HASTANE ÖLÜMLERİNİN 1. NEDENİ OLAN SEPSİS, AYNI ZAMANDA HER 5 ÖLÜMDEN BİRİNİN DE SORUMLUSU!

Türk YoÄŸun Bakım DerneÄŸi BaÅŸkanı Prof. Dr. TuÄŸhan Utku: “Sepsis, basit bir enfeksiyon deÄŸil; organ yetmezliklerine yol açan karmaşık bir sendromdur”

 

(HABER MERKEZÄ°)-13 Eylül Dünya Sepsis Günü’nde rakamlar gösteriyor ki; sepsis hala hem geliÅŸmiÅŸ hem de geliÅŸmekte olan ülkelerde önemli ve genellikle göz ardı edilen küresel bir saÄŸlık sorunu olmaya devam ediyor. 2012 Dünya Sepsis Bildirgesi’nden bu yana; hastalıkla ilgili farkındalığı artırma ve bakım kalitesini iyileÅŸtirme çabaları devam ediyor.

Türk YoÄŸun Bakım DerneÄŸi BaÅŸkanı Prof. Dr. TuÄŸhan Utku, Dünya Sepsis Günü nedeniyle yaptığı açıklamada, bu ciddi hastalığın yanlış bir ÅŸekilde sadece bir enfeksiyon olarak deÄŸerlendirildiÄŸine dikkat çekiyor. “Sepsis, enfeksiyona karşı düzensiz bir bağışıklık tepkisidir ve birçok organın iflasına yol açabilecek bir sendromdur,” diyen Prof. Dr. Utku, sepsisin karmaşıklığını vurguluyor.

Sepsis: Dünya Genelinde Her 5 Ölümden Biri Bu Nedenden Kaynaklanıyor

Ocak 2020’de yayınlanan Küresel Hastalık Yükü Sepsis Raporu’na göre, sepsis yılda 49 milyon kiÅŸiyi etkiliyor ve 11 milyon ölüme neden oluyor. Prof. Dr. TuÄŸhan Utku, bu verilerin sepsisin kanser veya kalp hastalığından daha fazla ölümcül sonuç doÄŸurduÄŸunu belirterek, “Sepsisin çoÄŸu toplum kaynaklıdır, ancak hastanelerdeki sepsis vakalarının ölüm oranları ve tedavi maliyetleri çok daha yüksektir” diyor.

Erken Tanı ve Etkin Tedavi Hayat Kurtarır

“Sepsisi yenmek için yıllardır bilimsel çalışmalar sürüyor, ancak hastalığın karmaşıklığı tedaviyi zorlaÅŸtırıyor,” diyen Prof. Dr. Utku, sepsiste hayat kurtaran tek yaklaşımın erken tanı ve etkin tedavi olduÄŸunu vurguluyor. Yeni ‘Surviving Sepsis Campaign’ uluslararası kılavuzlarında da önemli güncellemeler bulunmasına raÄŸmen, gerçek bir oyun deÄŸiÅŸtirici tedavi henüz bulunabilmiÅŸ deÄŸil.

BirleÅŸmiÅŸ Milletler’den Sepsis ÇaÄŸrısı

Prof. Dr. TuÄŸhan Utku, BirleÅŸmiÅŸ Milletler’in sepsisin önlenmesi, teÅŸhisi ve tedavisi için üye devletlere ulusal eylem planları geliÅŸtirmeleri çaÄŸrısında bulunduÄŸunu hatırlatıyor. “Yüksek gelirli ülkelerde bile sepsisle mücadelede ilerleme yavaÅŸ, çabalar hala yetersiz” diyen Utku, acil servislerde ve ambulans sistemlerinde erken tanı programlarının yaygınlaÅŸtırılması gerektiÄŸini belirtiyor.

Antibiyotik Direnci: Sepsisi Daha Tehlikeli Hale Getiriyor

Prof. Dr. Utku, sepsisin tedavi edilmemesinin en önemli nedenlerinden birinin antibiyotik direnci olduÄŸunu söylüyor. ABD Hastalık Kontrol ve Koruma Merkezleri (CDC) verilerine göre, antimikrobiyal direnç nedeniyle her 15 dakikada bir insan ölüyor. “Antibiyotik direnci, saÄŸlık sistemimizin en büyük tehditlerinden biri haline gelmiÅŸtir,” diyen Prof. Dr. Utku, bu sorunun özellikle yaÅŸlılar ve kronik hastalığı olanlar için ölümcül sonuçlar doÄŸurduÄŸunu belirtiyor. Antibiyotik direnci, sepsisin tedavisinde en büyük zorluklardan biridir. Özellikle “süper mikroplar” olarak bilinen ilaca dirençli mikroorganizmalar, tedavisi mümkün olmayan enfeksiyonlara yol açarak sepsis riskini artırmaktadır. Dünya genelinde her 15 dakikada bir kiÅŸi, antibiyotik direnci nedeniyle hayatını kaybediyor. 2050 yılında bu sayının yıllık 10 milyon ölüme çıkacağı öngörülüyor.

Yoğun Bakım Sonrası Hayatta Kalmak Yeterli Değil

Sepsis tedavi edildikten sonra bile hastaların yaÅŸam kalitesinde ciddi düşüşler görüldüğünü vurgulayan Prof. Dr. TuÄŸhan Utku, “Post-sepsis sendromu (PSS), sepsisten kurtulanların %50’sini etkiliyor. Fiziksel, psikolojik ve biliÅŸsel sorunlar uzun süre devam edebiliyor” diye belirtiyor. YoÄŸun bakım sonrası hastaların takip edilmesi ve bu süreçte özel bakımın saÄŸlanması gerektiÄŸine dikkat çekiyor.

Sepsis: En Pahalı Sağlık Sorunlarından Biri

Sepsis hastalarının tedavi maliyetlerinin oldukça yüksek olduÄŸunu belirten Prof. Dr. TuÄŸhan Utku, 2010-2022 yılları arasında yapılan bir çalışmanın verilerine göre, hasta başına ortalama hastane maliyetinin 1101 – 91.951 Euro arasında deÄŸiÅŸtiÄŸini ifade ediyor. Sepsisin sadece bireyler üzerinde deÄŸil, saÄŸlık sistemleri üzerinde de büyük bir ekonomik yük oluÅŸturduÄŸunu vurguluyor.

“Sepsisi Önlemek İçin Hedeflerimiz Var”

Prof. Dr. Utku, sepsisin küresel yükünü azaltmak için uluslararası otoritelerce belirlenen hedefleri hatırlatarak, “Hijyen, temiz suya eriÅŸim, aşılama programları ve erken tanı sistemleri ile sepsisin yayılımını azaltmak mümkün” diyor.