Özellikle belediye statüsünden köye dönüşen yerleşimlerde bu boruların değiştirilmediğini vurgulayan Ömer Fethi Gürer, “Bizim bölgemizde de hâlâ asbestli Boruların kansere yol açtığını, bu boruların neden değiştirilmediğini sorarken, CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut ta Adana’nın Avrupa’nın çöp merkezi haline getirildiğini söyledi.
Gürer, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerinde Bakan Murat Kurum’a, asbestli içme suyu borularının durumu ve çöp ithalatıyla ilgili iki kritik soru yöneltti. Bakan Kurum’un verdiği yazılı yanıtlar ise sorunun ciddiyetini gözler önüne serdiğini söyleyen Gürer, “2 bin 700 kilometre asbestli boru halen kullanımda, çöp ithalatı da devam ediyor” dedi.
CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut, TBMM Genel Kurulu’nda Nükleer Düzenleme Kanunu Teklifi’nin görüşmelerinde Türkiye’nin nasıl plastik çöp merkezi haline geldiğini anlattı. Bulut, Alman ve İngiliz televizyonlarında Adana’dan görüntüler verildiğini belirterek, “Biz de tarihi Varda Köprüsü’nden, Misis’ten ya da Adana mutfağından çekim yapmışlardır’ diye düşündük. Ancak, Adana, yabancı ülkelerde “Avrupa’nın Yeni Çöplüğü” olarak tanınıyor” dedi.
(HABER MERKEZİ)- Yüksek eğitimini Adana’da yapan ve uzun süre Adana’da kalarak köy köy, ilçe ilçe gezerek kamuoyu yoklamaları yapıp, daha sonra siyasete atılan CHP Niğde Milletvekili Ömer fethi Gürer, ile CHP Genel Başkan Yardımcısı Burhanettin Bulut, Adana’nın Avrupa’nın çöp alanı haline getirildiğini, asbestli borulardan içilen sularla kanser hastalığının hızla arttığını öne sürdüler.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerinde Bakan Murat Kurum’a, asbestli içme suyu borularının durumu ve çöp ithalatıyla ilgili iki kritik soru yöneltti. Bakan Kurum’un verdiği yazılı yanıtlar ise sorunun ciddiyetini gözler önüne serdiğini söyleyen Gürer, “2 bin 700 kilometre asbestli boru halen kullanımda, çöp ithalatı da devam ediyor” dedi.
ÖMER FETHİ GÜRER NE DEDİ?
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerinde Bakan Murat Kurum’a, asbestli içme suyu borularının durumu ve çöp ithalatıyla ilgili iki kritik soru yöneltti. Bakan Kurum’un verdiği yazılı yanıtlar ise sorunun ciddiyetini gözler önüne serdiğini söyleyen Gürer, “2 bin 700 kilometre asbestli boru halen kullanımda, çöp ithalatı da devam ediyor” dedi.
“ASBESTLİ BORULAR HÂLÂ DEĞİŞTİRİLMEDİ”
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, birçok bölgede hâlen asbestli içme suyu borularının kullanımda olduğunu belirtti. Özellikle belediye statüsünden köye dönüşen yerleşimlerde bu boruların değiştirilmediğini vurgulayan Ömer Fethi Gürer, “Bizim bölgemizde de hâlâ asbestli borular mevcut, neden bir türlü değiştirilmiyor?” diye sordu.
Bakan Murat Kurum, 2002 yılından itibaren içme suyu işlerinde asbestli boru kullanımına son verildiğini belirtti. 2002 öncesinde yaklaşık 15.000 kilometrelik asbestli boru döşendiğini ve bu boruların %82’sinin değiştirildiğini ifade eden Kurum, şu bilgileri paylaştı:
“Geriye kalan 2.700 kilometrelik asbestli boru, belediyelerin talepleri doğrultusunda ve bir plan dahilinde değiştirilmektedir. Su temin sistemleri ve şebekeleri yeniden projelendirilerek bu boruların tamamen kaldırılması hedeflenmektedir.” dedi
“ÇÖP İTHALATI YASAK MI DEVAM MI?”
