Ocak soğuklarının günahını alıyoruz…En çok duyduğumuz şikayet renkli söz de “Hiç bu kadar soğuk olmamıştı” şeklinde. Doğru, soğuk olmaya soğuk. Bu ayın genetiği, Kuzey Yarımkürede üşütmek, Güney Yarımkürede de terletmek üzere yaratılmış. Zaten adı üstünde, Ocak; yani ateş, yanı ısı…
“Hiç böyle soğuk görülmedi” lafına gelince, kocaman yanlış. 1929’dan bu yana tutulan kayıtlara bakarsanız daha soğuk Ocak günleriyle bol bol karşılaşırsınız. Benim çok iyi tanıdığım ve 20 Ocak 1964’te ölçülmüş bir EKSİ 8,1 soğuk var ki, eh!.. İşte ben soğuk diye ona derim. Bu yılın en soğuk gecesi eksi 1’in altına düşmedi ki!..
Eee, o zaman biz ne diye bu kadar üşüyoruz?
Sorunun cevabını önceki gün aldım. Elektrik borcumuz, geçen yılınkini tam olarak katlamış. Gaz faturası ise kabus gibi, katlamakla kalmamışi esaslı biçimde sollamış da…
Eşim faturadaki borç hanesindeki rakamların yanlış olabileceğinden kuşkulanmıştı. Ne zaman ki televizyonlarda mutlu ve kutlu haberleri duyduk, yetmedi, komşuların şikayetiyle doyduk, anladım ki bu denli üşümemizin nedeni Ocak ayının masum soğuğu değil, gelen zamlı tarifelermiş. Zamlı derken, sıradan zam değil bunlar,alev alev yanan ve yakan muazzam zamlar.
OCAK AYININ BEDEN ÖLÇÜLERİ NASILDIR?
93 yıllık kayıtlar üzerinden bulanan değerler şöyle:
Ortalama sıcaklık: 9,5 derece.
Ortalama en yüksek sıcaklık: 14,8 derece.
Ortalama en düşük sucaklık: 5,2 derece
Ortalama güneşleme süresi: 4.5 saat.
Ortalama yağışlı gün sayısı: 12
Aylık ortalama yağış miktarı: 111,1 mm.
Aynı dönem içinde Ocak’ta 26,5 dereceyi bulan sıcaklık da 6 Ocak 1971’de ölçülmüş.
AĞAÇLARDA BEREKET SOĞUKLAMAYA BAKAR
Kökten donmasını bir yana bırakırsak, her meyve ağacının kış mevsiminde belli bir süre soğuklanması gerekiyormuş. Bazılarına iki gün falan yeterken, bazıları en az sekiz gün üşümezse küsüyor, meyve veriminde cimrilik yapıyormuş. Bilim bu ölçütü saate bağlamış; altı-üstü rakamlar olmakla birlikte, yaygın olarak soğuklama süresi 500 ile 1000 saat arsında değişirmiş. Elma ise 1500 saat arıyormuş. Çok yıllık her bitki arzu ve niyaz eylediği soğuklama süresinden mahrum kalırsa, hem tomurcuklanmasıyla, hem de meyve tutmasıyla pek fakir kalıyormuş.
ÜŞÜTEN SICAK FATURA
Lafın sonunu bağlamak için en başa dönmek zorunlu. Bizi soğuklar değil, alev alev elektrik ve dahi doğal gaz faturaları üşütüyor. Yalnız bunlar mı? Değil elbette. Kışın arada sırada Gülek’teki yayla evimizde bir-iki gün geçirmek hoşumuza gider. Geçtiğimiz yıl 27.5 Liraya aldığım bir çuval briket kömür, bu sonbaharda 78 Lira olmuştu; neredeyse 3 misli yani!..
“Ne oluyoruz?” diyenlere şöyle bir cevabım var:
Alev alev faturaların sıcaklığı ile donuyoruz kardeşim, resmen donuyoruz. Bir emekli olarak aldığımız zam, siftah, daha ilk ayda ve sadece elektrikle gaz nedeniyle üff-püff uçup gitti.
Benden bu kadar; söz sırası sizde…
