HABER: AYŞE TOPAK
ADANA (BÖLGE)-Uzman Diyetisyen Ece Dönmez obezite probleminin kısırlık sebebi olabileceği ve nelere dikkat edilmesi gerektiği hakkında önemli bilgiler verdi.
Ece Dönmez, “Son yapılan araştırmalar, Türk insanının obezitede Avrupa 1.si olduğu gerçeğini ortaya koymaktadır. Obezite, diyabet, kanser, kalp damar hastalıkları gibi kronik hastalıkların ortaya çıkmasında en önemli etkenken, günümüzde son bilimsel gerçekler obezitenin üreme sağlığını bozduğunu göstermiştir. İnfetilite (kısırlık), kadın kaynaklı, erkek kaynaklı veya her ikisinin de sebep olduğu bir durum olup, kadın, erkek veya çiftlerin her ikisinin de obez olması infertilite riskini artırmaktadır.
- Kadın İnfertilitesinde Obezitenin Rolü
Adet döngüsünü düzenleyen ince bir hormonal denge vardır, yağ dokusundaki artış bu hormonal dengeyi bozabilir ve adet döngüsünü etkileyebilir. Dolayısıyla infertiliteye neden olabilir. İlave olarak, yumurtalıklar ve vücuttaki yağ hücreleri östrojen östrojen üretir. Vücut ağırlığı arttıkça yağ hücreleri de büyür ve daha fazla östrojen salgılanır. Çok fazla doğal östrojen, vücudun hamileymiş gibi tepki vermesine neden olabilir. Bu da yumurtalamayı engelleyebilir. Bununla birlikte yağ hücrelerinin fazlalığı, üreme dokularında kalıcı hücre hasarına ve iltihaba neden olan toksik etki gösterebilir. Obez kadın bireylerde, gebelik oluşmasını engelleyen bir faktörde özellikle karın bölgesindeki yağlanmanın artmasının sonucu olarak insülin direnci gelişmesidir. İnsülin direnci de vücudun yumurta üretmesini baskılayarak adet döngüsünün hiç olmamasına sebep olabilir. Benzer olarak, obez kadın bireylerde infertilitenin de bir nedeni olan polikistik over sendromuna daha sık rastlanılmaktadır. Bununla birlikte, aşırı kilolu veya obez olan bireylerde yumurtlama fonksiyonunda her zaman azalma olmayabilir; ancak, o zaman da yumurtaların kalitesinin azaldığı görülmüştür. Son olarak, gebe kalmak isteyen ve tüp bebek tedavilerine başvuran çiftler arasında, obez olan kadınların başarı şansı ve canlı doğum şansı daha düşük olduğu görülmüştür. Obezite durumunda yardımcı üreme tekniklerinin başarısını da olumsuz etkilenmektedir. Sonuç olarak, obezitenin, yumurta, hormon, metabolik ve endometriyal bozukluklara yol açarak kadınlarda infertiliteye neden olduğunu söyleyebiliriz. - Erkek İnfertilitesinde Obezitenin Rolü
Erkek obezitesi hormonal değişikliklere, sperm sayısının ve kalitesinin azalmasına, anormal seksüel fonksiyona yol açabilmektedir. Yüksek kalorili ve kötü beslenme alışkanlığı ve azalmış fiziksel aktivitenin sonucu olarak ortaya çıkan obezite ve ilişkili metabolik hastalıklar (diyabet, kalp hastalıkları, hipertansiyon gibi) infertilite için risk faktörüdür. Vücutta biriken fazla yağ, erkek hormonu testosteronu östrojene dönüştürerek testislerin uyarılmasını azaltır. Araştırmacılar, erkeklerde yüksek Beden Kütle İndeksinin (BKI’nın) azalmış testosteron düzeyleri ile ilişkili olduğunu bildirmişlerdir.
Obezite çiftlerin üreme sağlığını etkilediği gibi tedavi sürecini de etkilemektedir. Fazla kilolu veya obez bireylerin ideal vücut ağırlığına gelmeleri infertilitenin önlenmesinde önemlidir ve infertilite tedavilerinde ilk hedeflerden biri olmalıdır. Çiftler, yaşam tarzı değişiklikleri, hormonal ve metabolik tedaviler, fiziksel aktivitenin arttırılmasıyla birlikte doğru planlanmış bir beslenme programı ile obezitenin önüne geçebilirler. Obezite problemi ortadan kalktığı zaman infertilite tedavisi de daha iyi sonuçlar verecektir.