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in ikinci sorusu ise Türkiye’deki çöp ithalatına yönelikti: “Sayın Bakan, çöp ithalatı devam ediyor mu?”
Bakan Kurum verdiği yazılı yanıtta , tehlikeli atıklar, bertaraf amacıyla ithal edilen atıklar ve çöplerin ithalatının yasak olduğunu belirtti. Ancak ekonomik değere sahip bazı tehlikesiz atıkların geri dönüşüm amacıyla ithalatına izin verildiğini açıkladı. Bu bağlamda ithal edilen atıkların türlerini ve uygulanan denetim mekanizmalarını detaylandırdı:
“Geri dönüşüm yapılmak üzere atık plastik, metal hurda, atık kâğıt, atık cam ve tekstil atıkları gibi materyaller, Bakanlığımızdan Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve Lisans Belgesi almış tesislere ithal edilmektedir. Gümrük aşamasında çevre denetimleri yapılmakta, uygun olmayan atıkların ithalatına izin verilmemektedir.”
2020 itibarıyla atık ithalatına kota uygulaması getirildiğini söyleyen Murat Kurum, bu uygulamanın yerli toplama faaliyetlerinin olumsuz etkilenmemesi amacıyla başlatıldığını kaydetti. Bakan, şu detayları da ekledi:
“Atık geri kazanım tesisleri, kapasitelerinin en fazla %50’si kadar ithalat yapabilmektedir. Ayrıca, plastik atık ithalatına yönelik çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla mali teminat zorunluluğu ve ilave kriterler getirilmiştir. İthal edilecek plastik atıklardaki kontaminasyon oranı %1 ile sınırlandırılmıştır.”
“HALK SAĞLIĞINI TEHDİT EDEN UYGULAMALARI SON VERİN”
Ömer Fethi Gürer, Bakan Kurum’un yanıtlarını değerlendirirken, asbestli içme su boruların tamamen kaldırılması ve çöp ithalatının sıkı şekilde denetlenmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Ömer Fethi Gürer, “Halk sağlığını tehdit eden uygulamalara son verilmesi ve çevre kirliliği ile mücadelede daha radikal adımlar atılması gerekiyor. Asbestli içme suyu boruları tüm ülke genelinde hızla değiştirilmelidir. Asbestli malzeme kullanımı 2004 yılında sınırlanıp 2011 yılında tamamen ülkemizde yasaklanması rağmen halen içme suyu borularında olması bir vurdum duymazlıktır. Bir an önce tüm asbestli içme su boruları değiştirilmelidir .Çöp ithalatında da hassas olunması ve doğa ile insana zarar verici ithalatında önüne geçilmelidir .” dedi.
BURHANETTİN BULUT NE DEMİŞTİ?
CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut ta, Çukurova’nın Avrupa’nın çöp merkezi haline getirildiğini belirtmiş ve kamuoyuna şu açıklamayı yapmıştı.
CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut, TBMM Genel Kurulu’nda Nükleer Düzenleme Kanunu Teklifi’nin görüşmelerinde Türkiye’nin nasıl plastik çöp merkezi haline geldiğini anlattı. Bulut, Alman ve İngiliz televizyonlarında Adana’dan görüntüler verildiğini belirterek, “Biz de tarihi Varda Köprüsü’nden, Misis’ten ya da Adana mutfağından çekim yapmışlardır’ diye düşündük. Ancak, Adana, yabancı ülkelerde “Avrupa’nın Yeni Çöplüğü” olarak tanınıyor” dedi. Bu haberlerin çıkmasının ardından ne Tarım ne de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın hiçbir açıklama yapmadığını kaydeden Bulut, sadece geçen dönem Adana Milletvekili Ömer Çelik’in, “Bu atıkları çevreye kontrolsüz bir şekilde atanlara karşı en güçlü mücadeleyi vereceğiz” dediğini ancak bu açıklamanın da sözde kaldığını bildirdi.
