ON ÜÇÜNCÜ BÖLÜM BÖLÜM
Fransızların savaşçı askerleri ellerindeki silahları, uçaklar dahil, bırakarak programlı biçimde çekildiler. 20 Aralık 1921, Cumartesi günü… Askerimiz Adana’ya gelecek, kenti teslim alacaktı. Ne radyo, ne televizyon, ne de telefon; hiç biri yok o yıllarda. Haber nasıl yayıldı, yediden yetmişe Adanalı nasıl duydu bilinmez, bütün halk caddeleri doldurdu. Sevinç çığlıkları, kesintisiz yağmuru bastırıyor, insanlarımız yağmuru ima ederek, “Bugün rahmet günüdür. Gökten rahmet yağıyor” diyordu.
Tören vaziyetine getirilen askerlerimiz saat ikide şimdiki Atatürk Parkı’nın olduğu yerden yürüyüşe geçti. Heyecanını bastıramayan kadınlı-erkekli Adanalılar rast geldiği askere sarılıyor, kucaklıyor, hasretle öpüyordu. Öyle ki, Kolordu’ya kadar olan mesafe ancak iki saatte alınabilmişti. Sevinç gözyaşları sel gibi akıyor, yağmurun “rahmet” niteliğini adeta kutsuyordu. Kesilen adakların haddi hesabı yoktu.
Karşılayıcılar kadar Adanalı da Kolordu önünde bekliyordu askerinin gelişini. İkindi vaktinin son dakikalarına girilirken ulaştı beklenen kahramanlar. O anda adeta ilahi bir güçle yükseldi sevinç çığlıkları. Alkışlar, zılgıtlara karışıyor, eller gökyüzüne şükürle açılıyordu. O yoklukta nereden bulundu, nasıl hazırlandı bilinmez, sayısız bayraklarla kolordu önü adeta rüzgarda oynaşan gelincik tarlasına dönmüştü.
Muhittin Paşa, emir subayından aldığı bayrağı üç kez öptükten sonra göndere bizzat çekti. Adana, artık bizimdi.
FRANSIZLARLA BARIŞ VE DOSTLUK ZİYAFETİ
Ankara Anlaşmasına göre işgalcileri vurucu gücü 20 Aralık gününe kadar tamamen çekilecekti. Fransız askerleri, Kasım başından itibaren peyderpey Adana’dan ayrılmaya başlamış ve 20 Aralık’ta süvari birliği dıiında tek bir asker kalmamıştı. Süvari Birliği de, atlarıyla ilgili görüşmeler nedeniyle kışlasında beklemekteydi. Çünkü hayvanların Türklere teslimi söz konusuydu. Nitekim, bu birlik de, 23 Aralık 1921 günü başlarında üzgün ve süzgün Yüzbaşı Mirlan’ın peşine takılarak memleketine gitmek üzere, mersin’e hareket etti. Zaten Fransızların çekilen tüm birlikleri,Mersin’den vapura binerek memleketlerine dönmüştü.
Bunlar dışında, birkaç üst düzey protokol subayı da hem barış ve dostluk bağlarını güçlendirmek, hem de askeri malzemelerin devir-teslim işlerini yapmak üzere Adana’da konuk olarak kalmıştı. Bir gün Türkler, bir gün Fransızlar birbirlerinin onuruna ziyafet çekiyordu. Bu arada, işgal için getirdikleri savai araç ve gereçlerinin de sayımı, bbakımı,gerektiğinde eğitimi yapılarak bize teslim işleri yürütülmekteydi.
Bize, sembolik bir parayla devrettiklerinin listesi şöyleydi:
- 10 bin üniforma ve ayakkabı
- 2 milyon 80 bin mermi
- 10 Breguet Uçağı,
- 10 yedek motor,
- 10 Çadır Hangar (Uçaklar için),
- 10 bin Mauser tüfek,
- 2 bin at
- Adana’daki telsiz İstasyonu
YARIN: TARİH BEŞ OCAK, SEVİNÇLER KUCAK KUCAK
ASKERİN GİRİŞİ
ASKERİMİZ ADANA’DA: 20 Aralık 1921, 5 Ocak öncesi son adımdıç O gün, muzaffer askerimiz Adana’ya alkışlar, dualar ve sevinç gözyaşları içinde girmişti.
KOMUTANLAR
FRANSIZ GENERALLER GİDİYOR: İşgal gücünün iki büyük komutanı Gouraud ve Duffieux, 1 Aralık günü Adana’dan ayrılırken Askerimizi ve bayrağımızı böyle selamlamıştı.
SEVİNÇ
KURTULUŞUN SEVİNCİ: Askerimizin Adana’ya vekar içinde girişi halkta o denli büyük sevinç yaratmıştı ki, dayanamayıp gelenleri kuvaklıyor, dakikalarca olup bitenleri dinlemeye çalışıyorlardı.
