ihracat performansını da değerlendiren Başkan
Arslan, yeni yılın ilk ayında yüzde 9,5 artışla 98,5 milyon dolar dış satım yaptıklarını
açıkladı. Arslan, “Birliğimiz, ocak ayında 23,3 milyon dolar değer ve yüzde 25’lik
pay ile en çok pastacılık ürünlerini ihraç ederken, 14,2 milyon dolarlık değer
ve yüzde 15’lik pay ile kırmızı mercimek en fazla ihraç edilen ürün oldu. AHBİB’in ülke bazında ocak ayı ihracatını incelediğimizde 16,8 milyon
dolar ile Irak, 7,7 milyon dolar ile Suriye, 5,3 milyon dolar ile Sudan en çok
ihracat yaptığımız ülkelerin başında geldi. Ocak ayında Türkiye geneli hububat,
bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri toplam ihracatımız
ise yüzde 4 artışla 584,6 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu ayda sektörün en
çok ihracat yaptığı ülkeler 109 milyon dolar ile Irak, 34 milyon dolar ile
Yemen, 26,9 milyon dolar ile Birleşik Devletler oldu” diye konuştu.