RÖPORTAJ: Yener EKİNCİ
ADANA (BÖLGE) – Dünya Veteriner Hekimler Günü; her yıl nisan ayının son cumartesi günü, o yıl için belirlenen bir tema çerçevesinde kutlanıyor. 2021 yılının teması; “Veteriner Hekimlerin Covid-19 Krizine Yanıtı” olarak kendini gösterdi. Tema, Dünya Veteriner Hekimleri Birliği ile Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü’ nün çalışmaları ile tespit edilirken, yaşanan pandemi sürecinde veteriner hekimlerin etkinlikleri ve mücadeledeki önemleri vurgulandı. Veteriner hekimlerin bu alanlardaki çalışmalarına kamuoyunun dikkatinin çekilmesi amaçlanırken, çorbada bir tuzumuz olması amacıyla, Adana Veteriner Hekimler Odası’nın yolunu tutup, Başkan Nihat Köse ile bir röportaj gerçekleştirdik. Sorularımıza içtenlikle ve samimiyetle yanıtlar veren Köse, önemli açıklamalarda bulundu.
Dünya Veteriner Hekimler Günü’nü, hangi mesleki sorunların gölgesinde kutladınız?
Yedi kıtada 500 binden fazla veteriner hekim tarafından 21’inci kez kutlanan Dünya Veteriner Hekimler Günü, veteriner hekimler için onur kaynağı, gurur kaynağı ve mutluluk kaynağı olmuştur. Bu sene, Dünya Veteriner Hekimler Günü’nü buruk kutladık çünkü;
–Filyasyon ekiplerinde en ön saflarda görev aldık ama sağlık çalışanı sınıfında yokuz!
Sağlıkta şiddet yasasında yokuz!
Tek sağlık yaklaşımında yokuz!
Sağlık çalışanı olarak özlük haklarımız yok!
Tehlikeli meslek sınıfındayız ama fiili hizmet hakkımız yok!
Ama yine de; Veteriner Hekimler sürecinin yeni bir çağın kapılarını araladığı bilinciyle; geçmişte olduğu gibi gelecekte de veterinerhekimler “sağlıklı bir toplum için sağlıklı çevre, sağlıklı hayvanlar ve güvenilir gıda” olması gerektiği bilinciyle bilgi, iletişim, robotik, nanorobotik, yapay zeka teknolojileri ile biyokontrol, biyoteknoloji ve genetic gibi çağın gereklerine uygun bilimleri holistic bir yaklaşımla, hem hayvan hem de insane sağlığı yararına etkin olarak kullanan tek sağlık çalışanı olmaya devam edeceklerdir.
Pandemi sürecinde Veteriner Hekimlerin rolü ve önemi nedir?
Günümüzde, hem hayvan hem de insan sağlığının korunmasına yönelik olarak eğitim gören ve faaliyetler yürüten tek meslek grubu veteriner hekimlerdir. Zoonoz bir hastalık olan COVID-19 pandemisi sürecinin başından itibaren Veteriner Hekimler önemli roller üstlenmiş ve üstlenmeye devam etmektedirler. Dünya genelinde milyarlarca insanın sağlığını tehdit eden, milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden olan; ekonomi, turizm, sosyal ve kültürel yaşamı ciddi olarak etkileyen COVID-19 pandemisi; insan,hayvan ve çevre sağlığının korunmasına yönelik en etkili yaklaşımın ‘Tek Sağlık’ kavramının operasyonelleşmesi olduğunu açıkça ortaya koymuştur. Bu kapsamda veteriner hekimler; İlgili bakanlıkların bilimkurullarında yeralarak hastalığın kontrolü, toplumunkorunması, gıda tedarik zincirinde sıkıntılar yaşanmaması gibikonularda bilimsel yaklaşımlarını ortaya koyarak sürecin yönetimine katkı sağlamışlardır. Sürecin en başından itibaren ülkemizde veteriner hekimliği mesleğinin çatı kuruluşu olan Türk Veteriner Hekimleri Birliği, tüm veteriner hekimler adına; aşı, antikor, ilaçve test kitigeliştirilmesi ile ventilator ihtiyacının karşılanması konularında bilgi ve kapasite paylaşımı yapılması hususunda veteriner