ADANA (BÖLGE)-Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığınca, ABD’nin New York şehrindeki Harvard Club’ta “Türk-Amerikan İlişkileri: Ortak Köken, Yeni Vizyon” başlıklı panel düzenlendi.
Panele Dışişleri Bakan Yardımcısı Kıran, Altınbaş Üniversitesi Rektörü ve Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Çağrı Erhan ve CNN Türk Genel Müdürü Bora Bayraktar konuşmacı olarak katıldı.
Panelin moderatörlüğünü EastWest Enstitüsü Başkanı Cameron Munter yaptı.
Kıran, yaptığı konuşmada, Türkiye-ABD ilişkilerinin sadece iki taraflı değil, çok taraflı olduğunu söyledi.
Geçmişte Kosova, Kore ve Afganistan gibi bölgelerde müttefiklik kurduklarını anımsatan Kıran, “Tarih bize iki ülke arasındaki ilişkinin hayati önemde olduğunu göstermiştir.” ifadesini kullandı.
Kıran, Türkiye’nin ciddi tehditler altındaki coğrafyada yaşadığını ve kendini savunma ihtiyacı duyduğunu vurgulayarak, “ABD ile savunma sistemi konusunda uzun süre görüştük ve 17 ay bekledik. Mevkidaşlarımızdan çaba göstermelerini bekledik ancak aldığımız cevap ve verilen zaman tatmin edici değildi. Rusya, bize makul bir zaman verdi ve bizim de acil ihtiyacımız olduğu için onlardan aldık.” diye konuştu.
S-400 meselesinin ABD’de “Düşmanlarına Yaptırımla Karşı Koyma Yasası (CAATSA)” çerçevesinde tartışılmasına da tepki gösteren Kıran, Türkiye ile ABD arasında bir diğer sorunun da terörle mücadele olduğunu ifade etti.
Kıran, “FETÖ sadece Türkiye için değil, aktif olduğu tüm ülkeler için bir tehdittir. Bunlarla mücadelede tüm müttefiklerimizden destek bekliyoruz ancak ne yazık ki birçok FETÖ mensubunun ABD’de serbestçe yaşadığını görüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Müttefikimiz ABD’den bu terör örgütünü desteklememesini bekliyoruz”
ABD’nin Suriye’deki terör örgütü YPG/PKK’ya desteğine işaret eden Kıran, “PKK, ABD de dahil birçok ülkede terör listesinde ancak bu bölgedeki stratejik ortağımız (ABD), YPG/PYD’nin konumunu DEAŞ’ı yenmek için destekliyor. Bir terör örgütüne destek vererek, diğerini yenemeyeceğiniz açık. Müttefikimiz ABD’den bu terör örgütünü desteklememesini bekliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Kıran, tüm olumsuzluklara rağmen Türkiye ile ABD ilişkilerinin geleceğinden umutlu olduğunu belirterek, “ABD’nin Türkiye’ye, Türkiye’nin de ABD’ye ihtiyacı olduğuna inanıyoruz.” görüşünü paylaştı.
New York’tan önce Washington’a yaptığı ziyareti de değerlendiren Kıran, “Oradaki ana gündem S-400 meselesiydi. Burada birçok insanın bizim önce bu sistemler için ABD’ye geldiğimizi ve olayın arka planını bilmediğini gördük.” diye konuştu.
“ABD’nin daha fazla müttefik kazanmaya ihtiyacı var”
Prof. Dr. Erhan da Türkiye-ABD ilişkilerinin 1800’lü yıllara dayandığını ve birçok iniş çıkış yaşadığını kaydederek, iki ülkenin sorunlarını çözmede her zaman başarılı olduğunu söyledi.
“ABD ve Türkiye ilişkileri, doğası gereği karşılıklı saygı ve birbirini anlama çabasına bağlıdır.” diyen Erhan, dünyanın yeni bir çağa girdiğine, bu çağı da teknoloji ve ABD’nin liderliğinin yaşadığı zorlukların şekillendirdiğini anlattı.
Erhan, uzmanların 21. yüzyılda Çin’in ABD’ye büyük zorluk çıkaracağını öngördüğüne dikkati çekerek, “Bu durumda ABD’nin daha fazla düşman üretmek yerine, daha fazla müttefik kazanmaya ihtiyacı var.” dedi.
“ABD’nin Orta Doğu’daki ittifakları bölgenin gerçekleriyle uyuşmuyor”
CNN Türk Genel Müdürü Bayraktar da ABD ile Türkiye arasındaki sorunları küresel sorunların da etkilediğine değinerek, bu sorunları, coğrafi rekabetler, enerji güvenliği ve göç olarak sıraladı.
ABD’nin Orta Doğu’da kurduğu ittifakları eleştiren Bayraktar, “ABD, Suudi Arabistan, Körfez ülkeleri, İsrail’in yanı sıra YPG’ye de yaklaşarak ittifak kurmaya çalışıyor ancak ben bu ittifakların, o bölgenin gerçekleri ile uyuştuğunu sanmıyorum.” diye konuştu.
S-400’lerin Rusya’dan alınmasının Türkiye’nin ilk tercihi olmadığına dikkati çeken Bayraktar, “Türkiye, umutsuz olduğu için bu yola girdi.” dedi.
Bayraktar, ABD’nin, F-35 ve S-400 konusunda Türkiye’ye baskı yaptığına işaret ederek, bu baskıların işe yaramadığını sözlerine ekledi.
