(HABER MERKEZİ)-Seçimlerin en önemli gündemini ekonomi alanında verilen vaatler oluşturdu. Özellikle makro ekonomi alanında, yani enflasyon, büyüme ve işsizlik gibi konularda ortaya konulan hedefler ve bu hedeflere nasıl ulaşılacağına dair vaatler peş peşe açıklandı.
Özetle ekonomik vaatler ve istikrar beklentisi bu seçimlerde önemli yer tuttu. Resmi olmayan sonuçlara göre, ilk turda yüzde 50 artı 1 sağlanamayınca ikinci turda kazananı mevcut ve buna eklenecek yeni ekonomik vaatler belirleyecek. Sandıktan çıkacak sonuç, yalnızca siyasetin değil Türkiye ekonomisinin geleceğine de yön verecek ve istikrarın yol haritasını tayin edecek.
Her fırsatta “Şu ana kadar yaptıklarımız yapacaklarımızın teminatıdır” diyen Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından 13 Nisan’da açıklanan AK Parti Seçim Beyannamesi’nde ekonomi başlığı altında dikkat çekici vaatler yer almıştı. Bu vaatler arasında yüzde 40-50 civarındaki enflasyonun ve yüzde 10 düzeyindeki işsizliğin tek haneye düşürülmesi, kişi başına düşen milli gelirin 10 bin 600 dolardan 16 bin dolara çıkarılması ve ‘gelir tamamlayıcı aile destek sistemi’ kurulması gibi vaatler öne çıkmıştı.
6 Şubat’taki depremlerin ardından siyasilerin en önemli gündem maddelerinden biri de kentsel dönüşüm oldu. Hükümet depremin enkazını kısa sürede kaldırırken depreme dayanıklı konutları teslim etmeye başladı. 1 yıl içinde 319 bin konut yapıp teslim etmeyi taahhüt eden hükümet, 142 bin konut ve köy evinin inşa sürecini başlattı, 59 bininin de temelini attı. Deprem bölgesinde 650 bin yeni konut yapılacak. Konut seferberliği deprem riski olan İstanbul’da hızlandı. İstanbul’da 220 bin bina ve yaklaşık 1.5 milyon bağımsız bölüm risk altında. Bunun 500 bini yerinde dönüşecek. Bunun için ‘Yarısı Bizden’ kampanyası başlatılmış, maliyetin yarısını devletin üstleneceği açıklanmıştı. Avrupa ve Anadolu yakasında ise 500’er binlik iki ayrı rezerv alan oluşturulacak.
Seçime sayılı günler kala emekli maaşlarına ve kamu işçilerine verilen zamla temmuzda yapılacak maaş artışlarına yönelik vaatler de en çok dikkat çekenleri olmuştu. En düşük emekli maaşı enflasyonun etkisini en aza indirmek için 5 bin 500 liradan 7 bin 500 liraya çıkarılmıştı. Bu zammın ardından 7 bin 500 liranın üzerinde maaş alanlar da beklentiye girmişti. Hükümet, 7 bin 500 liranın üzerindeki maaşlara temmuz zammına ek refah payı verilmesi için de çalışma başlatmıştı.
Memurlara ve memur emeklilerine sağlanan ek gösterge zammının kapsamının genişletileceğini de vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Birinci dereceye inen ve şartları tutan tüm memurlarımızın 3600 ek gösterge hakkından yararlanabilmesini sağlayacağız” demişti. Gündemde yaklaşık 8 milyon çalışanı ilgilendiren asgari ücret zammı da bulunuyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin son yaptığı açıklamalarda asgari ücretin 500 dolar (yaklaşık 10 bin lira) seviyesine çıkarılacağını söylemişti.
2024-2028 arasında ortalama yüzde 5.5’lik büyüme yakalanacağı, 2028’de 1.5 trilyon dolar milli gelire ve 16 bin dolar kişi başı gelire ulaşılacağı vaat edilmişti. Vaatler arasında para politikası ya da mevcut düşük faiz politikasına yönelik herhangi bir madde yer almazken Erdoğan, seçime sayılı günler kala yaptığı açıklamada “Enflasyon meselesini bu yıl sonuna kadar kontrol altına almış, önümüzdeki yıl çözmüş olacağız. Bu kardeşiniz iktidarda olduğu sürece faiz yükselemez. Türkiye’de faiz düşecek. Göreceksiniz enflasyon da faizle beraber düşecek” demişti.
Öte yandan 700 bin kamu işçisi için yapılan zam pazarlığında, işçilerin talepleri karşılanmış en düşük maaş 15 bin liraya çıkarken ilk 6 ay için de yüzde 45 zam yapılmıştı. Erdoğan, böylece en düşük kamu işçisi ücretini yaklaşık 12 bin liradan 21 bin liranın üzerine çıkardıklarını duyurmuştu. Kamu işçilerine yapılan bu zammın ardından memur kesiminde de beklenti oluşmuştu. Erdoğan bu konuda da “Kamu işçilerinde olduğu gibi en düşük maaşı yine 15 bin liraya çıkararak üzerine de enflasyon ve refah payı olarak benzer bir artış yapacağız. Böylece temmuzda en düşük memur maaşı da 22 bin lirayı bulacak. Memur maaşlarındaki bu artışlar otomatik olarak emekliliklerine de yansıyacak” demişti.
İŞTE ÖNE ÇIKAN HEDEFLER
2024-2028 arasında ortalama yüzde 5.5 büyüme yakalanacak.
2028’de 1.5 trilyon dolar milli gelire ve 16 bin dolar kişi başına gelire ulaşılacak.
5 yıl içinde 6 milyon yeni istihdam yaratılacak.
620 milyar dolar seviyesinde olan dış ticaret, 1 trilyon doların üzerine çıkarılacak.
Enflasyon 2024 yılında yüzde 13.8 ve 2025’te yüzde 9.9’a inecek.
Herkesi kapsayan ‘gelir tamamlayıcı aile destek sistemi’ kurulacak.
En düşük memur maaşı 22 bin liraya çıkarılacak (yüzde 85 zam).
Asgari ücret temmuzda 500 dolarla tarihi rekor seviyeye ulaşacak.
Ev kadınlarına emeklilik hakkı tanınacak.
Emeklilere memurlara yapılacak zam oranında zam yapılacak.
1 milyon Esnafa Bağkur’da prim indirimi. 9000 günden 7 bin 200 güne düşecek.
İhracat 2028’de en az 400 milyar dolara yükselecek.
Turizm gelirleri 2028’de en az 100 milyar dolara çıkacak.
Birinci derece memurlara 3600 ek gösterge verilecek.
Yükseköğrenimdeki gençlerimize bir defaya mahsus cep telefonu ve bilgisayar ediniminde vergi muafiyeti sağlanacak, aylık 10 GB ücretsiz internet verilecek.
Kamuya işe alımlarda görevin getirdiği zorunluluklar dışında mülakatı kaldırılacak.
