Sevgili Mehmet Çetinkaya’nın, “Söylem” edebiyat dergisi Adana ve Çukurova’nın bir ilki olarak 100. Sayısını devirdiğinde yemekli, sanat muhabbetli, nehir söyleşili, edebiyat ve sanat tarihi derinliği taşıyan özgün bir çalışma olarak, Adana’da davetlimiz olan Mahmut Makal, Muzaffer İzgü, Demirtaş Ceyhun, Ataol Behramoğlu, Cezmi Ersöz, Edip Akbayram, Nevzat Çelik, Ahmet Telli, Arife Kalender ve Abdurrahman Keskiner gibi sanatçılarımızla özel sayılar gerçekleştirmiştik.
İşte bunlardan biri de, o yıllarda Adana’nın bir ilçesi olan Osmaniye doğumlu Arif Keskiner’dir… Gönül güzelliklerinin “Kominist Arif”likten “Çiçek Arif”liğe terfi ettirdiği; anlı şanlı “Çiçek Arif”liğini mahcup etmemecesine bir dizi çiçekli kitaplar da yazar. Çiçekli bir film çekip; Azmi’yle “Çiçek Bar”ı açan Arif Keskiner’in “Çiçek Arif”liğini tescil edercesine, Sezen Aksu da çiçekli bir şarkı yapar… Dillere destan, “Çiçek Gibi” tam “teyyare” olunacak bir şarkıdır o…
ÇİÇEK GİBİ
Kur masayı Madam Despina.
Kirli beyaz muşamba örtüleri ser.
Çek sediri asmanın altına
Yanında bir ince Müzeyyen Abla..
Yine mi güzeliz, yine mi çiçek
Hamdolsun
Taze mi bitti topik
Canın sağ olsun.
Amanın yine mi güzeliz, yine mi çiçek
Hamdolsun
Altınbaş kadehe yağ gibi dolsun.
Gece çok genç, arzular şelale
Haber etsek o yâre
Gelse Bomonti’den şereflendirse bizi
Olsak teyyare
Sezen Aksu
Öğrenci harçlığı çıkarmak için filmlerde figüranlık yaparak sinemaya adım atan Arif Keskiner, askerliğinin ardından bir süre Yılmaz Güney’le çalışıp, daha sonra kardeşi Abdurrahman Keskiner çiftliğinden gelerek Güney’le altı yıl devam eder.
Ağaoğlu Yayınevi’nin dört yıl müdür olmasının ardından kitapçılık ve spor yazarlığı yapan Arif Keskiner, İsveç’ten Türkiye’ye dönerek, elli kadar fotoromanın senarist, yapımcı ve yönetmenliğini üstlenir.
Avrupa’ya giderken, Yılmaz Güney’in “Umut” adlı filmini de beraberinde gizlice götürerek dünyaya tanınmasını sağlayan Arif Keskiner; İsveç’te gazete muhabirliği ve bulaşıkçılık da yapar… Bunu da, “Aslını inkâr eden haramzâde” örneği hiç gocunmadan söyler. Tabii ki bu söylem, özgüven, iyi niyet, dürüstlük, bir çıkar ve beklenti içinde olmayan saf naifliğin yerine oturttuğu yaşam yolunun denek taşları sayılabilecek psikolojik kanıtlardır.
Türkiye ve uluslarası festivallerde ödüller alan filmler çeken Keskiner, Yeşilçam için değil televizyon için dizi ve belgeseller de çeker.
Yeşilçam’da karaborsayı ortadan kaldıran; SESAM’da başkan yardımcılığını sürdürürken Türker İnanoğlu ve Tanju Gürsu ile birlikte sinema yasasının çıkarılmasına emek veren “Çiçek Arif”, Filmciler Kooperatif’inin kurulmasında da önayak olur.
İstanbul Film Festivali Sinema Onur Ödülü’ne layık görülür. (2018)
*KESKİNER’Lİ ANILAR
2012 yılında “Söylem” için Adana’ya gelen Arif Abi’yle tanıştıktan sonra zaman içinde görüşmelerimiz sürmüş; bazen de gazete ve dergi yazıları çıkardığım imzalı kitaplar göndermişti.
“Yeni Adana” Edebiyat ve Sanat Sayfası”nda sanat haberlerine yer verirken, “İnsancıl” dergisinde kitapları hakkında yazılarımız yayınlanmıştı. Son olarak ise yakın zamanda çıkan “Akşam Çiçekleri” adlı yapıtı hakkındaki yazımız “Cumhuriyet Kitap”ta yayımlanacak ama o ne yazık ki göremeyecekti.
Birkaç yıl önceydi…
Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk ile birlikte, Yaşar Kemal kitabı ile ilgili Çukurova Kitap Fuarı’na geleceklerini söylediklerinde izlemiş, okurlarla paylaşmıştık.
