Kaslarımızın ekseksizlerle çalışması sırasında kan şekeri miktarı normalin altındaki seviyelere inebilir (Hipoglisemi). Böyle durumlarda başağrısı, keyifsizlik, yorgunluk hissedilir.
Çünkü organ olarak beyin, iyi fonksiyonu için doğrudan şekere bağımlıdır. Kepekli ekmek, kuru incir, pasta, taze meyveler kasların yüksek performansı ve beynin iyi çalışması için kan şekeri yoğunluğunu uygun tempoda (ne çok düşük, ne çok yüksek) koruyan besinlerdir.
ISI BOZUKLUKLARI
Vücudun ısı düzenleme yollarından üşüme mekanizması, spor sırasında fazla oluşan ısı üretimini geriletemediği zaman, ısı problemi ortaya çıkar. Bu, sporcularda kaçınılmaz bir durumdur. Suyun temel fizyolojik fonksiyonlarından birisi, vücut ısısının korunmasındaki rolüdür.
Sporcu vücudu yeterli suya sahipse, soğutma mekanizması en iyi çalışır. Demek ki, bedenimiz bir otomobilden ve onun soğutma sisteminden çok farklı değildir. Otomobilin soğutma sistemi de aynı olup, suyla çalışır.
Su sindirim kanalından kan damarlarına, kan damarlarından ter bezlerine, ter bezlerinden de nihayet buharlaştığı deriye geçer ve soğutma etkisi gerçekleşmiş olur.
Beden ısısı aşırı yükselince, performans düşer. Beden ısısı yükselmeye devam ederse, ısı bitkinliği ve ısı çarpması gözlenir. Böyle durumda, sprcunun beden ısısı yükselmesi eşliğinde, kızarma, kramplar, baş ağrısı, hızlı nabız, güçsüzlük ve bayılma ortaya çıkacaktır.
Isı bitkinliği ile ısı çarpmasını iyi ayırt etmek gerekir: Isı çarpması, akut (hızlı ve yeni) olarak tehlikelidir ve acil tedavisi zorunludur.
Isı çarpmasından sporcuların ölebildikleri bildirilmiştir. Benzeri bir durumdan kuşkulanınca, derhal acil tedavi başlatılmalıdır. Açıkça söylersek, ısı bozukluklarını önlemek için gereği yapılmalı ve sporcunun böyle bir aşamaya hiç birzaman getirilmesine izni verilmemelidir.
Isı bozukluğu probleminden kuşlunanıca derhal tıbbi yardım çağrılır, ama bu arada zaman geçirilmeden şunlar yapılmalıdır:
Sporcu en kısa sürede soğutulur; bunun için gölgeye alınır, soğuk duşa veya soğuk havuza konur. Bilinci yerindeyse, soğuk su içirtilmeye çalışılır. Soğuk su ile yıkamak, o an için mümkün değilse, giysilerinden arındırılır.
Cevapsız kalınıyorsa, buz torbaları enseye, boynuna (karotid atar damarı), el, ayak bileklerine, diz arkasına konur. Buz masajı yapılır. Çeşitli biçimde beden soğutulmaya çalışılır. En yakın hastaneye haber verilir ve derhal sporcu oraya aktarılır.
Isı bitkinliği ve ısı çarpmasına karşı eğitici ve antrenörler her zaman karşı önlem almalıdır. Günün sıcak zamanlarında spor çalışmaları ya da karşılaşmaları başlatılmaz.
Havanın sporcu bedeninde serbest dolaşmasını sağlaması bakımından hafif ve bol elbiseler giydirilmelidir. Spora ara verilip dinlendirilir, sıcak havalarda sıkca suyla seerinlemeleri sağlanır.
Yapılan sporun çeşidine göre havanın sıcaklığı ve nemine dikkat edilmelidir. Bunlar için, çeşitli ölçerlerden yararlanılır. Psikoronometreler; nem ve sıcaklık ölçerler.
Yüzde doksanyedinin üzerindeki nemli hava, spor içni uygun değildir. 10 derece-16 derecelik ortam sıcaklığı spor çalışmaları için uygundur. Bir önlem de gerektirmez. 18-20 derecelik ortam sıcaklığı, sporcularda terlemeden dolayı, su kaybına neden olabilir.
25-30 derecelik ortam sıcaklığı her 30 dakikada bir dinlenme ve bir önceki önlemi (su kaybı karşılaması) gerektirir. 30 derecenin üzerindeki ortam sıcaklığı, günün serin saatlerinde ince-bol giysilerle spor çalışmalarını zorunlu kılar.