hekimlerin hazır olduğunu belirterek, veterinerhekimlerin “Salgına karşı milletinin ve devletinin yanında olduğunu” deklere etmiştir. Veteriner hekimler risk iletişimi kapsamında, zoonoz bir virus olan COVID-19 etkenin inetiyolojisi, hayvanlar üzerine etkisi, gıda güvenliği açısından önemi, zoonoz hastalıklarla mücadele yöntemleri, aşılar ve hijyenkonularıda yazılı ve görsel mecralarda topluma yönelik açıklamalarda bulunmuşlardır. Veteriner hekimler mevcut alt yapı, bilgi ve deneyimlerini COVID-19 aşısının geliştirilmesi için de kullanmış olup, ülkemizde geliştirilen aşılar veteriner hekimlerin eseri olmuştur. Bu süreçte veteriner hekimler sür veyansçalışmaları ilehastalığın tedavisine yönelik antikor, real time PCR test kiti üretiminde bulunmuş, antiviral geliştirme çalışmaları yapmıştır. Pandemi sürecinde hayvan sağlığının korunarak gıda tedarik zincirinde herhangi bir aksaklık yaşanmaması için veteriner hekimler sahada aşılama çalışmalarını, sağlık hizmetlerini, denetim ve control görevlerini eksiksiz olarak sürdürmeye devam etmiştir.
Salgının kontrol altına alınmasıyla ilgili ne gibi önerileriniz bulunuyor?
Etkin bir “Salgın Eylem Planı”nın insan, hayvan ve çevre sağlığı alanında faaliyet gösteren kurumların eşgüdüm ile oluşturulması kaçınılmaz hale gelmiştir. Dünya Veteriner Hekimler Günü vesilesiyle bir kez daha dikkatlere sunmak isteriz ki, COVID-19 hayvansal gıda üretimini tehdit etmektedir. Gıda güvenliğini korumak için veteriner hekimlerin liderliğine ve öncülüğüne her zamankinden daha fazla ihtiyaç vardır. Hizmetleri ile toplum sağlığı açısından stratejik konumu ve vazgeçilmezliği ile veteriner hekimlik ülkemizde de hak ettiği yere taşınmalı, ilgili yasalarla sağlık hizmetleri sınıfında bulunan veteriner hekimlerin mesleki haklar açısından beşeri sağlık meslek grubu ile birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu durumda daha adil bir uygulama gerçekleştirilmiş olacaktır.
Son olarak neler söylemek istersiniz?
Veteriner hekim kimdir? Ne iş yapar? Sorduğunuzda , veteriner hekimler, hayvanların ve insanların refahında hayati bir rol oynayan tek hekimdir. Her hayvanın profesyonel ve yeterli tedavi ve bakımı
alması için farklı alanlarda uzmanlaşırlar . Ayrıca veteriner hekimler , pek çok şapka takarlar bunların arasında, gıda güvenliği ve denetimi, zoonotik hastalıkların önlenmesi için araştırma faaliyetleri,
üniversitelerde öğretim ve çevre koruma alanlarında çalışmaktadırlar. Biz veteriner hekimler, hayvan sağlığını korumanın yanında insan sağlığına da önemli katkıda bulunuruz. Dünyada 256 çeşit zoonoz hastalıktan çalışmalarımızla insanları biz veteriner hekimler koruruz. Biz veteriner hekimler, çalışmalarımız esnasında atın çiftesini yer ölürüz, karnımıza ineğin boynuzunu yer yaralanırız, elimizi kedi tırmalar, bacağımızı köpek ısırır v.b. zorlu bir mesleği yapmaya çalışırız. Bu mesleği yaparken de ülkemizde, maalesef ne yıpranma payı nede sağlık çalışanı sayılmıyoruz. Veterinerlik dünyasına dahil olan herkese, zor zamanlarda bile hayvanlara yardım etme konusundaki kararlılıkları ve istekleri için teşekkür etmek istiyorum.
Bu sohbetin gerçekleşmesine zaman ayırdığınız için teşekkür ederim
Ben teşekkür eder, yayın hayatınızda başarılar dilerim