Yaşar Kemal için yazdığım bir akrostiş şiiri çok beğenmiş, “Orhan Kemal için de yaz ya” demişti. Tüm naifliğiyle söylemişti bunu. Onu anlamıştım… Orhan Kemal, garip değildi ama yazamadığın zaman yazmak da çok zordu.
Babam Arabacı Cabbar’ın faytonunun “Umut” filmi için kiralanması nedeniyle bir lira sinema bileti parasına kıyıp, kendisi gibi arabacı yaptığı akrabamız rahmetli Yusuf Emmi ile birlikte Yazlık Halk Sineması’na gittiğini Arif Abi ile paylaştığımda o da Yaşar Kemal gibi pek keyiflenmişti. Arabacı Cabbar, Yaşar Kemal’ın kafa dengi olan gerçek bir Anadolu Çukurovalısıydı… Yılmaz Güney, “Umut”un başrol oyuncusu Cabbar’a babam faytoncu Cabbar’ın adını vermişti.
Sinema söyleşilerim için destek verdiğinde söyleşi eksiğim Menderes Samancılar, Nebil Özgentürk, Rıza Akın ve Levent Özdilek gibi Adanalı aktörlerin telefonu verdiğinde ona: “Biliyor musun Arif Abi, Adana’da sanat dünyasından babası arabacı olan üç kişi var. Bunlardan birisi benim babam Arabacı Cabbar, diğeri Menderes Samancılar’ın babası Aşur Bey…” derken “Biliyorum, biliyorumm…” dediğinde gülümseyerek, ona bir de edebiyatçı arkadaşımız Duran Aydın’ın babası.” Demiştim.
Şiirle sinema yoluna çıkan Arif Keskiner’in, gençlik dönemlerinde Adana’daki yerel gazetelerde şiirleri yayınlanır. Sanki çiçekler savururcasına çok güzel de şiir okuyan Keskiner; çok beğendiğini söyleyip, şiirini ezbere okuduğu Ali İhsan Kaldar’ı bir türlü arayıp bulamaz. Onun şiirini Yaşar Kemal ve Şener Şen’in de aralarında bulunduğu sanatçılarla katıldığı, doksanlı yılların başındaki Seyhan Şenlikleri’nde de okuyup, adından söz ederek izini sürmüştü. “Söylem” dergisi için 2012 yılında Adana’ya geldiğinde yaptığımız nehir söyleşide de Ali İhsan Kaldar’ın adsız şiirini çok güzel okuduğu gibi bize de onun izini sürme görevi verse de çok araştırmamıza rağmen Ali İhsan Kaldar’ın izini bulamamıştık. Kaldır’ı önemli bulup, adının unutulmasına gönlü razı olmayan Arif abinin vefatından kısa bir süre önce, 5 Mart gibi telefon ederek Aliİhsan Kaldır konusunu anımsatarak; “…Yalnız, Nurullah Ataç, Adana’ya gelmesi nedeniyle Ali İhsan Kaldar’ın “Ataç ve Adana” adlı bir yazısının yayımlandığını söylemiştim. Rahatsızdı, fazla ilgilenemedi. Birkaç gün sonra ise 12 Mart 2024 tarihinde aramızdan ayrıldığını üzülerek öğrendim.
Nam-ı Diğer “Çiçek Arif” olan Arif Keskiner’in ışıklar içinde uyumasını dileyip, saygı ve muhabbetle anarken, okuduğu adsız şiiriyle Ali İhsan Kaldar’ı da anmak isterim…
Yaz akşamları sevda üstünedir
Gün ısısı gözlere düşer
Gizli bir maceraya davettir bakışlarımız
Böyle başlamıştı maceramız
Hatırlar mısın?
***
Hatırlar mısın?
Bir bütün elma gibiydik bıçak girdi aramıza
İster istemez ayrı yollara düştük
Neylersin
***
Neylersin zaman öylesine yıpratmış benliğimizi
Avuçlarımızdaki ısı aynı değil
Gökyüzü yine mavi, yapraklar yeşil.
Yaşanmış bunca hatıra bizden mi
Belli değil.
***
Belli değil
Tekrar uyup uymayacağım bakışlarına
Yollar geçiyor içimden ışıklı ışıksız
Gel gör ki çoktan unutmuşsundur
Buğulu camlara çizdiğim kalp resimlerimi
Parmaktaki yüzük hürriyetin.
***
Elimde yeşil mektubun
Bu son imzasıdır güneşin dağlar üstüne attığı
Bulutlar sakin, tedirgin kuşların hali
Nerdeyse başlayacak azizliği siyahın
Bir ara sen düşeceksin hatırıma biliyorum
***
Kadeh kaldıracağım hayaline teklifsiz
Ve sonra.
İhtimal,
Bir adam dolaşacak kararsız, yitik
Bu şehrin tenha sokaklarında.
Hasan İhsan Kaldar
