(HABER MERKEZİ)-CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, gelir-gider dengesi bozulduğu için sağlıklı beslenemeyen kişi sayısının arttığını söyleyerek, “İşsizlik daralmıyor, icralar durmuyor. Vatandaşın açlıktan midesi gurulduyor” dedi.
Gürer, “Vatandaşın borçlarında artış ve gelirine göre istediği gıdaya erişemez duruma gelmesi karnını doyuramaz noktaya erdi. Vatandaşın açlıktan midesi gurulduyor. Kime dokunsak dert yanıyor. Verilerde borçların ödenememesiyle başlayan icralarda artışa da işaret ediyor,” dedi. Ekonomik sorunların sağlığı da olumsuz etkilediğini belirten Gürer, hastanelerde oluşan hasta sayısındaki artışta sağlıksız ve yetersiz beslenmenin etkili olduğunu ifade etti.
İCRA DEMEK DERT DEMEK
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Resmi veriler gösteriyor ki icra dosyalarında artış durmuyor. Her icra dosyası yeni bir dert, sorun demek. Borcu ödeyemeyen için bu durum, işini ve varlığını kaybedip zor şartlarda yaşamın başladığının işareti demek. İcra dairelerine 1 Ocak – 14 Mart günleri arasında UYAP üzerinden gelen yeni dosya sayısı, 2024 yılının aynı dönemine göre yüzde 2,8 oranında artarak 2 milyon 162 bin olmuş. İcra dairelerine 2024 yılında bu dönemde 2 milyon 104 bin yeni dosya gelmişti. Bu durum yaşanan sorunların da bir göstergesidir. UYAP verilerine göre 1 Ocak-14 Mart günleri arasında 1 milyon 633 bin dosya ya sonuçlandırıldı ya da işlemden kaldırılmış bulunuyor. UYAP üzerinden açılan ve icra dairelerinde derdest bulunan toplam dosya sayısı 14 Mart itibarıyla 22 milyon 785 bine yükseldi. Derdest dosya sayısı son bir yılda net olarak 1 milyon 247 bin adet arttı.
İcra ile çiftçinin traktörüne dahi haciz uygulanıyor. Çiftçilerin tarımın içinde kalması için en azından toprağı, ekipmanı ve traktörü icradan satılmaması sağlanmalı. Kanun teklifi verdim. Çiftçi olsun, borçları 2027 yılına kadar ötelenip faiz alınmasın.” dedi.
İKİ AYDA EN AZ 322 BİN KİŞİ İŞİNDEN ÇIKARILDI
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Bir yandan icralar sürerken, bir yandan da işi olan dahi işsiz kaldığı bir dönem yaşanıyor. Mevcut işsizliğe yeni işsizler ekleniyor. Düşük maaşla yaşamak zorunda olan, onu dahi yitiriyor. Bu yılın ilk iki aylık döneminde işinden çıkarıldığı için işsizlik ödeneği almak umuduyla İşsizlik Sigortası Fonu’na başvuranların sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 39 bin 385 kişi artarak 321 bin 881 kişiye çıktı. Geçen yıl Ocak-Şubat döneminde aynı nedenle başvuranların sayısı 282 bin 496 kişi olmuştu. İş-Kur, bu dönemde 162 bin 407 kişiye işsizlik ödeneği bağladı. Ödenek verilenlerin sayısında da geçen yıla göre 18 bin 676 kişilik artış yaşandı.
Geçen yıl bu dönemde yüzde 50,9 olan işsizlik ödeneği bağlananların başvuranlara oranı bu yıl yüzde 50,5 oldu. Kendi isteği ve kusuru olmadan işinden çıkarılanlardan, önceki son 120 günde çalışmış, son üç yıl içerisinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar işsizlik sigortasından yararlanabiliyor. 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar işsiz kaldıklarında altı ay, 900 gün prim ödemiş olanlar dokuz ay ve 1080 gün prim ödemiş olanlar on ay süreyle işsizlik ödeneği alabiliyorlar.
İşsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 40’ı olarak hesaplanıyor; ancak bu tutar brüt asgari ücretin yüzde 80’ini (2025 yılı için 20 bin 646 lirayı) geçemiyor. İş-Kur’un verilerine göre şubatta 489 bin 594 kişiye toplam 5 milyar 29 milyon lira işsizlik ödeneği ödedi. Bu, kişi başına ortalama 10 bin 314 lira ödediği anlamına geliyor. Bu tutar, işten çıkarılmadan önce asgari ücret üzerinden ücret alan bir kişiye yapılacak ödemeye eşit bulunuyor.
Sadece bu ortalama bile Türkiye’deki genel ücret düzeyinin, en azından sigorta primi ödenen ücret düzeyinin genel olarak asgari ücretle sınırlı olduğuna işaret ediyor. Yararlanma koşulları oldukça güç, yapılan ödemenin süresi kısa ve ödenek tutarının düşük olması dikkat çekiyor. Fonun toplam varlığı ise son bir yılda 30,6 milyar lira artarak 389,6 milyar lira oldu. Türkiye’de Ocak 2025 itibarıyla dar tanımlı olarak bakıldığında 3 milyon, geniş tanıma göre de 11,3 milyon işsiz bulunuyor. Bu veriler ışığında baktığımızda emekli, asgari ücretli ve sabit dar gelirliler ile işsizleri, icra gelenleri birlikte değerlendirdiğimizde ülkede ekonomik krizin derinden hissedildiği görülecektir.” dedi.
