(HABER MERKEZİ)-Yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 9,4’ten yüzde 12,2’ye yükselten Merkez Bankası, tahminler üzerindeki temel riskleri 15 maddede sıraladı.
Merkez Bankası (TCMB), dün yılın ikinci enflasyon raporunu açıkladı. Başkan Şahap Kavcıoğlu’nun tanıtımını yaptığı raporda, 2021 yılı sonu enflasyon tahmini yüzde 12,2’ye yükseltildi.
Naci Ağbal’ın başkanlığı döneminde ocak sonunda açıklanan yılın ilk raporunda, yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 9,4 olarak açıklanmıştı.
Kavcıoğlu, tahmindeki 2,8 puanlık artışın 1,8 puanlık kısmının “TL cinsinden ithalat fiyatlarındaki artış” (Döviz kuru, petrol ve ithalat fiyatları dahil) kaynaklandığını açıkladı. Bu durum da büyük oranda, TCMB’deki başkan değişimi kararı sonrasında döviz kurlarındaki artıştan kaynaklandı.
Raporda, enflasyon tahminleri oluşturulurken esas alınan görünüm ve para politikası duruşunu değiştirme ihtimali bulunan makro iktisadi riskler de paylaşıldı.
Raporun ‘Enflasyon Tahminleri Üzerindeki Temel Riskler’ başlıklı bölümünde 13 maddede riskler şöyle sıralandı:
MALİYET BASKILARI
1- Uluslararası emtia fiyatlarının bulunduğu yüksek seviyeler, enflasyon görünümü üzerinde yukarı yönlü risk oluşturmaya devam etmektedir. Petrol üreticisi ülkelerin arz kısıtlamalarını ne hızda ve derecede gevşetecekleri petrol fiyatlarının önümüzdeki dönem seyrinde belirleyici olacaktır.
2- Küresel tedarik zincirindeki aksamalar üretici fiyatlarının artmasına sebep olmaktadır.
3- Üretici fiyatlarının tüketici fiyatlarına geçişkenliği ve bunun kaynakları yakından takip edilmektedir. 4- Arz yönlü enflasyonist unsurların beklentiler üzerindeki ikincil etkileri ve finansal göstergelerle etkileşimi yakından takip edilecektir.
PARA POLİTİKASI AKTARIMINA DAİR BELİRSİZLİKLER
5- Son dönemde ülke risk priminindeki artış, finansal piyasalardaki oynaklık ve portföy çıkışları kur üzerindeki yukarı yönlü baskıları artırmıştır. Bu durum fiyatlama davranışları ve enflasyon görünümü üzerinde risk oluşturmaktadır.
6- Küresel talepteki toparlanma ve enflasyon beklentilerindeki yükseliş uzun vadeli tahvil getirilerini yükseltmektedir. Gelişmiş ülke para politikalarına bağlı olarak risk iştahında gözlenen dalgalanmalar sermaye akımları kanalıyla döviz kurları ve enflasyon üzerinde etkili olabilecektir.
7- 2020 yılındaki hızlı kredi genişlemesinin ve tasarruf artışının birikimli etkilerinin yanı sıra 2021 yılının ilk çeyreğinde bireysel kredilerde gözlenen canlı seyrin iç talebi desteklemesi parasal sıkılaştırmanın yavaşlatıcı etkilerini ve dezenflasyon sürecini geciktirmektedir.
8- Yurt içi yerleşiklerin yabancı para birimi cinsinden mevduatlarını azaltma eğilimi Türk lirası ve Türk lirası cinsi varlıklar üzerindeki baskıyı azaltmakla birlikte, bu eğilimin kalıcılığı yakından takip edilecektir.
SALGIN VE İKTİSADİ FAALİYET
9- Salgının yurt içi ve yurt dışındaki seyri ile aşılama süreci iktisadi faaliyet üzerinde her iki yönde risk oluşturmaktadır. Artan vaka sayıları sonrasında alınan kısıtlama kararları iktisadi faaliyeti kısa vadede yavaşlatacaktır. Diğer yandan yurt içinde ve dışında aşılamanın öngörülenden daha süratli gerçekleşmesi, mal ve hizmet ihracatı ile yurt içi hizmet sektörlerindeki iyileşmeyi destekleyebilecektir.
10- Salgına bağlı olarak talep koşullarının ve kapanmaların sektörler itibarıyla farklılaşması ile istihdamı korumaya yönelik tedbirler, çıktı açığı ve birim işgücü maliyetlerinin ölçümünü zorlaştırmakta ve enflasyon tahmin belirsizliğini artırmaktadır.
11- Salgının küresel ölçekte etkisini yitirmesiyle başlayacak normalleşme sürecinde turizmde görülebilecek toparlanma, talep ve dış denge kaynaklı olarak enflasyon üzerinde etkili olabilecektir.
ENFLASYON BEKLENTİLERİNİN YÜKSEK SEYRİ
12- Enflasyonun kısa vadedeki yukarı yönlü seyri orta vadeli enflasyon beklentilerini olumsuz etkileyerek beklentilerin tahmin hedeflerine yakınsama hızını yavaşlatma riski oluşturmaktadır.
13- Finansal oynaklık ve enflasyon belirsizliğinin artması fiyatlama davranışlarına dair riskleri canlı tutmaktadır.
PARA, MALİYE VE FİNANSAL POLİTİKALARIN EŞGÜDÜMÜ
14- Salgının etkilerini sınırlamaya yönelik tedbirlerin kamu finansman ihtiyacını artırmasına bağlı olarak yönetilen/yönlendirilen fiyat ve vergi ayarlamalarının mevcut Rapor’da öngörülen patikanın üzerinde kalması enflasyondaki düşüş sürecinin gecikmesine yol açabilecektir.
15- Kredi büyümesini yukarı yönde etkileyebilecek ve sıkı parasal duruşun aktarımını sınırlayabilecek dışsal unsurlar; toplam talep, cari denge, dış finansman ve risk primi kanallarıyla enflasyon görünümünü olumsuz etkileyebilecektir.
