(HABER MERKEZİ)-Artan petrol fiyatları ve döviz kurundaki haraketlilik, tarımsal maliyeti de artırdı. Tarımsal girdi fiyat endeksi Nisan ayında yıllık bazda 30,12, aylık bazda yüzde 2,03 artış gösterdi.
İsrail’in İran’a başlattığı saldırıların ardından petrol fiyatlarındaki yükseliş, beraberinde akaryakıt fiyatlarına gelen zamlar ve artan dolar kuru tarımsal maliyeti de artırdı. Tarımda girdi maliyeti yine yıllık bazda arttı. Tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarım-GFE), nisanda yıllık bazda yüzde 30,12, aylık bazda yüzde 2,03 artış gösterdi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), tarımsal girdi fiyat endeksi nisan 2025 verilerini açıkladı. Buna göre, endeks nisanda önceki aya kıyasla yüzde 2,03, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 12,56, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 30,12 ve 12 aylık ortalamalara kıyasla yüzde 34,54 yükseldi.
Ana gruplarda bir önceki aya göre tarımda kullanılan mal ve hizmetler endeksinde yüzde 2,13, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler endeksinde yüzde 1,45 artış gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayına göre tarımda kullanılan mal ve hizmetler endeksinde yüzde 29,65, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler endeksinde yüzde 32,98 yükseliş görüldü.
Yıllık Tarım-GFE’ye göre 5 alt grup daha düşük, 6 alt grup daha yüksek değişim gösterdi.
Nisanda yıllık bazda artışın az olduğu alt gruplar yüzde 17 ile enerji ve yağlayıcılar, yüzde 18,19 ile tarımsal ilaçlar oldu. Yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar ise yüzde 56,94 ile veteriner harcamaları, yüzde 42,14 ile diğer mal ve hizmetler olarak kayıtlara geçti.
Aylık Tarım-GFE’ye göre bir alt grup değişim göstermezken, 8 alt grup daha düşük ve 2 alt grup daha yüksek değişim sergiledi.
Nisanda bir önceki aya göre, değişim göstermeyen alt grup tohum ve dikim materyali oldu. Bu dönemde, artışın düşük olduğu alt gruplar yüzde 0,3 ile diğer mal ve hizmetler, yüzde 0,71 ile veteriner harcamaları olarak kayıtlara geçti. Buna karşılık, aylık artışın yüksek olduğu alt gruplar yüzde 3,61 ile hayvan yemi, yüzde 3,59 ile makine bakım masrafları olarak hesaplandı.
Ne olmuştu?
İsrail, 13 Haziran 2025 tarihinde, sabah saatlerinde, İran’ın başkenti Tahran, Tebriz, İsfahan’daki Natanz nükleer tesisi ile Loristan ve Kirmanşah kentlerine saldırılar düzenledi. Saldırılarda; İran’da üst düzey komutanlar ile bilim insanları hayatını kaybetti. İsrail’in Tahran’daki saldırılarında sivil yerleşim yerleri de vuruldu, çok sayıda kişi yaşamını yitirdi. Resmi rakamlara göre sadece İran’da bini aşkın kişi hayatını kaybetti.
13 Haziran’da benzinin litre fiyatına 1 lira 47 kuruş zam gelirken 14 Haziran’da motorine 1 lira 47 kuruş zam yapılmıştı. Dün de motorine 1 lira 75 kuruş zam yapıldı. 18 Haziran’da benzinin litre fiyatına 1 lira 55 kuruş, motorinin litre fiyatına 1 lira 88 kuruş zam geldi.