AVRUPA’NIN ÇÖPÜ ADANA’DA
Adana’ya plastik çöp ihanetini nasıl başladığını anlatan Bulut, şöyle devam etti: 2018 yılında, özellikle Uzak Doğu ülkeleri plastik çöpleri ithal ediyordu, Çin bu ithalatı azaltınca yeni merkez Türkiye oldu ve Türkiye’de de en fazla bu ürünler Adana bölgesinden görüldü. Çöplerin yüzde 70’e yakını İngiltere’den; Almanya’dan, diğer Avrupa ülkelerinden geliyor. Bir kısmı dönüştürülüyor; asıl problem olanlar ise dönüştürülemeyenler. Bunların bazıları bin yıl, bazıları beş yüzyıl boyunca doğaya karışmıyor. Atıkların olduğu bölgelerde kanserojen, kimyasal maddeler ortaya çıkıyor.
ATIK DÖNÜŞTÜRMEYİ LİSANSIYLA YAPANLARA SÖZÜMÜZ YOK
Bu işi yapanların bir kısmı lisansıyla yapıyor, bunda hiçbir sorun yok ancak son dönemlerde “merdiven altı” diye tabir edeceğimiz birçok işletme bu plastik atıkları alarak bir kısmını işletip diğer kısmını da muhtelif yerlerde boşaltıyorlar. Burada yapılan araştırmalar sonrası, temiz toprak ile buradan alınan topraklar mukayese edildiğinde 400 bin daha fazla kanserojen etken maddeler, kimyasal maddeler tespit edildi. Greenpeace, bunu açıkladı. Yine, hiçbir kurumdan bir açıklama gelmedi. 2018’ten bu yana, Adana’nın Çukurova’sı, bu bereketli topraklar maalesef bu çöplerle doldu.
ÜZÜMÜN ÇÖPÜ BİZDE
İngiltere’ye ihraç edilen bazı ürünlerin ambalajının Türkiye’ye geldiğinin tespit edildiğini belirten Bulut, TBMM Genel Kurulu’nda çöp atıklarına yönelik örnekler gösterdi. Bulut, “Muhtemelen bu kuru üzüm Manisa’dan İngiltere’ye ihraç edilmiş, İngiltere’de paketlenmiş ve Adana’da, Adana’nın çevre ilçelerinde bunun poşeti bulunmuş. Yine, İngiltere’den bir marketin indirim kuponları; bir domuz eti paketi; Almanya’daki bu ürün de Türkiye’de yok ancak atığı Adana’da var” dedi.
İhraç edilen ürünlerin, plastik çöplerinin Türkiye’ye döndüğünü kaydeden Bulut, şöyle devam etti: Üzümü yiyorlar, ambalajı çöp olarak Adana’ya gönderiyorlar. Adana’yı, Çukurova’yı “dünyanın en bereketli toprakları” diye tarif ederiz. Ancak Adana’nın o bereketli toprakları, turizm bölgeleri tehlike altında. Avrupa’nın 1 numaralı plastik çöp ithalatçısı olmuş durumdayız.
BEN VİTAMİN GÖNDERİYORUM, ONLAR ZEHİR
Adana’da bir narenciye yetiştiricisi “Ben Avrupa’ya vitamin gönderiyorum, narenciye gönderiyorum ancak onlar bize zehir gönderiyor” diyor. Gelişmiş ülkeler bu konuda her türlü tedbiri alırken Türkiye’de bu çöplerin artışa geçmesi bu iktidarın sorumluluğundadır. Sıfır Atık Projesi’ni her seferinde dile getiren, plastik poşetlerin marketlerde satışına izin veren iktidar, Adana’nın plastik atık merkezi hâline getirilmesinde sorumludur. Bir an önce plastik çöp ithalatının yasaklanması ve Türkiye’nin bir çöplük olmaktan çıkarılması gerekmektedir.
