Her yıl Nisan ayının son Cumartesi günü Dünya Veteriner Hekimler Günü olarak kutlanıyor. Yalnızca hayvan hastalıkları değil, hayvandan insana geçen hastalıklar konusunda da önemli çalışmalar yapan veteriner hekimler, gıdaların sağlıklı üretimi ve insan sağlığına etkileri ile ilgili de önemli bir role sahipler. Bu çerçevede veteriner hekimlerin yaşadıkları güncel sorunlara ilişkin bilgi almak üzere Adana Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Nihat Köse ile bir araya geldik.
HABER: Yener EKİNCİ
ADANA (BÖLGE)-Dünya Veteriner Hekimleri Birliği tarafından, 2000 yılından bu yana, her yıl nisan ayının son cumartesi günü olarak kutlanan Dünya Veteriner Hekimleri Günü kapsamında, Adana ki törenler saat 11.00’da Atatürk Parkı’nda gerçekleşecek. Güncel sorunlarıyla ilgili bilgi almak üzere ziyaret ettiğimiz Adana Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Nihat Köse, mesleklerinin hayvan ve insan sağlığına, gıda sağlığına, gıda güvenliğine, hayvan refahına katkıda bulunduğunu ve çiftlikten sofraya her aşamada halk sağlığına hizmet etmekte olduğunu ifade etti.
HAYVANDAN İNSANA GEÇEN 250 HASTALIK VAR
Köse; başta Şarbon, Brusella, Tüberküloz, Kuş Gribi, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi ve Kuduz gibi hayvandan insana geçen 250 çeşit hastalık olduğunu söyleyerek, korunma anlamında veteriner hekimliğin önemine dikkat çekti. Veteriner hekimlik mesleğinin krize girmesinin Türkiye hayvancılığının krize girmesiyle paralel olduğunu savunan Köse, ‘’Ne yazık ki hayvancılık çok kötü durumda. Ülkemizde hayvancılık geliştikçe, veteriner hekimlerin sorunları da kendiliğinden çözülecektir. Ancak, ithalat devam ettiği sürece, ucuz yem üretip üreticiye destek olunmadığı sürece hayvancılığın kalkınması mümkün değildir’’ dedi.
UZUN VADELİ ULUSAL GIDA PLANI OLUŞTURULMALI
Köse, gelişmiş ülkelerin bilgiyi kullanarak ulusal üretimde istikrarı sağlamak amacıyla, bitkisel ve hayvansal üretimi daha akılcı ve ekonomik politikalarla desteklediğini, elde edilen üretim artışı ile dışsatım yoluyla önemli bir kaynak oluşturduğunu söyledi. Köse, dünyayı bekleyen tehlikelerle ilgili olarak da şunları söyledi: ‘’Öyle gözüküyor ki, sürekli artan petrol fiyatları son günlerde dünyada yaşanan gıda sıkıntısını artıracaktır. Küresel bir sorun olan açlığa neden olan faktörlerin ortadan kaldırılması için çok acil önlemler alınmalıdır. Yaşanması olası kitleler halindeki açlık kaynaklı ölümlerin önüne geçebilmek için petrol üreticisi ülkelerin tarımda kullanılan petrolü maliyetine satmaları düşünülmelidir. Ülkemiz açısından uzun vadeli ulusal gıda planlarının oluşturulması ve gıda güvenliğinin sağlanması çok önemlidir. En azından temel gereksinimimiz olan gıdalarımızı ve suyumuzu her zaman kendi kaynaklarımızdan sağlayacak durumda olmalıyız.’’
FİİLİ HİZMET ZAMMI HAKKIMIZI GERİ İSTİYORUZ
‘’Veteriner Hekimler sahada ve kamuda çok fazla çalışıyor ancak tam karşılığını alamıyorlar. Bunu her zaman dile getiriyoruz’’ diyen Başkan Köse, 2008 yılına kadar aldıkları fiili hizmet zammı haklarının, ayrım gözetilmeksizin tüm veteriner hekimlere tekrar verilmesini istedi. Köse, sözlerine devamla şunları kaydetti; ‘’Sağlık çalışanlarına her yıl için 60 gün yıpranma hakkı verilmektedir. Bu iyileştirmeler, tabip meslek grubunda yer alan tabip ve diş tabiplerini de kapsamaktadır. Oysa, veteriner hekimler de 657 sayılı Kanun kapsamında hekimlerle birlikte ‘Sağlık Hizmetleri Sınıfında’ aynı özlük haklara sahip olarak yer almaktadır. Sağlık hizmeti alanında, benzer görev ve sorumluluk üstlenen ve ortak çalışmalar yürüten iki mesleğin özlük hakları yönünden eşit haklara sahip olması gerekir. Ancak; mevcut düzenlemelerde hayvan sağlığı hariç tutularak veteriner hekimler kapsam dışı bırakılmıştır.’’
