TÜRK EKONOMİLERİ 2024 RAPORU YAYIMLANDI

(HABER MERKEZİ)- ürk Devletleri Teşkilatı (TDT) ve SESRIC iş birliğiyle hazırlanan “Türk Ekonomileri 2024 Raporu” yayımlandı. 200 sayfalık kapsamlı raporda, Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan gibi TDT üyesi ülkelerin ekonomik performansı, yapısal dönüşüm alanları, ortak kalkınma hedefleri ve bölgesel iş birlikleri çok boyutlu olarak ele alındı.

BÜYÜME GÜÇLÜ, RİSKLER YÖNETİLEBİLİR

Rapor, TDT ülkelerinin ortalama yüzde 4,8’lik büyüme performansıyla küresel ekonomiden pozitif ayrıştığını ortaya koydu. Özbekistan yüzde 6,1 ile en yüksek büyümeyi kaydederken, onu yüzde 5,1 ile Kırgızistan izledi. Türkiye yüzde 4,5 büyürken, Azerbaycan ise yüzde 1,1 ile daha sınırlı bir performans gösterdi. Raporda, bölgesel büyümenin temel itici gücü olarak iç talep, ihracat artışı ve yatırımlar ön plana çıktı .

Orta vadede TDT ülkelerinin büyüme oranlarının yüksek kalacağı öngörülürken, dış talepteki kırılganlık, iklim değişikliğinin etkileri ve jeopolitik riskler temel tehditler arasında sıralandı.

TİCARET ENTEGRASYONU HIZLANDI

TDT ülkeleri arasındaki ticaret hacmi 2022 yılında 34,5 milyar dolar iken, 2023’te yüzde 14 artarak 39,4 milyar dolara ulaştı. Bu ticaretin yüzde 64’ü Türkiye tarafından gerçekleştirilirken, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ticaret hacmi 7,5 milyar dolar seviyesine çıktı. Türkiye, Özbekistan’la 3,1 milyar dolar, Kazakistan’la 6,3 milyar dolar, Türkmenistan’la 2,2 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaştı .

Raporda, bölge içi ticaretin artırılması için ulaşım koridorlarının entegrasyonu, ortak gümrük standartları, dijital ticaret platformları ve tercihli ticaret anlaşmalarının daha da yaygınlaştırılması gerektiği vurgulandı.

DOĞRUDAN YATIRIMLAR 1 TRİLYON DOLARI AŞTI

Türk devletleri toplamda 1 trilyon doları aşkın doğrudan yabancı yatırım (DYY) stoku ile dikkat çekti. En büyük pay Türkiye’nin olurken (165 milyar dolar), Kazakistan, Azerbaycan ve Özbekistan gibi enerji zengini ülkeler de ciddi yatırım çekti. Özellikle altyapı, madencilik, enerji ve finans sektörlerine yönelen yatırımların bölgenin kalkınmasına stratejik katkı sağladığı ifade edildi .

Raporda, Türk yatırımcıların kendi aralarında sermaye akışlarını artırması ve kamu-özel ortaklıkları (PPP) modellerinin daha yaygın uygulanması gerektiği belirtildi.

ENERJİ, ULAŞIM VE DİJİTAL DÖNÜŞÜM ORTAK HEDEF

Raporda, TDT ülkeleri arasındaki altyapı yatırımlarının stratejik bir kaldıraç olarak öne çıktığı belirtildi. Özellikle Bakü-Tiflis-Kars demiryolu, Orta Koridor ve Zengezur projeleri, bölgenin Avrupa ve Asya arasında önemli bir geçiş güzergâhı haline gelmesini sağladı. Türkiye’nin “Lojistik Üs” hedefiyle uyumlu olarak TDT’nin ulaştırma bağlantılarında derinleşme yaşandığı vurgulandı .

Enerji alanında ise elektrik iletim ağlarının entegrasyonu, doğalgaz boru hatları ve yeşil enerji iş birlikleri ön plana çıktı. Ayrıca, siber güvenlik, e-ticaret, fintech ve yapay zekâ gibi alanlarda ortak platformların kurulması hedefleniyor.

