ADANA (BÖLGE)-Herhangi bir kamu kuruluşunda devlet memuru olanlar, bu statüde kaldıkları süre zarfında, kanunlarca belirlenmiş hak, ödev ve sorumluluklara sahip olduğu bu haklar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda belirtilmiştir. Peki, memurların temel hakları nelerdir?
Kişilerin memur olur bir devlet dairesinde işe başlamalarının ardından 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilmiş olan bazı hak, ödev ve sorumlulukları bulunmaktadır. Memurların belirlenen bu hak, ödev ve sorumluluklarını oluşturup koruyan bütün kurallar, onların statüsünü oluşturur. Bugün sizin için memurlar için belirlenen bu hak, ödev ve sorumluluktan haklarını ele alacağız. Son zamanlarda merak en çok merak edilen konular arasında olan memurların temel hakları ile ilgili bu haberimize göz atarsanız konuyla ilgili detaylı bir bilgiye sahip olabilirsiniz. Peki, memurların temel hakları nelerdir? İşte ayrıntılar…
MEMURLARIN TEMEL HAKLARI NELERDİR?
Devlet kurumlarında çalışan memurların kanunlarca belirlenen en temel hakları şu şekilde sıralanabilir.
– Memurluk statüsünün düzenlenmesi: 1982 Anayasası ile memurların nitelikleri, atan-malan, görev ve yetkileri, haklan ve yükümlülükleri, aylak ve ödenekleri ve diğer özlük işlerinin kanunla düzenlenmesi esasını getirmiştir. Bu düzenleme ile Türkiye’de memuriyet yapan kişilerin statüleri belirlenmiş ve kamu görevlileri için düzgün bir statü sağlamıştır.
-İzin hakkı: Memurlar çalışmaları süresince çeşitli izinlerden yararlanma hakkına sahiplerdir. Bu izinler, yıllık izin, mazeret izni, hastalık izni, aylıksız izin olmak üzere dört kategoride toplanmıştır.
Yıllık izin: Her memurun yılda 20 ila 30 gün süre ile dinlenme izni vardır. Yıllık izin süresi, hizmeti bir yıldan on yıla kadar (on yıl dâhil) olanlar için 20 gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gün olarak belirlenmiştir.
Mazeret izni: Mazeret izinleri, “amirin takdirine bağlı” ve “amirin takdirine bağlı olmayan” izinler olarak ayrılmıştır. Amirin takdirine bağlı mazeret izinleri, bir yıl içinde en fazla 10 gündür.
Amirin takdirine bağlı olmayan mazeret izinleri de, doğum, evlenme ve ölüm olaylarında verilen izinlerden oluşmaktadır. Ayrıca erkek memura, karısının doğum yapması sebebiyle isteği üzerine üç gün; yine memura isteği üzerine, kendisinin veya çocuğunun evlenmesi, annesinin babasının, eşinin, çocuğunun veya kardeşinin ölümü halinde beş gün izin verilir.
Hastalık izni: Memurlar için hastalıkları durumunda verilecek raporlarda gösterilecek lüzuma göre üzerine, aylık ve özlük haklarına dokunulmadan izin hakkı tanınmıştır. Bu izinler, on yıla kadar (on yıl dâhil) hizmeti olanlara 6 aya kadar; on yıldan fazla hizmeti olanlara 12 aya kadar; kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananlara 18 aya kadar izin verilir.
Aylıksız izin: Memurun bakmaya mecbur olduğu ve bakmadığı takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi hallerinde aylıksız izin hakkı tanınmıştır. Bu durumlarda memurlara, en çok altı aya kadar aylıksız izin verilebilir.
-Aylık ve yolluk hakkı: Memurun çalışmasının karşılığı olarak elde ettiği mali hakka aylık denir. Memurların aylıkları, her ayın on beşinde peşin olarak ödenir. Ayrıca memurlara, yurt içinde ve yurt dışında geçici olarak görevlendirilmeleri durumunda ilgili mevzuat uyarınca yolluk ödenmektedir.
-Emeklilik hakkı: Emeklilik, tüm işçiler için olduğu gibi memurlar için de önemli bir haktır. Memurlar, belirli bir yaş sınırına ulaşınca emekli olurlar. Genel olarak memuriyette emekliye ayrılma yaşı 65’tir. Bu yaş haddi daha düşük düzeyde tutulduğu gibi, daha biraz yüksek tutulduğu memuriyetlerde vardır.
