Haber: Yener EKİNCİ
ADANA (BÖLGE) – Adana Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Nihat Köse, bu yıl Kurban Bayramı’nın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını gölgesinde geçirileceğini belirterek, “Salgınının dünyada ve ülkemizde devam ediyor olması, kurban hizmetleri sürecince halk ve çevre sağlığı açısından geçmiş yıllara göre ilave bir kısım tedbirlerin alınması zorunluluğunu ortaya koyuyor” dedi.
KURBANLIK SAYISI GEÇEN YILA GÖRE ARTTI
Başkan Köse, geçen yıl büyükbaşta 10 bin 728, küçükbaşta ise 136 bin 109 olan kurbanlık hayvan sayısının, bu yıl artarak 12 bin 669 büyükbaş ve 138 bin 148 küçükbaş olduğunu söyledi. Kurban bayramı öncesi vatandaşları uyaran Köse, “Vatandaşlarımızın kurban alırken mutlaka belediyelerin belirlediği kurban satış yerlerinden kulağı küpeli ve büyükbaşlarda pasaportu olan hayvanları almalarını öneririz. Hayvanın kulağında küpe olması demek o hayvanın veteriner hekim muayenesinden geçtiğini ve sağlıklı olduğunu gösterir” dedi.
KÜPELİ HAYVANLARDA SAĞLIK SORUNU YOKTUR
Kurban edilecek hayvanın kulağı küpeli de olsa, satın alacak kişi tarafından kontrol edilmesi gerektiğini vurgulayan Köse şöyle devam etti: “Küpeli hayvanlarda sağlık sorunu yoktur. Ancak muayeneden sonra bir şey olmuş mudur? Kurbanı kesecek kişi bu konuda kendisi de bir değerlendirme yapmalıdır. Satın alınacak kurbanlık mutlaka incelenmelidir. Örneğin, hayvanın tüyleri parlak olmalıdır. Kurbanlık canlı bakmalı, çevresi ile ilgili olmalıdır. Topallığı ve uzvu eksik olmamalıdır. Kurban kesecek kişi hayvanın bu özelliklerini kontrol ettikten sonra rahatlıkla alabilir. Ancak yine de aklında soru kalan kişiler, gerekirse bizden yani Veteriner Hekimleri Odası’ndan yardım istemelidir.”
PANDEMİDE İLAVE ÖNLEMLERİN ALINMASI ÖNEMLİDİR
‘’Pandemi yaşadığımız şu günlerde özel önlemler alınması gerektiği açıktır’’ diye konuşan Başkan Köse, ‘’Covit – 19 salgını nedeniyle daha da büyük önem kazanan gıda güvenliği, kurbanın kesimi, kesim yerleri, kesecek kişilerin sağlığı, hayvan nakilleri, araçların dezenfeksiyonu çok daha fazla dikkatli ve kurallara tam uyumla yürütmemiz gereken süreç haline gelmiştir. Bu nedenlerle pandemi süresince yürütülecek kurban hizmetlerinde, geçen yıllara göre ilave önlemlerin alınması büyük önem kazanmıştır’’ diye konuştu.
VETERİNER HEKİMLERİ ODASI İLE İŞBİRLİĞİ YAPILMALI
Köse, alınması gereken önlemleri söyle sıraladı: ‘’Kurban hizmetleri süresince kurbanlık hayvan tedarikinde, nakillerinde, satış ve kesim yerlerinde hayvan sağlığı, hayvan refahı, veteriner halk sağlığı ve çevre sağlığı açısından herhangi bir risk ve aksaklık yaşanmaması için çalışmalar, İl Pandemi Komisyonu ile Kurbanlık Hizmetleri Komisyonu’nun işbirliği içinde yürütülmeli, bu komisyonda mutlak suretle Veteriner Hekimleri Odası’nın temsilcisi bulunmalıdır. Kurban satış, kesim ve parçalama yerlerinde Veteriner Hekimleri Odaları ile işbirliği içerisinde, serbest veteriner hekimlerden yararlanılarak, yeterli sayıda veteriner hekim istihdamı ile etkin bir denetim yapılmalıdır.’’