MAKROEKONOMİK İSTİKRAR ÖN PLANDI

TDT ülkelerinde enflasyon oranı 2023 yılında ortalama yüzde 12,6 olarak kaydedildi. Türkiye’de bu oran yüzde 53,9, Özbekistan’da yüzde 8,8, Kırgızistan’da yüzde 7,3, Kazakistan’da yüzde 9,8, Azerbaycan’da ise yüzde 8,8 olarak gerçekleşti. Raporda, enflasyonun yapısal nedenleri arasında gıda fiyatları, döviz kuru oynaklığı ve üretim kısıtları öne çıkarıldı .

İşsizlik oranları ise Türkiye’de yüzde 9,1, Özbekistan’da yüzde 6,5, Kazakistan’da yüzde 4,9 olarak açıklandı. Kadınların iş gücüne katılım oranı ve genç işsizliği konularında ise tüm ülkelerin ortak çözüm arayışında olması gerektiği ifade edildi.

İNSAN SERMAYESİ VE EĞİTİM POLİTİKALARI DÖNÜŞÜM BEKLİYOR

Raporda, Türk dünyasında 15-24 yaş arası genç nüfusun toplam nüfusa oranı yüzde 17,5 olarak belirtildi. Bu genç potansiyelin bilgi ekonomisine entegrasyonu, inovasyon ve dijital yetkinliklerle donatılması gerektiği vurgulandı. Eğitim sistemlerinde STEM alanlarına daha fazla ağırlık verilmesi, mesleki eğitimde reform yapılması gerektiği dile getirildi.

Yükseköğretimdeki iş birlikleri ile TDT üniversiteleri arasında öğrenci ve akademisyen değişimi artırılmasının, Türk Yükseköğretim Alanı oluşturulması yolunda stratejik bir adım olacağı ifade edildi .

YEŞİL DÖNÜŞÜMDE ORTAK YOL HARİTASI

İklim değişikliğiyle mücadele kapsamında, TDT ülkelerinin yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelmesi gerektiği belirtildi. Türkiye, Özbekistan ve Kazakistan’ın güneş ve rüzgâr enerjisi kapasitesini artırma yolundaki adımları örnek olarak sunuldu. Ayrıca, karbon ayak izinin azaltılması, yeşil şehir planlaması ve çevresel regülasyonların uyumlaştırılması gibi başlıklarda ortak çalışmalar yapılması önerildi .

Tarımda iklim dostu üretim yöntemlerinin yaygınlaştırılması, su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi ve doğal afetlere karşı erken uyarı sistemlerinin kurulması da öne çıkan öneriler arasında yer aldı.

STRATEJİK ÖNERİLER: VİZYONER İŞBİRLİĞİ ŞART

Raporda Türk dünyasının sürdürülebilir büyümesi ve küresel aktör haline gelmesi için şu öneriler sıralandı:

-Ortak pazar hedefiyle ekonomik entegrasyonun artırılması

-Yeşil ve dijital dönüşüm yatırımlarında finansal iş birlikleri

-Beşeri sermayeye yönelik bölgesel eğitim reformları

-Altyapı bağlantılarında çok taraflı projelerin teşvik edilmesi

-Türk Yatırım Fonu’nun aktif kullanımıyla kalkınma finansmanının güçlendirilmesi

TÜRK DÜNYASI KÜRESEL EKONOMİDE SÖZ SAHİBİ OLMAYA HAZIRLANIYOR

Türk Ekonomileri 2024 Raporu, Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerinin yalnızca ekonomik performans bakımından değil; aynı zamanda bölgesel kalkınma, stratejik iş birliği ve ortak gelecek vizyonu açısından da bir bütünlük içinde hareket etmeye başladığını gösteriyor. Raporun genel değerlendirmesinde ise “geleceğe güvenle bakan, sürdürülebilir ve dayanıklı bir Türk dünyası ekonomisi” vizyonu öne çıkıyor.

 

    Bir yanıt yazın

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

    Röportaj

    Sağlık

    Spor