(HABER MERKEZİ)- Avrupa Komisyonu, sosyal medyanın çocukların ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine karşı harekete geçti. Fransa, İspanya, İtalya, Danimarka ve Yunanistan, çocukların çevrimiçi ortamda daha güvenli bir şekilde bulunabilmesini sağlamak amacıyla yeni bir yaş doğrulama uygulamasını pilot olarak test etmeye başlıyor.
Bu uygulama, çocukları uygunsuz içeriklerden, siber zorbalıktan ve yabancı kişilerle istenmeyen temastan korumayı hedefliyor.
Geliştirilen yaş doğrulama uygulaması, 2026 yılında tüm Avrupa’da hayata geçmesi planlanan Avrupa Dijital Kimlik Cüzdanı ile aynı teknik altyapıya sahip olacak. Pilot uygulamaya katılan beş ülke, bu modelin ulusal ihtiyaçlara göre uyarlanmasını sağlayabilecek; isterlerse mevcut bir dijital uygulamaya entegre edebilecek ya da ayrı bir platform olarak sunabilecek.
Bu kapsamda Avrupa Birliği Komisyonu, çevrimiçi platformların çocukları daha etkili bir şekilde koruyabilmesi için rehber ilkeler de yayımladı.
Dijital Hizmetler Yasası (DSA) Uygulanıyor: Platformlar Yakından İzleniyor
Geçtiğimiz yıl yürürlüğe giren ve tüm AB ülkelerinde geçerli olan Dijital Hizmetler Yasası (DSA), başta Google (Alphabet), Meta (Facebook, Instagram), TikTok (ByteDance) ve Elon Musk’ın X platformu olmak üzere, büyük dijital şirketleri daha katı yükümlülüklerle karşı karşıya bırakıyor.
Bu yasaya göre platformlar:
- Bağımlılık yaratan tasarımlardan uzak durmalı,
- Siber zorbalığa karşı önlem almalı,
- Zararlı içerikleri hızlıca tespit edip kaldırmalı,
- Yabancılarla teması sınırlayan sistemler kurmalı.
DSA kapsamında hâlihazırda birçok platformun çocuk güvenliğine ilişkin kurallara uyup uymadığı hakkında AB denetçileri tarafından soruşturmalar yürütülüyor.
Küresel Alarm: Sosyal Medya Çocukların Ruh Sağlığını Tehdit Ediyor
Çocukların sosyal medya kullanımı küresel çapta ciddi bir sorun olarak ele alınıyor. Özellikle:
- ABD’de onlarca eyaletin Meta’ya dava açması,
- Avustralya’nın 16 yaş altındaki çocuklar için sosyal medyayı yasaklaması,
gibi gelişmeler, dijital ortamda çocukların karşı karşıya olduğu risklerin boyutunu gözler önüne seriyor.
AB Teknoloji Komiseri Henna Virkkunen, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Platformların, çocukları riske atan uygulamalara devam etmek için artık hiçbir bahanesi kalmadı” dedi.
UNICEF ve Uluslararası Öneriler: Çocuklar İçin Dijital Güvenlik Nasıl Sağlanabilir?
UNICEF ve çocuk hakları üzerine çalışan uluslararası kuruluşlar, çevrimiçi güvenliği artırmak adına şu önlemleri öneriyor:
- Ebeveyn denetim araçlarının geliştirilmesi ve dijital okuryazarlığın artırılması,
- Zorunlu yaş doğrulama sistemleriyle çocukların erişiminin sınırlandırılması,
- Şeffaf algoritmalar kullanılarak zararlı içeriklerin çocuklara ulaşmasının önlenmesi,
- Dijital haklar bilinci ile çocukların verilerinin korunması ve paylaşımının sınırlandırılması,
- Psikolojik destek mekanizmaları aracılığıyla çevrimiçi zorbalığa uğrayan çocukların desteklenmesi.
UNICEF’in bu yöndeki çağrısı nettir: “Çocuklar için dijital dünya, gerçek dünya kadar güvenli olmalıdır.”