HER KESİM MERKEZİNDE 4 VETERİNER HEKİM OLMALI
‘’İller arasında hayvan nakli yapacak kişiler hem gidişlerinde hem de bayram sonrası dönüşlerinde sağlık kontrolünden geçirilmelidir. Hayvan pazarları satış yerlerine giriş çıkışlarda hijyen tedbirlerinin alınması ve giriş çıkışlarda kişilere ateş ölçümü yapılması, eldiven, galoş maske gibi tedbirlerin alınması, pazar yerinin kapasitesinin yarısı kadar insanın alınması önemlidir. Ayrıca kesimhaneler, kurban kesim yerleri vardiyalı ve randevulu olarak kesim yapmalılar. Kesimler bayramın 1’nci, 2’nci, 3’üncü gününe yayılmalıdır. Her vardiyada her kesim merkezinde 4 veteriner hekim görevlendirilmelidir. Kesim yapacak kasaplar ve yardımcı personelin sağlık kontrolleri yapılmalı, önlük, çizme, bone, maske ve eldiven kullanması sağlanmalıdır. Kesimden sonra elde edilen etler ve tüketilebilir sakatatlar, sahiplerine ayrı ve gıda ambalajına uygun şekilde teslim edilmelidir.’’
KENDİNİZİ YARALAMAYIN VE ETİ İSRAF ETMEYİN
Kurbanlıkların kesim işlerinin çok önemli olduğuna değinen Köse, ‘’Her bayramda yurttaşlarımız kesimi kendisi yapmaya çalıştığı için kendilerini yaralamaktadır. Kesim mutlaka ehil kişilerce ve belediyelerin belirlediği kesim yerlerinde yapılmalıdır. Ayrıca ehil olmayanların kesim yapması sonucu yüzde 5-10 civarında etin israf olduğu ve derilerinde kesilmesi nedeniyle ekonomik değerini yitirdiği gözlenmektedir’’ diye konuştu.
KURBANI KESER KESMEZ MANGAL YAKMAYIN
Kurban kesiminden sonra etlerin klimalı bir odada, ölüm sertliği geçinceye kadar bekletilmesi ve buzdolabında üst üste yığmadan saklaması gerektiğini dile getiren Köse, şunları kaydetti; ‘’Dikkat edilmesi gereken bir konu da taze kesilen etlerin hemen tüketilmemesidir. Hayvanlar ilk kesildiklerinde ölüm sertliği dediğimiz sertlikte olur. Bekledikçe metabolizma ile oluşan asitlerin de etkisi ile bu sertlik yavaş yavaş kaybolur. Ölüm sertliğinin geçmesi hayvanın cinsine, etin beklediği ısı derecesine bağlıdır. Kümes hayvanlarında ölüm katılığı bir saatte geçer. Sığır, koyun gibi hayvanların ölüm sertliği sıfır derecede 10 gün içinde, 15 derecede üç günde kaybolur ve et yenecek konuma gelir. Taze kesilmiş etin sindirimi çok zordur, hazımsızlık yapabilir ve sert olmasından dolayı pişirilmesi zordur. Gün içerisinde sindirim sıkıntılarıyla savaşmak istemiyorsanız, etleri 1-2 gün beklettikten sonra tüketmeniz lazım gelir.’’
VETERİNER HEKİMLER ZOR ŞARTLAR ALTINDA ÇALIŞIYOR
Veteriner hekimlerin yaşadıkları sorunlara da dikkat çeken Başkan Köse, şunları vurguladı; ‘’Serbest kiniklerin İTS ve E reçete sorunu; ilaçlarda karekod sistemi getirilmeden kesimhaneler ruhsatlandırılmadan İTS ve E reçete sadece serbest çalışan kliniklerin çözülemez sorunu durumundadır. Sağlıkta şiddet ve yıpranma (fiili hizmette) yasasında Veteriner Hekimlerin olmaması hafif itibarıyla onur kırıcıdır. Biz veteriner hekimler, zoonozlarla mücadele ederken hastalıklara yakalanıyor hatta ölüyoruz. Bazı mesleklerde yeşil pasaport serbest çalışanlara da verilirken bizlerin almaması bilimsel gelişmelerin takibi için önemlidir. Bu nedenle biz de almalıyız. Daha birçok sorunumuz var ama bu günlük bu kadarını gündeme getirelim. Bu vesileyle Adana Veteriner Hekimler Odası olarak bu süreçte ilgili tüm kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmaya ve bu sürecin sorunsuz geçmesi için tüm katkıları sunmaya hazır olduğumuzu belirtmek isterim.’’