LABORATUVAR DA ÜRETİLEN YAPAY ET ÇÖZÜM DEĞİL
‘’Hiçbir bilimsel çalışmanın sonuçlarını görmeden o konu hakkında iyi ya da kötü şeyler söylenemez. Örnek verecek olursak, mazisi 25 yıla dayanan lazerle göz ameliyatı uygulamasından bahsedebiliriz. Şu an bile birçok göz doktoru lazer ameliyata çekimser yaklaşıyor. Çünkü uzun vadede ne tür yan etki yapacağı bilinmiyor. Kötü beslenmenin sonucunda, 30 yıl sonra dünyada ki her iki insandan birinin kanser olacağı öngörülüyor. Bizler ne kadar, ‘organik beslenmeliyiz, doğayı kirletmemeliyiz, doğal beslenmeliyiz’ derken iş eti de yapmaya gelirse, sonunda insanı da yapmak zorunda kalırız. Laboratuvar etine bugünden sağlıklı ve iyi diyebilmek mümkün değildir. Yıllardır GDO’yu tartışıyoruz, ilaç kalıntılarını tartışıyoruz, şimdi bir de bunu tartışacağız. Yeni şeyler keşfetmek yerine elimizde sağlıklı ve doğru olduğu bilinenleri geliştirmeye çalışmak en doğru olanıdır.’’
TÜRKİYE’DE VETERİNERLİK FAKÜLTESİ SAYISI ÇOK FAZLA
‘’TÜİK’in verilerine göre, 2018 yılında, Üniversite mezunu gençler arasında, en çok iş bulan kesimin yüzde 80’lik bir oranla Veteriner Hekimler olduğu açıklandı. Peşinden bir Veterinerlik Fakültesi daha açılarak ülke genelinde ki fakülte sayısı 34’e çıktı. 1,5 milyar nüfuslu Çin ve 1 milyar nüfuslu Hindistan’dan sonra dünyada en fazla veteriner fakültesine sahip olan ülkeyiz. Amerika’da, Almanya’da 5-6 tane fakülte varken Türkiye’de bu sayının misliyle fazla olması, istihdam sorunu ortaya çıkaracaktır. Şu an iş bulmak için odamıza müracaat etmiş, 20 tane üniversite mezunu veteriner meslektaşım var. Kaliteyi arttırmak zorundayız, fakülte ve veteriner sayısını değil. Gençleri meslek sahibi yapmak amacıyla üniversite açmamalıyız. Şu an ülkede veteriner hekim sayısı yeterli durumda. Fazlasına ihtiyaç yok. Hayvancılık geriye giderken, veteriner hekim sayısının arttırılması son derece garip bir durum.’’
HER İLÇEYE HAYVAN BARINAĞI AÇILMASI ACİL İHTİYAÇTIR
‘’Adana’nın en büyük sorunu sokak hayvanlarıdır. Sokak hayvanları sorununu çözebilmek için belediyelerin bu işe ciddi bir şekilde eğilmesi gerekiyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün bir araştırmasına göre, sokak hayvanlarının sayısı dünya nüfusunun yüzde 10’una denk geliyor. Yani, 2 milyon nüfuslu Adana’da, 200 bin civarında sokak hayvanı olduğu düşünülüyor. Bu 200 bin sokak hayvanının yüzde yetmişini kısırlaştırırsanız, sayıyı ancak sabit tutabiliyorsunuz. Adana’da, Büyükşehir Belediyesi’nin Çukurova Belediyesi’nin ve Ceyhan Belediyesi’nin birer tane barınağı var. Diğer ilçeler de ise barınak bulunmuyor. 200 bin hayvanın kısırlaştırılması için her ilçede barınak açılması ve veteriner hekim istihdam edilmesi gerekiyor. Eğer bu yapılmazsa, çok kısa sürede Adana’nın sokakları kedi ve köpekten yürünülmez hale gelecek ve onları doyurmamız mümkün olmayacak. Hayvanları seviyoruz ama aç kalacaklar ve eziyet çekecekler.’’
